لاغري به قيمت جان

جام جم آنلاين: آيا مي‌دانيد كه مركز گرسنگي در انسان هميشه فعال است، ولي مركز سيري به صورت دوره‎اي براي مهار مركز گرسنگي به كار مي‎افتد و دقيقا به همين علت است كه اگر خودمان را با شيوه‌هاي مختلف كنترل نكنيم، دهانمان هميشه براي خوردن، مشتاقانه باز خواهد بود.

اين روزها كنترل اشتياق به خوردن به نوعي اپيدمي، بخصوص در ميان دختر خانم‌ها و خانم‌هاي جوان 20 تا 40 ساله تبديل شده است. به بيان ديگر تلاش براي رسيدن به اندام متناسب، آن هم از روش‌هاي غيراصولي چون رژيم‌هاي لاغري خودسرانه و بسيار كم‌كالري تا مصرف انواع و اقسام داروهاي پرعارضه لاغري، انجام جراحي‌هاي غيرضروري و حتي توسل به ورزش‌هاي بسيار سنگين به نوعي ماراتن تبديل شده است، اگر چه برخي از آقايان هم از اين قافله عقب نمانده‌اند.

از رژيم غذايي بيزارم!

شايد به جرات بتوان گفت كه يكي از مهم‌ترين پيامدهاي بهره‌گيري درازمدت از رژيم‌هاي غذايي غيراصولي، بيزاري از رژيم‌هاي غذايي و روي آوردن حريصانه به خوردن است كه بي‌شك عوارض خطرناكي را به دنبال خواهد داشت. با اين حال متخصصان تغذيه ابتلا به عوارضي چون پوكي استخوان، ريزش مو، ريختن دندان، كم‌خوني، كاهش بينايي و ضعف اعصاب را پس از گرفتن رژيم‌هاي غيراصولي گريزناپذير مي‌دانند.

برليانت بزرگمهر، مسوول كميته آموزش همگاني انجمن تغذيه ايران در گفت‌وگو با جام‌جم با تاكيد بر اين كه رژيم‌هاي لاغري غلط، رژيم‌هاي بسيار كم‌كالري هستند كه نمي‌توانند نيازهاي طبيعي بدن را تامين كنند، مي‌گويد: رژيم‌هاي غيراصولي ديگر نيز شامل رژيم‌هاي بدون كربوهيدرات (مواد نشاسته‌اي چون نان و برنج)، آب‌درماني، رژيم چربي، رژيم پرپروتئين و رژيم تك‌خوري مي‌شود.

از سوءتغذيه تا سوءتغذيه

وي مي‌افزايد: بي‌شك بهترين روش لاغري استفاده از تمام گروه‌هاي غذايي يعني نان و غلات، سبزيجات، ميوه‌جات، لبنيات، گوشت قرمز و سفيد، تخم‌مرغ و حبوبات در كنار فعاليت‌هاي ورزشي چون پياده‌روي، دويدن، كوهنوردي يا انجام حركات منظم روزانه است.

بزرگمهر با اشاره به اشكالاتي كه بر انواع رژيم‌هاي غذايي كم‌كالري وارد است، مي‌گويد: رژيم‌هاي غذايي كم‌كالري، مانع رسيدن و دريافت انرژي مورد نياز سلول‌ها مي‌شود و از آنجا كه متابوليسم بدن به خوبي صورت نمي‌گيرد، فرد سست و بي‌حال شده و پس از مدتي از ضعف زياد دچار بيماري مي‌شود. نكته مهم ديگر آن كه وقتي بدن فردي به متابوليسم پايين عادت كند، با كنار گذاشتن رژيم، حتي با مصرف مواد غذايي طبيعي هم چاق مي‌شود.

نان و برنج بخوريد!

خيلي‌ها بدون مشاوره متخصص تغذيه، براي كاهش وزنشان، مصرف نان و برنج را به طور كامل از رژيم روزانه حذف مي‌كنند. غافل از اين كه اين دسته مواد هم بايد به ميزان لازم به بدن برسند.

بزرگمهر در اين باره تاكيد مي‌كند: از آنجا كه سوخت سلول‌هاي عصبي از كربوهيدرات تامين مي‌شود، نرسيدن اين دسته مواد به آنها منجر به بروز ناآرامي‌هاي عصبي، سردرد و سرگيجه در فرد مي‌شود. بعلاوه در چنين شرايطي فرد براي جبران اين وضعيت به مصرف مواد قندي روي مي‌آورد، با افزايش ميزان قند خون، ترشح انسولين بالا مي‌رود و به دنبال آن افت قند خون بدن به عنوان يك عارضه جدي تداوم مي‌يابد كه تبعات خود را به همراه دارد.

در عين حال رژيم‌هاي پرپروتئين هم مانع از جذب كلسيم توسط بدن شده و عوارضي چون نرمي و پوكي استخوان را به همراه مي‌آورند.

آب‌درماني، اشتباهي ديگر

چند سال پيش تب آب‌درماني و رژيم‌هاي متكي به مصرف صرفا آب براي چند روز متوالي بشدت شايع بود. در حالي كه امروزه متخصصان تغذيه به مضرات مصرف بيش از اندازه آب با جديت تاكيد مي‌كنند.

مسوول كميته آموزش همگاني انجمن تغذيه ايران در اين باره مي‌گويد: مصرف بيش از اندازه آب منجر به خيز يا ورم سلولي يا به بياني تجمع زياد آب در داخل سلول‌ها مي‌شود كه اگر تداوم يابد، سوءتغذيه و حتي مرگ را در پي دارد.

رژيم‌هاي پرچربي هم فرد را با خطر افزايش كلسترول، چربي‌هاي بد خون (LDL) و تري‌گليسيريد مواجه مي‌كند.

تك‌خوري نكنيد

رعايت تنوع غذايي مبتني بر مصرف 5 گروه غذايي راز اصلي داشتن يك رژيم غذايي سالم و درست است.

بي‌شك كساني كه به منظور حفظ رژيم غذايي خود تك‌خوري مي‌كنند، يعني مثلا در طول روز صرفا از يك ميوه يا ماده پروتئيني خاصي مصرف مي‌كنند، مبتلا به نوعي جدي از سوءتغذيه مي‌شوند.

بزرگمهر در اين خصوص مي‌افزايد: سوءتغذيه در افراد داراي رژيم تك‌خوري از آن رو اتفاق مي‌افتد كه برخي مواد غذايي تنها به همراه مواد غذايي ديگر هضم و جذب مي‌شوند، همچون منابع گياهي داراي آهن كه همراه با منابع تغذيه‌اي داراي ويتامين C جذب مي‌شوند. پس فقر مصرف هر يك از اين مواد، مانع جذب مواد مغذي ديگر مي‌شود.

اعتياد به رژيم، بلايي ديگر

متاسفانه افرادي كه به رژيم غذايي سخت عادت مي‌كنند، پس از مدتي نسبت به رژيم‌هايي كه حتي متخصصان تغذيه به آنها مي‌دهند نيز وسواس پيدا كرده و تصور مي‌كنند كه آنها هم پركالري هستند و بر اين اساس خودسرانه از رژيم‌هاي كم‌كالري‌تري استفاده مي‌كنند كه بر اين منوال نه‌تنها دچار سوءتغذيه و انواع بيماري‌ها مي‌شوند، بلكه بدنشان پس از مدتي ديگر نه‌تنها نسبت به هيچ رژيمي جواب نمي‌دهد، بلكه حتي با خوردن غذاي طبيعي هم چاق مي‌شوند.