یاهولایف، در گزارشی با استناد به توصیه کارشناسان هفت راز چرت عالی را برشمرده است که یکی از مهترین آنها محدود نگهداشتن زمان چرت زدن و حفظ فاصله آن تا خواب شبانه است.
به گزارش ایندیپندنت، کارین وولکر، روانشناس بالینی و متخصص عادتهای خواب، به یاهو میگوید که برای تشخیص بهترین زمان چرت زدن باید از مفهومی به نام «عامل خواب» یا «فشار خواب» آگاه شویم. به گفته او، «عامل خواب» در واقع نیاز بدن به خوابی است که در طول روز آن را احساس میکنیم.
طبق توضیح او، چرت کوتاه را میتوان با یک پیشغذا مقایسه کرد و چرت طولانی میتواند مانند یک وعده غذای کامل عمل کند. به همین دلیل هشت ساعت قبل از خواب باید از چرت زدن خودداری کنید تا تاثیر منفی روی خوابتان نداشته باشد. مثلا اگر میخواهید ۱۱ شب بخوابید نباید دیرتر از ساعت سه بعد از ظهر چرت بزنید.
دکتر کریس وینتر، متخصص طب خواب و عصبشناسی، میگوید: «محیط چرت زدن باید خنک، تاریک، ساکت و بدون عوامل حواسپرتی باشد، درست مانند وقتی که در شب به رختخواب میروید. حتی اگر میخواهید روی مبل چرت بزنید باید مکانی راحت و بهدور از عوامل حواسپرتی را انتخاب کنید. برای ایجاد تاریکی هم میتوانید از چشمبند استفاده کنید و اگر در کنترل افکارتان با مشکل مواجهاید میتوانید مراقبه کنید.»
احساس خستگی به این معنی نیست که واقعا به خواب نیاز دارید، بر همین اساس خودتان را برای خواب تحت فشار قرار ندهید. چرت زدن به قصد استراحت بسیار مفیدتر از تحت فشار قرار دادن خودتان برای خواب است. بنابراین اگر به خواب بروید که عالی است، اما اگر به خواب نرفتید استراحت هم بسیار مفید است. کارشناسان میگویند ۱۵ دقیقه طول میکشد تا چرتتان آغاز شود و اگر این اتفاق نیفتاد خوابتان را به شب موکول کنید.
راهحل اجتناب از گیجی بعد از چرت کوتاه کردن آن است؛ در حالت ایدهآل نیم ساعت یا کمتر برای چرت کافی است. گیجی که هنگام بیدار شدن از خواب تجربه میکنید «رخوت خواب» (sleep inertia) نام دارد که به گفته کارشناسان اگر حین چرت زدن به خواب عمیق فروبرویم با آن مواجه میشویم. به همین دلیل برای جلوگیری از این وضعیت نباید بیش از ۲۰ تا ۳۰ دقیقه چرت بزنیم. البته چرت زدن طولانیتر در موارد استثنایی مانند جبران کمخوابی یا شبکاری بسیار مفید است.
بعضی افراد فقط گهگاه و در هنگام بیکاری و روزهای تعطیل یا برای جبران خواب شبانه چرت میزنند، اما اگر عادت دارید که چرت بزنید کارشناسان توصیه میکنند که روال منظمی برای آن داشته باشید. این کار برای مغز بسیار مفید است و باعث میشود که رخوت خواب به حداقل برسد. کارشناسان توصیه میکنند که هر روز در ساعت مشخص چرت بزنید و در ساعت مشخص هم بیدار شوید. بدین ترتیب مغز در زمان مشخصی از روز برای خواب آماده و در زمان مشخص نیز بیدار میشود.
پس از بیدارشدن از چرت روزانه هم میتوانید روال مشخصی داشته باشید، مانند دوش گرفتن، ورزش کردن یا گوش دادن به موسیقی. زیرا با این کار برای انجام فعالیتهای بعد از ظهر آماده میشوید، چه بردن بچهها به مدرسه باشد چه آماده شدن برای فعالیتی دیگر. کارشناسان توصیه میکند که برای بیدار شدن میتوانید از زنگ هشدار استفاده و سپس اتاق را روشن کنید و به باقی کارها بپردازید.
درنهایت توصیه کارشناسان این است که چرت روزانه هرچهقدر هم عالی باشد، اما خواب مفید شبانه از آن بسیار مهمتر است، چراکه خوابیدن و بیدار شدن در زمان مشخص و همچنین کیفیت خواب را شامل میشود. به گفته آنان، اگر مدام احساس خستگی دارید ممکن است مشکلات جدیتری مانند بیخوابی داشته باشید که در این صورت باید به پزشک یا متخصص مراجعه کنید.