۱۹ آبان ۱۴۰۳
به روز شده در: ۱۹ آبان ۱۴۰۳ - ۰۰:۳۶
فیلم بیشتر »»
کد خبر ۸۸۳۳۱۴
تاریخ انتشار: ۱۳:۱۷ - ۰۲-۰۱-۱۴۰۲
کد ۸۸۳۳۱۴
انتشار: ۱۳:۱۷ - ۰۲-۰۱-۱۴۰۲
مروری بر ویژه‌نامه‌های نوروزی مطبوعات - 2

نسیم بیداری؛ فداییان در تاریخ ایران/ می‌خواهم سگ پاچه‌گیر اسلام باشم- نواب صفوی

نسیم بیداری؛ فداییان در تاریخ ایران/ می‌خواهم سگ پاچه‌گیر اسلام باشم- نواب صفوی
در تاریخ ایران سه گروه با عنوان «فدایی» شناخته می‌شوند. اول فداییانی که برای حسن صباح ترور و قتل می کردند. دوم ,و سوم در روزگار ما فداییان اسلام و چریک‌های فدایی خلق...

  عصر ایران؛ سروش بامداد- شمارۀ اسفند مجلۀ «نسیم بیداری» عنوان ویژه‌نامۀ نوروز ندارد اما برای مطالعه در تعطیلات گزینۀ مناسبی است. هر چند در سال‌های قبل «نسیم بیداری» ویژه‌نامه‌هایی منتشر می‌کرد که با شماره‌های عادی کاملا متفاوت بود و در طول سال و به بهانه‌های مختلف قابل استفاده و استناد بود خاصه چند شماره که به خاطرات شخصیت‌ها اختصاص داشت و با عنوان «اعترافات» منتشر شد.

   موضوع اصلی شمارۀ اسفند 1401 که ما در ردیف ویژه‌نامه‌های نوروزی منظور می‌کنیم مرور آرا و عملکرد دو گروه فداییان اسلام و چریک‌های فدایی خلق ایران است با تیتر «تروریست یا انقلابی» و به همین بهانه تصویر بیژن جزنی فعال سیاسی چپ و سید مجتبی نواب‌صفوی روحانی اسلام‌گرا و افراطی رو‌ی جلد نشسته است. هر دو را البته رژیم شاه کُشت منتها اولی را به تپه‌های اوین بردند و اعدام کردند اما طوری وانمود کردند که او و 8 نفر دیگر حین فرار از زندان اوین کشته  شده‌اند و این ادعای دروغ تیتر اول روزنامه‌ها در پایان فروردین 1354 هم شد. برای نواب صفوی اما حکم اعدام صادر و اجرا کردند و این در حالی بود که بعد از کودتای 28 مرداد 1332 به ایران بازگشته بود.

   یادداشت مدیر مسؤول هم از این حیث متفاوت است که همچون ورودی پر و پیمان پرونده فداییان است و به جز فداییان اسلام و فداییان خلق از فداییان حسن صباح در 900 سال پیش هم یاد کرده و دربارۀ آنها نوشته است: «آنان در قالب غلامان و خدمت‌کاران به مردان بزرگی که هدف فرقه بودند نزدیک می‌شدند و در زمان مناسب آنها را به قتل می رساندند. دو خلیفه عباسی در بغداد و یک خلیفه فاطمی در مصر و خواجه نظام الملک طوسی که از سرآمدان سیاست تاریخ در اسلام و ایران بوده است صیدهای فربه این فرقه شدند. جز اینان سرداران و امیر و وزیرهای دیگری نیز به اشاره بزرگ اسماعیلیه به کام مرگ درآمدند.»

  سید محمد مهدی طباطبایی در پایان یادداشت خود به این پرسش که فداییان تروریست بودند یا انقلابی این گونه پاسخ داده است: «نه نواب صفوی وفداییان اسلام تروریست بودند و نه جزنی و چریک های فدایی خلق عصر پهلوی. هر دو انقلابی بودند و فرزند زمانه‌ای که اصلاحات و بهبود شرایط معنای خود را از دست داده بود. با همۀ خوبی‌ها و بدی‌هایش.»

