کوکائین و اثرات مخرب آن بر بدن انسان

به گزارش ایسنا- منطقه اصفهان و به نقل از پایگاه اطلاع رسانی پلیس اصفهان، کوکائین یکی از اعتیاد آورترین و خطرناک‌ترین مواد و نیز محرک اعتیادآور بسیار قوی است که به طور مستقیم بر روی نورون‌های مغزی تأثیر می‌گذارد. کوکائین یک داروی جدید نیست و در حقیقت، یکی از قدیمی‌ترین مواد مخدر شناخته شده، ماده شیمیایی خالص آن یعنی "هیدروکلراید کوکائین" در 100سال اخیر مورد استفاده سوء قرار گرفته و برگ کوکا، منبع کوکائین، برای هزاران سال استفاده خوراکی داشته است.  قیمت بالای این ماده و اثرات خاص روانی آن، مصرف این ماده مخدر را بین جوانان و افراد با سطح درآمد بالا و قشر تحصیل کرده شایع کرده است.

تاریخچه  کوکائین

کوکائین خالص برای اولین بار در اواسط قرن نوزدهم از برگ کوکا بوته Erythroxylon ، که عمدتاً در پرو و بولیوی رشد می کند، استخراج شده است. اولین بار مکتشفان اسپانیایی مشاهده کردند که چگونه مردمان بومی آمریکای جنوبی می توانستند بوسیله جویدن برگهای کوکائین با خستگی مبارزه کنند.

در 1860 " آلبرت نیمن " از برگ کوکا « کوکائین » را جدا کرد و توضیح داد که عمل ( بی حسی ) هنگامی که دارو در روی زبان قرار داده می شود انجام می گیرد. " آنجلو ماریانی " نخستین بار در 1880 دارویی نوشیدنی که «وین ماریانی یا شربت کولا » نامیده می شد، تولید کرد که شامل m.g 5/6 کوکائین در هر اُنس بود ( اونس = سنگی برابر 18 گرم ).

روان درمانگر مشهور "زیگمو نرووید " در 1884 کوکائین را برای انواع بیماری ها و معتادان به الکل و مرفین توصیه کرد، متأسفانه بسیاری از این بیماران به سوی معتاد شدن به کوکائین رفتند. در 1886 "جان پیمبیرتون " کوکاکولا را توسعه داد، نوشیدنی که شامل کوکائین و کافئین بود، در سال 1906 کوکائین از کوکاکولا برداشته شد.

"هریسون " مخدر مشابه ای در 1914 به طور غیر قانونی از کوکائین ساخت. سرانجام در 1985 به سرعت « کراک کوکائین» به عنوان مشکل عمده دارویی معرفی شد. سوء استفاده کوکائین دارای سابقه طولانی است و همسنگ فرهنگ مواد مخدر در ایالات متحده آمریکا ریشه دار است. کوکائین ماده مخدری با خاصیت یوفوریای شدید و با پتانسیل قوی اعتیادآوری است.

ظهور فرم افزایش خلوص یافته کوکائین، کراک، و در دسترس بودن آسان آن را در کوچه و خیابان، این ماده را همچنان از معضلات نظام مراقبت های بهداشتی نگاه داشته است.

Crack نوعی کریستال کوکائین است که ناخالصی ها و بخش های غیر ضروری آن جدا می شود و به شکل بلور سفید رنگ است و بشدت اعتیاد آور است و امکان بروز رفتارهای خشن بدنبال مصرف آن بسیار بالاست. البته در ایران آنچه بنام "کراک" موجود است ازکوکایین به دست نمی آید و در واقع نوعی هروئین فشرده شده که با برخی موادشیمیایی دیگر ترکیب واثرات سمی و مخرب آن افزایش یافته است.

اثرات مصرف

آثار مصرف کوکایین بلافاصله ظاهر و 30 الی60 دقیقه بعد رفع می شود، به همین علت افراد وابسته به کوکایین ممکن است هر نیم تا یک ساعت یکبار برای مصرف مجدد از جمع یا محل کار خارج شوند. کوکایین بین 6 الی 8 ساعت پس از مصرف در ادرار قابل تشخیص است.

عوارض جسمانی

انقباض عروق خونی؛ اتساع مردمک ها، افزایش درجه حرارت، افزایش فشار خون و تعداد ضربان قلب از اثرات فیزیولوژیکی کوتاه مدت مصرف کوکائین است.

