از نظر نوع زیستگاه این گیاه و مناطقی که میتوان مارچوبه را در آن کشت کرد باید بگوییم که این گیاه یکی از سبزیهایی است که در بیشتر مناطق دنیا امکان کشت دارد. اگرچه در تمام این مناطق باید آن را در فصل بهار برداشت کرد. به خصوص ماههای فروردین تا اواسط اردیبهشت که بیشترین حد ممکن از برداشت مارچوبه در سطح جهان میسر میشود.
به گزارش غفاری دایت، تفاوتی که مارچوبه را از باقی گیاهان متمایز ساخته است، فعالیت تنفسی بالای آن است. احتمالا میدانید که گیاهان حتی پس از چیده شدن و جدا شدن از ریشه، تا مدتی زنده مانده و فعالیتهای حیات خود را اجرا مینمایند. دریافت اکسیژن و آزاد سازی کربن دیاکسید از جمله کارهایی است که گیاهان بعد از جدا شدن از ریشه تا مدت زمانی آن را اجرا میکنند.
اما مارچوبه به دلیل آنکه از فعالیت تنفسی بالایی برخوردار است، زودتر از سایر گیاهان خشک شده و آب ذخیره شده در خود را از دست میدهد. از این بدنهای سخت و محکم پیدا میکند. از این رو برای نگهداری آن به عنوان یک ماده غذایی قابل استفاده، پیشنهاد میشود که ساقهها را با یک پارچه مرطوب پوشانده و آن را در یخچال قرار دهید.
این فرآیند سبب میشود گیاه تا 48 ساعت بعد از جدا شدن از ریشه نیز زنده بماند. بدیهی است بعد از این زمان گیاه سخت شده و استفاده از آن دشوار خواهد شد.
امروزه تب تند بدنسازی، حفظ تناسب اندام، برخورداری از بدنی سالم و پر انرژی از جمله دغدغههای افراد است. جالب است بدانید که خواص مارچوبه در بدنسازی بسیار زیاد است. فیبر موجود در مارچوبه سبب میشود تا افراد با مصرف این ماده غذایی احساس سیری کرده و کمتر دچار گرسنگی شوند. به همین علت نیازی به مصرف غذاهای چرب و پر کالری ندارند. از این رو لاغری را میتوان با مارچوبه حاصل شد.
همچنین ویتامین B موجود در مارچوبه سلامت سطوح هموسیستئین را حفظ کرده و اسید فولیک موجود در این گیاه نیز برای انتقال ژن سالم از مادر به فرزند مفید واقع میشود.
مانند بسیاری از گیاهان دیگر، درباره این گیاه نیز دغدغه شیوه مصرف وجود دارد. اینکه خواص مارچوبه خام بیشتر است یا پخته، میتوان از آن به صورت چاشنی و ترشی استفاده کرد یا خیر و بسیاری از موارد دیگر، سوالاتی هستند که افراد در استفاده از مارچوبه دارند.
هرگاه صحبت از سبزیجات به میان است، کارشناسان تغذیه و حکمای طب سنتی اعتقاد بر مصرف خام آنها دارند. ولی درباره مارچوبه باید گفت که این منبع غنی انرژی و ویتامین، حتی به صورت پخته نیز سرشار از ویتامین و مواد مغذی است. پختن مارچوبه به دلیل آنکه سبب نرمتر شدن گیاه میشود، مصرف آن را به امر آسانتری تبدیل میکند.
به دلیل آنکه مارچوبه در تمام مناطق دنیا کشت نمیشود و همچنین به دلیل آنکه این گیاه پس از جدا شدن از ریشه سفت و سخت میشود، آن را به صورت کنسرو در اختیار مصرف کننده قرار میدهند. از این رو خواص مارچوبه با خرید کنسرو نیز در دسترس ما قرار میگیرد. به علاوه آنکه مواد نگهدارنده مصرف شده در فرآیند کنسروسازی نیز سبب میشود مواد مغذی این گیاه برای مدت طولانیتری دوام آورده و به دست مصرف کننده نهایی برسد.
خواص مارچوبه برای اسپرم نیز بسیار زیاد است، فولات مادهای است که در باروری زنان و مردان نقش موثری دارد. مصرف 5 عدد مارچوبه در ابعاد موجود آن در بازار، حاوی 100 میکروگرم فولات است. این میزان میتواند سلامت اسپرم را در آقایان تضمین کرده و به حفظ باروری سالم آنها کمک نماید.
اسپرم سالم یکی از اولین و موثرترین عاملان پیدایش جنین سالم است. از این رو پیشنهاد میشود، مردان بالغ در ماه از مصرف مارچوبه بهرهمند باشند.
بسیار دیده و شنیده شدهاست که مارچوبه را در عطاریها یا بازار به صورت خشک نیز عرضه میکنند. خواص مارچوبه خشک نیز به رسم خشک کردن سایر گیاهان کم نبوده و خود روشی برای حفظ ویتامینها و مواد مغذی موجود در آن است.
مصرف مارچوبه خشک به حفظ سلامت بینایی کمک میکند. رگهای خونی را تمیز کرده و از انسداد آنها جلوگیری میکند. همچنین میتوان از آن در تهیه غذاهای مختلف بهره جست. بسیاری از بیماریهای قلبی عروقی با مصرف مارچوبه خشک قابل کنترل است.
اما پس از آشنایی با خواص مارچوبه و مشاهده عملکرد آن برای وضعیتهای مختلف جسمانی، لازم است بدانیم که نحوه مصرف مارچوبه به چه شیوه است؟ مارچوبه را خشک، تازه، کنسروی و یا به صورت چاشنی مورد استفاده قرار میدهند.
در مناطقی که زیستگاه این گیاه محسوب میشود، اکثر افراد دسترسی کامل به مصرف آن به صورت تازه دارند. اما در مناطقی که مارچوبه حکم یک محصول وارداتی را دارد، مصرف آن به صورت کنسرو، خشک یا طرق دیگر میسر است.
میتوانید از این گیاه به عنوان چاشنی با سرکه و مواد ترشی، در سفرههای خود بهرهمند باشید یا اینکه آن را پخته و در غذاهای خود استفاده نمایید. همچنین میتوانید از این گیاه در سالادهای سبز استفاده نمایید.
برخی از افراد نیز از مارچوبه به صورت دمنوش استفاده میکنند که در این صورت برای عروق و قلب بسیار مفید است.
برخی از موارد طبع و خواص مارچوبه به شرح زیر است: