اگرچه زمستان با زیبایی هایی خاص خود، مانند بارش برف همراه است اما با کاهش دما و رطوبت هوا احتمال ابتلا به بیماری نیز افزایش می یابد که به هیچ عنوان شرایطی خوشایند نیست.
به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "بست لایف"، برخی مشکلات سلامت مانند آسم، گلودرد و تبخال ها به واسطه آب و هوای سرد شکل گرفته یا تشدید می شوند. در ادامه با برخی از مشکلات سلامت شایع در زمستان بیشتر آشنا می شویم.
خون دماغ شدن به واسطه خشکی هوا و گرمایش داخل ساختمان شیوع بیشتری در زمستان دارد. گرما و رطوبت کم می تواند موجب خشک شدن مسیرهای بینی شود که احتمال ترک خوردگی و پارگی بافت و رگ های خونی کوچک را افزایش می دهد و این شرایط می تواند به خونریزی از بینی منجر شود.
برای مقابله با این شرایط استفاده از یک دستگاه رطوبتساز ایده خوبی است. افزایش رطوبت هوا می تواند به پیگشیری از خشکی مسیرهای هوایی بینی، به ویژه هنگام شب کمک کند. شما می توانید از یک دیفیوزر برای منتشر کردن روغن های اساسی، مانند اسطوخودوس، نیز استفاده کنید. همچنین، شما می توانید اندکی روغن جوجوبا یا روغن نارگیل را در مسیرهای هوایی بینی بمالید که به پیشگیری از خون دماغ شدن کمک کند.
خشکی و ترک خوردگی لب ها ظاهری ناخوشایند به آنها می بخشد. در زمستان احتمال مواجهه با خشکی پوست به واسطه کاهش دما و رطوبت هوا و همچنین استفاده از لوازم گرمایشی بیشتر می شود که از دلایل اصلی خون دماغ شدن نیز هستند. زمانی که لب ها خشک هستند و آنها را لیس می زنید، در واقع، مشکل موجود را وخیمتر خواهید کرد زیرا پس از تبخیر آب خشکی تشدید می شود.
زمانی که برای بهبود خشکی و ترک خوردگی لب های خود تلاش می کنید، ایجاد سدی برای حفظ رطوبت در آنها و پیشگیری از تبخیر آب عامل کلیدی محسوب می شود. وازلین گزینه ای خوب برای انجام این کار است. بالم های لب نیز گزینه دیگری هستند که می توانید مد نظر قرار دهید. برخی بالم های لب حاوی هیدروکورتیزون هستند که می توانند به بهبود ترک خوردگی شدید لب ها کمک کنند، اما هر روز نباید از آنها استفاده کرد. هیدروکورتیزون بیشتر گزینه ای برای نجات و نه پیشگیری است.
ترک خوردگی گوشه های دهان می تواند بسیار دردناک باشد. این شرایط یکی دیگر از عوارض جانبی خشکی هوا و لیسیدن لب ها است. ترک خوردگی و التهاب گوشه های دهان به دلیل خشکی و رشد بیش از حد مخمر طبیعی پوست به نام التهاب زاویه ای لب (Angular Cheilitis) شناخته می شود.
برخی ترکیبات تایید شده برای بهبود این ترک های دردناک وجود دارند. در همین راستا، ترکیبی از کرم کتوکونازول یا کرم کلوتریمازول با کرم هیدروکورتیزون می تواند مفید باشد. این ترکیب را دو بار در روز می توانید استفاده کنید.
تبخال یا زخم سرد محرک های مختلفی دارد که از آن جمله می توان به خورشید، باد، و البته خشکی و پوسته پوسته شدن لب ها اشاره کرد. یک سیستم ایمنی ضعیف می تواند احتمال مواجهه با تبخال ها را افزایش دهد. ظهور تبخال ها زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی کمتر فعال بوده یا لب ها در برابر محرک ها قرار گرفته اند. ماه های سرد زمستان ترکیبی از بیماری ها مانند سرماخوردگی و آنفلوآنزا که می تواند موجب تضعیف سیستم ایمنی بدن شود و خشکی پوست را به همراه دارد که هر دو می توانند دلیلی برای بروز تبخال باشند.
برای دریافت بهترین روش درمان تبخال بهتر است به پزشک مراجعه کنید. مراجعه به پزشک پس از مشاهده نخستین نشانه تبخال و مصرف داروهایی که توسط وی تجویز شده اند می تواند طول دوره تبخال را کوتاهتر کرده و یا حتی از آن پیشگیری کند. از جمله داروهایی که برای درمان تبخال تجویز می شوند می توان به والاسیکلوویر (Valacyclovir) اشاره کرد.
ترک خوردگی دست ها در زمستان می تواند شرایطی دردناک را ایجاد کند. در شرایطی که هوای خشکتر زمستان می تواند موجب بروز این مشکل شود، شستشوی بیش از حد دست ها نیز می تواند در ترک خوردگی دست ها موثر باشد.
برای پرهیز از ترک خوردگی پوست دست ها در درجه نخست از شستشوی بیش از حد آنها پرهیز کرده و پس از شستشوی دست ها از کرم ها و لوسیون های مرطوب کننده استفاده کنید. همچنین، هنگام انجام کارهایی مانند شستشوی ظروف از دستکش استفاده کنید. استفاده از محصولات ضد عفونی کننده دست، به ویژه آنهایی که حاوی مواد مرطوب کننده و نرم کننده هستند به جای شستشوی بیش از حد دست ها یکی دیگر از اقداماتی است که می توانید مد نظر قرار دهید.
خشکی هوای زمستان تنها لب ها و دست ها را تحت تاثیر قرار نمی دهد و بر پوست سر نیز تاثیرگذار است که می تواند به بروز شوره سر منجر شود. رطوبت کمتر در هوا موجب تبخیر آب از پوست می شود، از این رو، همانند پوست لب ها و نقاط دیگر بدن، پوست سر نیز دچار خشکی می شود.
برای مقابله با این شرایط می توانید شامپوی خود را تغییر دهید و از شامپوهای ضد شوره استفاده کنید. اگر با شوره سر مواجه هستید، شامپوهایی که به کاهش التهاب کمک می کنند می توانند در بهبود این شرایط نقش داشته باشند. در موارد شدید، استفاده از قطره های محلول استروئید تجویزی توسط پزشک می تواند به بهبود شوره سر کمک کند.
اگر با آغاز زمستان غم و افسردگی به سراغ شما می آید باید بدانید که تنها شما این شرایط را تجربه نمی کنید. نوسانات خلقی شرایطی شایع در زمستان هستند که این شرایط به نام اختلال عاطفی فصلی شناخته می شود. کوتاهتر شدن روزها و کاهش مدت زمانی مواجهه با نور خورشید می تواند به افت سطوح ویتامین D در بدن انسان منجر شود و این شرایط نیز می تواند محرکی برای خستگی، افسردگی، و نوسانات خلقی باشد.
از آنجایی که طی فصل زمستان خورشید ممکن است آنچه را نیاز دارید به میزان کافی در اختیار شما قرار ندهد، استفاده از مکمل های غذایی روشی خوب برای جبران نیازهای بدن است. در همین راستا، مصرف مکمل ویتامین D3 می تواند مفید باشد. همچنین، چراغ های UVB می توانند به بهبود خلق و خوی انسان کمک کنند. نوردرمانی یکی از گزینه هایی است که می توانید برای مقابله با نوسانات خلقی انجام دهید. حدود 30 دقیقه نوردرمانی هنگام صبح می تواند به پیشگیری از نوسانات خلقی در طول روز کمک کند.
رسیدگی به آسم در هر زمان از سال می تواند چالش برانگیز باشد، اما این بیماری در آب و هوای سرد می تواند شرایط وخیمتری به خود بگیرد. آسم شرایطی شایع در زمستان، به ویژه در روزهای بسیار سرد و خشک است.
شما می توانید برخی اقدامات را برای زیر کنترل نگه داشتن آسم در زمستان مد نظر قرار دهید. در همین راستا، پوشش سر با یک روسری هنگام خروج از خانه می تواند مفید باشد و همچنین گرم کردن محیط داخل خودرو پیش از سوار شدن به آن ایده خوبی است. روغن های اساسی، به ویژه روغن اکالیپتوس نیز می توانند برای مقابله با آسم و باز نگه داشتن مسیرهای هوایی مفید باشند.
گرفتگی و پری بینی یکی از شرایط شایع در فصل زمستان است. ماهیت خشک هوای زمستان و گرمای خشک لوازم گرمایشی می توانند موجب این شرایط شوند. همچنین، ابتلا به بیماری هایی مانند سرماخوردگی و آنفلوآنزا یا سپری کردن زمان زیاد در فضای باز که می تواند احتمال تنفس مواد آلرژیزا، گرد و غبار و مواد آلاینده تحریک کننده را افزایش دهد می تواند به گرفتگی بینی منجر شود.
همانند روش مقابله با خون دماغ، استفاده از یک دستگاه رطوبساز گزینه خوبی برای مقابله با گرفتگی بینی است زیرا تنفس هوای مرطوب می تواند به پاکسازی مسیرهای هوایی بینی و مبارزه با هر گونه گرفتگی کمک کند. همچنین، اسپری های ضد گرفتگی بینی بدون نسخه را می توانید برای چند روز استفاده کنید.
بزرگسالان طی فصل زمستان در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به عفونت های گوش قرار دارند. ابتلا به سرماخوردگی یا آنفلوانزا می تواند به بروز یک عفونت ثانویه منجر شود و گوش ها هدف آسانی در این شرایط هستند. عفونت گوش می تواند به مواردی مانند احساس درد و پری در گوش، دشواری در شنیدن، و نشت مایع منجر شود.
در شرایطی که عفونت های گوش معمولا بی نیاز از درمانی خاص بهبود می یابند، در صورت مواجهه با درد شدید یا تداوم عفونت برای بیش از چند روز به پزشک مراجعه کنید. برای پرهیز از مواجهه با عفونت های گوش در درجه نخست می توانید واکسن آنفلوآنزا دریافت کنید تا از ابتلا به بیماری پیشگیری شود. همچنین، شما باید سیستم ایمنی بدن خود را قوی نگه دارید، بینی خود را شستشو داده و مسیرهای هوایی بینی را تمیز نگه دارید.
درد مفاصل به دلایل مختلفی در زمستان تشدید می شود. آب و هوای سرد و بارانی همراه با تغییرات در فشار بارومتریک از مقصران اصلی در این زمینه هستند. در شرایطی که پیشگیری دشوار است زیرا کار چندانی درباره شرایط آب و هوایی و فشار هوا نمی توانید انجام دهید، برخی روش های ساده می توانند به تسکین درد کمک کنند.
فعال نگه داشتن بدن و پوشیدن لباس های گرم، انجام فعالیت های با شدت کم مانند پیاده روی، شنا، و تمرینات هوازی می تواند مفید باشد. همچنین، شما می توانید مصرف ویتامین D را مد نظر قرار دهید. در ماه های سرد سال به واسطه کاهش مدت زمان قرار گرفتن در معرض نور خورشید، احتمال افت سطوح این ویتامین در بدن وجود دارد. مطالعه ای در سال 2015 که در نشریه Pain and Therapy منتشر شد، ارتباطی بین کمبود ویتامین D و درد مفاصل را نشان داد.
گلودرد شرایطی آزار دهنده است که احتمال ابتلا به آن در زمستان افزایش می یابد. خشکی هوا و ابتلا به بیماری هایی مانند سرماخوردگی و آنفلوآنزا می تواند موجب گلودرد شود. یکی از وظایف بینی حصول اطمینان از گرم و مرطوب بودن هوای ورودی به ریه ها است. اگر به هر دلیلی مجبور به تنفس از طریق دهان هستید ممکن است پس از مدتی با احساس خشکی، خراشیدگی و درد در گلو مواجه شوید.