مصرف دوزهای بالاتر و نیز طولانی مدت این ماده مخدر (چند صد میلی گرم یا بیشتر) سرخوشی را تشدید می بخشد، اما ممکن است رفتار نامتعارف و خشونت آمیز را موجب شود، کاهش وزن ، اختلالات گوارشی ،خستگی ، نارسایی قلبی ، کاهش نیروی جسمانی، رعشه، سرگیجه، پرشهای عضلانی، پارانویا، و یا بدنبال دوزهای مکرر، واکنش های سمی نزدیک به مسمومیت آمفتامینی از دیگر عوارض مصرف این ماده مخدر به شمار می آید.

برخی از مصرف کنندگان کوکائین شکایاتی از بی قراری، تحریک پذیری و اضطراب را ابراز می دارند. در مواردی نادر، مرگ ناگهانی در اولین استفاده از کوکائین، یا به طور غیر منتظره ای در استفاده های بعدی رخ داده است؛ مرگ و میر ناشی از کوکائین، اغلب ناشی از ایست قلبی و یا تشنج به دنبال ایست تنفسی رخ می دهد.

چنانچه این ماده به طریق استنشاقی مصرف شود در دراز مدت امکان خونریزی مکرر از بینی و سوراخ شدن تیغه های بینی وجود دارد.

عوارض روانی

سرخوشی، افزایش انرژی، احساس خوب بودن عمومی، توهمات لامسه به صورت احساس خزیدن حشرات زیر پوست، کاهش تمرکز و احساس افزایش نیروی جسمی.

اثرات بلند مدت

کوکائین یک داروی اعتیاد آور بسیار قوی است. بدین ترتیب، فرد ممکن است در پیش بینی و یا کنترل وسعت عواقب درازمدت آن ناتوان باشد. اثرات محرک و اعتیاد آور کوکائین در درجه اول ناشی از توانایی آن در مهار بازجذب دوپامین در سلول های عصبی تصور می شود؛ دوپامین به عنوان بخشی از سیستم پاداش مغز معرفی شده و به طور مستقیم یا غیر مستقیم درگیر در خواص اعتیاد آور هر نوع ماده مخدر است.

تحمل به کوکائین ممکن است رخ دهد، بنحوی که بسیاری از معتادان ابراز می دارند که مکرراً به دنبال لذت زیاد تجربه اول خود بوده اند ولی هیچگاه موفق نمی شدند.

برخی از معتادان این ماده مخدر نیز اغلب به منظور تقویت و طولانی کردن دوره سرخوشی، دوز را افزایش داده حین اینکه که تحمل بتدریج رخ می دهد ، حساسیت به اثرات بیدردی و تشنجی افزایش می یابد. این افزایش حساسیت ممکن است برخی از مرگ و میر های ناشی از دوزهای پایین کوکائین را توجیه کند.

ترک کوکایین

علایم ترک کوکایین معمولا یک روز تا یک هفته طول می کشد، مصرف کنندگان کوکایین وابستگی روانی شدید پیدا می کنند که همراه با حس ولع شدید برای مصرف مجدد است.

به همراه ترک این ماده مخدر، افسردگی، خواب آلودگی تحریک پذیری و افزایش اشتها بروز خواهد کرد؛ قطع تدریجی معمولا"فایده ای ندارد و قطع کردن سریع بهتر است .

چنانچه مصرف کوکایین جدی نباشد، می شود بدون نیاز به دارو و جایگزین های مربوطه ترک را انجام داد.(البته ترک درهمه انواع مواد مخدر ،مسکر ومحرک زیر نظر پزشک وحمایت های روانی خانواده و اجتماع است که موثر واقع می شود).

می توان مقدار زیاد مایعات (به غیراز الکل) و سه وعده غذای روزانه در رژیم غذایی گنجاند. ورزشهای آرام بخش نیز کمک کننده می باشند باید مصرف کننده را مطمئن کرد که علایم افسردگی ، کسالت و خستگی ازعوارض طبیعی قطع کوکایین هستند و پس از یک هفته قطع خواهند شد.

به هر حال برای بیمارانی که علایم افسردگی شدید به دنبال قطع کوکایین پیدا می کنند، شروع داروهای ضدافسردگی مفید خواهد بود. چنانچه جنون ناشی از مصرف کوکایین بروز نماید بیمار باید به سرویس روانپزشکی ارجاع شود.