خاطرۀ محمد مهدی عبدخدایی از نواب صفوی هم جالب است: « از میان علما هم تنها دو نفر در زندان به ملاقات نواب صفوی رفته بودند. یکی علامه امینی بود و یکی آیت‌الله طالقانی. علامه امینی تابستان‌ها  از نجف به تهران می آمد. یادم هست تابستان 1333 بود. من، نواب صفوی و خلیل طهماسبی و سید عبدالحسین واحدی ناهار میهمان علامه امینی بودیم. آن روز آقای امینی پیشنهادی مطرح کرد و گفت: مبارزه کافی است. بیایید نجف. به نواب صفوی هم گفت شما بیا در نجف درس بخوان تا مرجع تقلید شوی. حیف است با این استعداد اینجا بمانی. آقای واحدی هم بیاید درس بخواند. سید محمد بیاید درس بخواند. از پدر مهدی آقا- یعنی بنده- اجازه می گیرم که ببرمش آنجا. طهماسبی هم بیاید در نجف نجاری کند. شما حیف اید. شما را می کُشند. بعد از این حرف ها علامه امینی بیرون رفت تا برای ما چای بیاورد. وقتی به اتاق برگشت به نواب گفت: آقا مجتبی! نظرت چیست؟ نواب صفوی جواب داد: آقای امینی، اسلام فیلسوف زیاد دارد. فقیه زیاد دارد. مهندس زیاد دارد. الان هم می بینید که بزرگانی هستند که دانش زیادی دارند. اما اسلام سگ پاچه گیر ندارد. ما در اینجا مانده ایم که پاچۀ دشمنان اسلام را بگیزیم. اجازه بدهید ما اینجا بمانیم. »

هر دو پرونده فداییان اسلام و فداییان خلق خواندنی است اما در اولی جای بحث دربارۀ نسبت سید ضیا با فداییان اسلام و چرایی ترور سید حسین فاطمی خالی است و در دومی هم به وجه روشن‌فکری بیژن جزنی چندان پرداخته نشده در حالی که رهبری چریک‌های فدایی با امیرپرویز پویان بوده است نه با بیژن جزنی.

ارسال به دوستان
داستان خاندان مدیچی که از روستا آمدند و اروپا را متحول کردند: خطای تک تخصص بودن چیست؟! گاردین : در حادثه آمستردام ؛ هواداران اسرائیلی آغازکننده تنش بودند! لیبرمن : یهودیان اروپا به اسرائیل مهاجرت کنند عراقچی : هیچ وقت از تهاجم روسیه به اوکراین حمایت نکرده ایم رئیس اسرائیل : حوادث آمستردام ۷ اکتبر را یادآوری کرد/ این حادثه جدی و زنگ خطر است وعده ترامپ به محمود عباس: برای توقف جنگ تلاش خواهم کرد اتهام جدید آمریکا به ایران : فردی به نام فرهاد شاکری را برای ترور ترامپ اجیر کرده بود! عراقچی : جمشید شارمهد رهبر یک گروه تروریستی بود / اگر خانواده اش مایل باشند، ما مشکلی نداریم که کالبد شکافی صورت گیرد دختر امام خمینی(ره) : غزه و لبنان به حمایت ما نیاز دارند تا بمانند و مقاومت کنند سقوط سنگ در جادۀ هراز یک فوتی برجای گذاشت آکسیوس : در تماس تلفنی ترامپ با زلنسکی، ایلان ماسک نیز روی خط بود/ رئیس جمهور اوکراین از آنچه که از ترامپ شنید، دلگرم شد صید کوسه ماهیان ممنوع ۷ خاصیت شگفت انگیز کیوی زمان حراج ربع سکه جدید/ آخرین مهلت واریز وجه اعلام شد یونیفل : اسرائیل عمداً نیروهای ما را هدف قرار می‌دهد