محصولات لبنی یکی از بزرگترین بخش های صنایع غذایی را تشکیل می دهند. دیر زمانی است که مصرف شیر برای تامین کلسیم مورد نیاز بدن و پیشگیری از پوکی استخوان و کاهش خطر شکستگی استخوان توصیه می شود. اما آیا به واقع این گونه است؟
به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "ریدرز دایجست"، مطالعات جدید نشان داده اند که برای جذب کلسیم در بدن باید به میزان کافی منیزیم و ویتامین C نیز در دسترس باشد. همچنین، شیر محصولی اسیدی در نظر گرفته می شود و بدن برای خنثی کردن اثر اسید و ایجاد تعادل در pH خون از ذخیره کلسیم موجود در استخوان ها برداشت می کند. از این رو، مصرف شیر ممکن است حتی اثری معکوس در زمینه تامین کلسیم مورد نیاز بدن داشته باشد. در ادامه با برخی باورهای نادرست درباره شیر بیشتر آشنا می شویم.
حقیقت: در زمینه فواید سلامت لبنیات بدون چربی ممکن است اغراق شده باشد. پژوهش های جدید نشان داده اند افرادی که لبنیات پر چرب مصرف می کنند نسبت به افرادی که محصولات کم چرب مصرف می کنند در معرض خطر بیشتر برای ابتلا به بیماری قلبی یا دیابت قرار ندارند. برخی پژوهش های دیگر رابطه بین مصرف لبنیات پر چرب با کاهش احتمال چاقی را نشان داده اند. این به دلیل آن است که برخی اسیدهای چرب در لبنیات ممکن است با احساس سیری مرتبط باشند. زمانی که انواع بدون چربی شیر، ماست، و پنیر را مصرف می کنید ممکن است احساس سیری به خوبی در شما شکل نگیرد و در ادامه غذای بیشتری نیز مصرف کنید. شیر کم چرب به جذب مواد مغذی از شیر مانند ویتامین های A و D و همچنین اسیدهای چرب مهم کمک می کند.
حقیقت: مصرف لبنیات شرایط سرماخوردگی شما را وخیمتر نمی کند. افزایش گرفتگی بینی که پس از نوشیدن شیر احساس می شود، احتمالا واقعی نیست. نتایج پژوهشی در سوئیس نشان داد افراد مبتلا به سرماخوردگی که شیر می نوشیدند در مقایسه با افرادی که شیر مصرف نمی کردند، سرفه یا آبریزش بینی بیشتری نداشتند. افرادی که افزایش مشکلات تنفسی پس از نوشیدن شیر را گزارش کرده بودند، آنهایی بودند که باور داشتند محصولات لبنی موجب تولید مخاط بیشتر می شود.
حقیقت: زمانی که موضوع فواید کلسیم در زمینه تقویت استخوان مطرح می شود، نتایج مطالعات یکدست نیستند. مطالعه ای که در سال 2015 در نشریه BMJ منتشر شد، نشان داد احتمال شکستگی استخوان در افراد میانسال که مکمل کلسیم مصرف کرده یا سطوح بالای این ماده معدنی را از رژیم غذایی خود دریافت می کردند، تفاوت خاصی با افرادی که کلسیم کمتری مصرف می کردند ندارد. به گفته پژوهشگران، شواهد درباره این که مکمل های کلسیم از شکستگی های استخوان پیشگیری می کنند، ضعیف و متناقض هستند. در همین راستا، پژوهش های بیشتری باید برای تشخیص بهترین روش های حفظ سلامت و استحکام استخوان ها و پیشگیری از شکستگی در سنین بالا انجام شوند. تمریناتی که بر تحمل وزن متمرکز هستند، مانند پیادهروی و دویدن و تمریناتی که بر تعادل تاکید دارد، مانند یوگا و تای چی، به نظر می رسد از اهمیت ویژه ای در این زمینه برخوردار هستند.
حقیقت: به گفته دنیس ساویانو، استاد علوم تغذیه در دانشگاه پوردو که بیش از 30 گوارش لاکتوز را مورد مطالعه قرار داده است، بدن انسان می تواند برای تحمل شیر بیشتر سازگار شود. حتی افرادی که در گوارش لاکتوز با دشواری مواجه هستند، در صورت مصرف وعده های کوچک، به ویژه زمانی که مصرف لبنیات با یک وعده غذایی همراه باشد، به ندرت علائمی از خود بروز می دهند. هر سم یا غذایی دارای یک دوز است. در مورد لاکتوز یا شیر، دوزی وجود دارد که موجب بروز علائم می شود و به طور معمول بیشتر از یک فنجان است. مصرف منظم شیر می تواند بدن را هرچه بیشتر به گوارش لاکتوز عادت دهد، حتی اگر نشانه های عدم تحمل را پیش از این نشان داده باشید.
حقیقت: نوشیدنی های دیگری نیز وجود دارند که می توانند محتوای کلسیم مشابه با شیر را ارائه کنند. یک فنجان شیر می تواند 30 درصد از نیاز روزانه شما به کلسیم را تامین کند و از این نظر منبعی خوب برای این ماده مغذی است، اما تنها انتخاب برای تامین آن نیست. کلسیم به استخوان ها، عضلات، قلب و اعصاب کمک می کند. یک فنجان آب پرتقال غنی شده با کلسیم می تواند 35 درصد و شیر سویا غنی شده با کلسیم می تواند تا 45 درصد از نیاز روزانه شما به این ماده معدنی را تامین کنند.
حقیقت: شیر و ماست از نظر تراکم مواد مغذی غنیتر از پنیر و خامه هستند. پنییر در جایگاهی بین شیر و خامه قرار می گیرد، زیرا از مواد مغذی بیشتر نسبت به خامه بهره می برد، اما به طور معمول از محتوای ویتامین D مشابه با شیر برخوردار نیست. پنییر منبع خوبی برای کلسیم و پروتئین است، اما از محتوای ویتامین D و منیزیم کمتری برخوردار است.