مغز زنان داغ تر است!/ یک کشف جالب در نقشه 4 بعدی دمای مغز(+عکس)

عصر ایران- امروزه دانشمندان چرخه روزانه دمای مغز را با شانس بقای پس از آسیب مغزی مرتبط می دانند. تحقیقات جدید نشان داده اند که دمای طبیعی مغز انسان بسیار بیشتر از آن چیزی است که تاکنون تصور می‌ کردیم. این موضوع می‌ تواند نشانه‌ ای از عملکرد سالم مغز باشد.

در مردان و زنان سالم که دمای دهان معمولا کمتر از 37 درجه سانتیگراد است، دمای متوسط مغز 38.5 درجه سانتیگراد گزارش شده است. این در حالی است که دما در مناطق عمیق تر مغز اغلب به بیش از 40 درجه سانتیگراد نیز می رسد! به ویژه در زنان طی ساعات روز که احتمال می رود به واسطه تلاش برای مدیریت استرس های روزانه باشد. گفتنی است که حتی دوران قاعدگی نیز بر این تغییرات دمایی تاثیر می گذارد.

اسکن مغز

تا پیش از این مطالعات دمای مغز انسان بر داده‌ های مربوط به بیماران آسیب‌ دیده مغزی که در مراقبت‌ های ویژه نگه داری می شدند (جایی که اغلب به نظارت مستقیم مغز نیاز است)، تکیه داشتند.

اخیرا یک تکنیک اسکن مغزی به نام طیف‌ سنجی تشدید مغناطیسی (MRS)، محققان را قادر ساخته تا دمای مغز را به صورت غیر تهاجمی در افراد سالم اندازه‌ گیری کنند.

با این حال MRS همچنان در راستای بررسی چگونگی تغییر دمای مغز طی روز و یا تاثیر «ساعت بدن» هر فرد بر این موضوع مورد استفاده گسترده قرار نگرفته است و هنوز جای بسیاری برای پیشرفت دارد. 

نقشه 4 بعدی دمای مغز

مطالعه جدیدی که توسط محققان آزمایشگاه زیست شناسی مولکولی MRC انجام شد، اولین نقشه 4 بعدی دمای مغز سالم انسان را تولید کرد.

این نقشه فرضیات قبلی را زیر و رو کرده است و بر اساس آن مشخص شده که تغییرات دمای مغز اساسا وابسته به فاکتورهای زیر است:

- ناحیه مغزی

- سن

- رابطه جنسی

- زمان روز

این یافته‌ ها همچنین باور عمومی مبنی بر یکسان بودن دمای مغز و بدن انسان را به چالش می کشند. تحقیق مذکور که در مجله مغز منتشر شده، در عین حال شامل تجزیه و تحلیل داده‌ های بیماران مبتلا به آسیب مغزی تروماتیک است که نشان می دهند وجود چرخه‌ های دمای روزانه مغز به شدت با بقا در ارتباط است. از این نتایج می توان به منظور بهبود تشخیص و درمان آسیب های مغزی استفاده کرد.

تغییرات قابل توجه دمای مغز

برای مطالعه مغز سالم، محققان 40 داوطلب با رده سنی 20 الی 40 سال را انتخاب کردند. داوطلبان سه مرتبه در زمان صبح، بعد از ظهر و اواخر عصر طی یک روز در مرکز تصویربرداری بیمارستان سلطنتی ادینبرو اسکن شدند.

مهمتر از همه، تیم تحقیقات به هر یک از شرکت کنندگان یک مانیتور فعالیت سنج مچی دادند که به کمک آن می توانستند تفاوت های ژنتیکی و سبک زندگی با توجه به ساعت بدن یا ریتم شبانه روزی هر فرد را نیز در مطالعه لحاظ کنند.

میانگین دمای 38.5 درجه سانتیگرادی

در شرکت کنندگان سالم، میانگین دمای مغز 38.5 درجه سانتیگراد گزارش شد که بیش از دو درجه گرمتر از دمای زیر زبان بود.

