فشار خون بالا یا پرفشاری خون زمانی به شرایطی گفته می شود که فشار خون به سطوح ناسالم افزایش می یابد. فشار خون بالا به معنای آن است که نیروی وارده از خون به دیواره شریان ها به اندازه ای زیاد است که می تواند در نهایت موجب بروز مشکلات سلامت مانند بیماری قلبی شود.

به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "ان سی بی آی"، فشار خون بر اساس مقدار خونی که توسط قلب پمپاژ می شود و میزان مقاومت به جریان خون در شریان ها تعیین می شود. هرچه قلب خون بیشتری پمپاژ کند و شریان ها تنگ‌تر شوند، فشار خون بیشتر می شود.

پرفشاری خون شرایطی شایع در جهان است. پرفشاری خون می تواند یک مشکل سلامت پنهانکار باشد. شما ممکن است بدون این که متوجه شوید مدت زمانی طولانی به این شرایط مبتلا باشید زیرا موجب شکل گیری علائم خاصی نمی شود.

اما حتی در صورت عدم وجود هیچ نشانه ای، پرفشاری خون می تواند به رگ های خونی و اندام ها، به ویژه مغز، قلب، چشم ها و کلیه ها آسیب برساند.

بر همین اساس است که تشخیص زودهنگام پرفشاری خون از اهمیت ویژه ای برخوردار است. برای بررسی ابتلا به فشار خون بالا آشنایی با عوامل خطرآفرین آن اهمیت دارد. در ادامه با برخی از این عوامل بیشتر آشنا می شویم.

سن و نژاد/قومیت

با افزایش سن، خطر ابتلا به پرفشاری خون نیز افزایش می یابد. مردان 45 ساله یا بزرگتر در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به پرفشاری خون قرار دارند. زنان نیز پس از سن 65 سالگی احتمال بیشتری دارد به این شرایط مبتلا شوند.

پرفشاری خون به طور ویژه بین افراد سیاه پوست رایج‌تر است و ابتلا به این شرایط در آنها نسبت به سفیدپوستان و افرادی از نژادها و قومیت های دیگر در سنین پایین‌تری رخ می دهد. عوارض جدی مانند سکته مغزی، حمله قلبی و نارسایی کلیوی نیز بین سیاه پوستان شایع‌تر است.

چاقی

اضافه وزن یا چاقی یکی از عوامل خطرآفرین شایع برای پرفشاری خون است. در حقیقت، شاخص توده بدنی 30 یا بیشتر شما را در معرض خطر پرفشاری خون قرار می دهد.

هرچه وزن شما بیشتر باشد، به منظور تامین اکسیژن و مواد مغذی برای سلول ها و بافت ها به جریان خون بیشتری نیاز است. با افزایش خون در گردش، فشار درون شریان ها نیز بیشتر می شود.

افزون بر این، چاقی می تواند به بیماری قلبی، کلسترول بالا، دیابت، آرتریت، بیماری کلیوی مزمن، بیماری کبد چرب غیر الکلی و بسیاری بیماری ها و شرایط دیگر منجر شود.

شما با حفظ وزن سالم و شاخص توده بدنی بین 18.5 تا 24.9 می توانید خطر ابتلا به پرفشاری خون را کاهش دهید.

سبک زندگی غیرفعال

یک سبک زندگی کم تحرک و ورزش ناکافی شما را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به پرفشاری خون قرار می دهد.

ورزش جریان خون را در سراسر شریان های بدن افزایش می دهد که به ترشح هورمون های طبیعی و سیتوکین ها منتج می شود. این هورمون ها به آرامش رگ های خونی کمک می کنند که در نهایت فشار خون را کاهش می دهد.

همچنین، فعالیت جسمانی ناکافی خطر اضافه وزن را افزایش می دهد.

شما باید روزانه حدود 30 دقیقه ورزش کنید و فعالیت جسمانی روزانه خود را افزایش دهید. به عنوان مثال، می توانید پیاده روی های کوتاه و دیگر فعالیت هایی که بدن را به حرکت در می آورند را مد نظر قرار دهید.

استرس زیاد

سطوح بالای استرس می تواند به افزایش موقتی اما چشمگیر فشار خون منجر شود.

هورمون هایی که هنگام استرس در بدن ترشح می شوند بر عضلات قلب فشار وارد می کنند. این شرایط ضربان قلب را افزایش داده و رگ های خونی را منقبض می کند که در نهایت به فشار خون بالا منجر می شود.

استرس بالا خطر ابتلا به بیماری قلبی، سینه درد و ضربان قلب نامنظم را نیز افزایش می دهد.

شما می توانید با استفاده از تکنیک های مقابله با استرس مانند شل کردن عضلات، تنفس عمیق یا مدیتیشن این شرایط را مدیریت کرده و اثرات جسمانی آن را کاهش دهید.

مصرف نمک بیش از حد

نمک بیش از حد در رژیم غذایی یکی دیگر از عوامل خطرآفرین برای پرفشاری خون است.

سدیم بیش از حد می تواند موجب احتباس مایع در بدن شود و از این رو انقباض شریان ها را به همراه داشته باشد. هر دو عامل می توانند به افزایش فشار خون منجر شوند.

محدود کردن مصرف نمک همواره بهترین گزینه است. مقدار مصرف توصیه شده روزانه برای نمک 2,300 میلی گرم است.

مصرف پتاسیم ناکافی

پتاسیم بیش از حد کم در رژیم غذایی می تواند خطر ابتلا به پرفشاری خون را افزایش دهد.

پتاسیم یک ماده معدنی مهم است که به تعادل مقدار سدیم موجود در سلول های بدن انسان کمک می کند. این به معنای آن است که مصرف پتاسیم ناکافی به انباشت بیش از حد سدیم در خون شما منجر می شود که در نهایت افزایش فشار خون را به همراه دارد.

افزون بر این، پتاسیم به کسب آرامش سلول های عضلانی در شریان های انسان کمک می کند که این شرایط فشار خون را کاهش می دهد.

مصرف الکل

مصرف الکل یکی دیگر از عوامل خطرآفرین برای ابتلا به پرفشاری خون است.

مصرف الکل موجب فعال شدن سیستم عصبی آدرنرژیک می شود که انقباض رگ های خونی را در پی داشته و افزایش جریان خون و ضربان قلب را تحریک می کند.

سیگار کشیدن

سموم و مواد شیمیایی مضر در دود سیگار به دیواره رگ های خونی آسیب وارد می کنند. این شرایط خطر رسوب مواد چرب (پلاک) درون شریان ها را افزایش می دهد که ابتلا به آترواسکلروز را موجب می شود و در نهایت پر فشاری خون را به همراه دارد.

دود دست اول و دست دوم سیگار هر دو برای سلامت قلب و فشار خون انسان بد هستند.

سیگار کشیدن برای قلب و سلامت کلی انسان مضر است و باید این کار را بلافاصله ترک کنید.