جدا از تنفس از راه بینی، می توانید از یک دستگاه رطوبتساز در خانه استفاده کنید. مرطوب کردن هوا عاملی کلیدی به ویژه در خانه است. اگر هر روز صبح پس از بیدار شدن از خواب با خشکی بینی و گلو مواجه هستید، استفاده از یک دستگاه رطوبتساز حداقل در اتاق خواب و در شرایطی که در اتاق بسته است، ایده خوبی محسوب می شود زیرا از این طریق رطوبت در اتاق باقی می ماند.
آب و هوای سرد زمستان می تواند محرکی برای میگرن باشد. بخش هایی به نام سینوس در سر انسان قرار دارند که در واقع کیسه های هوایی هستند. تغییر در فشار اتمسفری می تواند موجب ایجاد تغییری بین آنچه در سر خود احساس می کنید و آنچه در هوا جریان دارد شود که این تغییرات ناگهانی ممکن است محرکی برای میگرن باشد.
شما نمی توانید تغییری در آب و هوا یا فشار هوا ایجاد کنید اما می توانید بر برخی عوامل دیگر که موجب میگرن های زمستانی می شوند کنترل داشته باشید. هوای سرد و خشک می تواند به کم آبی منجر شود که این شرایط خود می تواند محرکی برای میگرن باشد. بر همین اساس، تامین آب مورد نیاز بدن می تواند از این شرایط پیشگیری کند. همچنین، استفاده از یک دستگاه رطوبتساز نیز می تواند مفید باشد زیرا به جازیگزینی بخشی از رطوبت از دست رفته هوا به واسطه گرمایش داخلی کمک می کند.
بین گرمایش خانه و بادهای سرد فضای باز، آب و هوای زمستان می تواند موجب خشکی چشم ها و در نتیجه تحریک و سوزش آنها شود. افراد بسیاری از مشکل خشکی چشم در زمستان شکایت می کنند.
اگر شرایط آب و هوایی موجب خشکی چشم های شما شده است با جایگزینی رطوبت از دست رفته می توانید به تسکین این شرایط کمک کنید. قطره های اشک مصنوعی یکی از گزینه های در دسترس است. افرادی که با خشکی چشم مواجه هستند می توانند چند بار در روز از قطره های اشک مصنوعی استفاده کنند. استفاده از کمپرس گرم در زمان خواب نیز می تواند مفید باشد. همچنین، هیدراته نگه داشتن بدن به ویژه از طریق مصرف آب و پرهیز از نوشیدنی های حاوی کافئین و الکل توصیه شده است.
سرمازدگی می تواند برای هر فردی رخ دهد و زمانی شکل می گیرد که آب در بافت های نرم پوست منجمد شود. هرچه شدت سرما بیشتر باشد، سرمازدگی سریعتر رخ می دهد. در صورت عدم درمان و تداوم آسیب، فرد می تواند با از دست دادن انگشتان دست و پا و یا حتی دست و پای خود به طور کامل مواجه شود.
در مراحل اولیه سرمازدگی که خفیف و قابل بازگشت است، احتمالا بی حسی را احساس خواهید کرد و با گرم شدن دوباره بخش های تحت تاثیر قرار گرفته با احساس گزگز یا درد مواجه خواهید شد. اگر پوست بی حس است و به رنگ سفید، رنگ پریده یا بدتر از همه، خاکستری آبی تبدیل شده است، سرمازدگی جدیتر است و برای پیشگیری از آسیب باید کمک پزشکی فوری دریافت کنید. بخش های تحت تاثیر قرار گرفته را باید گرم کرده و گرم نگه دارید. از سرمازدگی و یخزدگی مجدد آنها پرهیز کنید. معاینه توسط پزشک اهمیت دارد زیرا آسیب ناشی از سرمازدگی می تواند شدیدتر از آن چیزی باشد که به نظر می رسد. اگر دمای هوا بسیار سرد است از حضور غیر ضروری در فضای باز پرهیز کنید. اگر مجبور به ترک خانه هستید، همواره دست ها، گوش ها و صورت خود را به خوبی بپوشانید.