این مطالعه همچنین نشان داد که دمای مغز بسته به موارد زیر متفاوت است:

- زمان روز

- منطقه مغز

- جنسیت و سیکل قاعدگی

- سن

در حالی که سطح مغز به طور کلی خنک تر از نواحی دیگر است، ساختارهای عمیق تر اغلب گرمتر از 40 درجه سانتیگراد بودند و بالاترین دمای مشاهده شده مغز نیز 40.9 درجه سانتیگراد اعلام شد.

در تمام افراد، دمای مغز طی روز تقریبا به اندازه 1 درجه سانتیگراد تغییر مشخص و ثابت داشت. بالاترین دمای مغز هم در ساعات بعد از ظهر و کمترین آن در شب به ثبت رسید.

عکس 2

مغز زنان گرمتر از مغز مردان است

به طور متوسط، مغز زنان حدود 0.4 درجه سانتیگراد گرمتر از مغز مردان بود. این تفاوت جنسی به احتمال زیاد ناشی از چرخه قاعدگی است، زیرا بیشتر زنان در مرحله پس از تخمک گذاری چرخه خود اسکن شده اند. دمای مغز آنها حدود 0.4 درجه سانتیگراد گرمتر از دمای مغز زنانی بود که در مرحله قبل از تخمک گذاری قرار داشتند.

نتایج همچنین نشان داد که دمای مغز با افزایش سن به ویژه در نواحی عمقی مغز بالاتر می رود. میانگین این افزایش 0.6 درجه سانتیگراد بود. محققان توضیح می دهند که ظرفیت مغز برای خنک شدن با افزایش سن به تحلیل می رود.

ریتم دما در مغزهای آسیب دیده

محققان داده های دمایی جمع آوری شده از مغز را در 114 بیمار که از آسیب تروماتیک متوسط تا شدید مغزی (TBI) رنج می بردند، تجزیه و تحلیل کردند. این اقدام به منظور بررسی دقیق داده های بالینی به دست آمده از داوطلبان سالم انجام گرفت.

میانگین دمای مغز بیماران 38.5 درجه سانتیگراد گزارش شد، اما محدوده ای از 32.6 تا 42.3 درجه سانتیگراد را به خود اختصاص می داد.

از میان 100 بیمار که داده های کافی برای آزمایش ریتم روزانه در مورد آنها وجود داشت، تنها یک چهارم ریتم روزانه دمای مغز را نشان دادند.

محققان با تمرکز بر فاکتورهای پیش‌ بینی‌ کننده‌ بقا در مراقبت‌ های ویژه به این نتیجه رسیدند که اندازه‌ گیری دمای مطلق مغز کاربرد محدودی دارد، اما تغییرات دمای روزانه مغز به شدت با بقا مرتبط است.

از بیماران TBI با ریتم دمای روزانه مغز، تنها 4٪ در مراقبت های ویژه جان خود را از دست دادند. این در حالی است که 27٪ مرگ و میر در گروه مقابل که فاقد چنین ریتمی بودند مشاهده شد.

جمع بندی

مغز انسان سالم می تواند به دمایی برسد که در هر جای دیگر از بدن تحت عنوان "تب" تشخیص داده می شود. چنین دمای بالایی در گذشته تنها در افراد مبتلا به آسیب های مغزی اندازه گیری شده بود، اما تصور می شد که صرفا ناشی از آسیب باشد.

دانشمندان دریافتند که دمای مغز در ساعات شب قبل از خواب و حین آن کاهش می یابد و طی روز بالا می رود.

آنها همچنین معتقد هستند که این تغییرات روزانه با سلامت طولانی مدت مغز مرتبط اند، چیزی که امید است در آینده مورد بررسی های دقیق تری قرار بگیرد.

بیشتر بخوانید:

مغز کودک تا 6 سالگی؛ همه چیز درباره رشد و تکامل ذهنی(+اینفوگرافی)

همه چیز درباره رشد و تکامل ذهنی و مغز در کودک 0 الی 6 ساله(+اینفوگرافی)

چند ماده غذایی که مغز را جوان نگه می‌دارند

تماشاخانه

عینک عجیبی که با استفاده از هوش مصنوعی چهره افراد را شناسایی می‌کند (فیلم)

۴ میلیون کیلومتر سفر در ایران ؛ عکس‌هایی که حالا ما را به سفر می‌برند (فیلم)

فیلم های دیگر