مهدی فارسی کارگردان عرصه مستند با اشاره به ساخت مجموعه مستند «رضاخان» گفت: با همکاری حوزه هنری مستند بلند «خاطرات خانه متروک» را با موضوع وقایع جنگ جهانی اول در ایران ساختیم که در همان زمان به این نتیجه رسیدیم با پازلی رو به رو هستیم که این وقایع، تنها بخشی از اتفاقات است و برای کامل کردن آن باید تا زمان پیروزی انقلاب اسلامی در ایران جلو بیاییم.
به گزارش مهر، وی افزود: با توجه به این موضوع تصمیم گرفتیم در مورد دوران پهلوی اول هم اثری را تولید کنیم. برهمین اساس درباره فرم ساخت این مستند، بحث و بررسیهایی انجام دادیم و به این نتیجه رسیدیم اثری تلویزیونی یا سینمایی را جلوی دوربین ببریم.
این مستندساز ادامه داد: در مسیر برنامهریزی برای ساخت مستندی درباره دوران پهلوی با کش و قوسهای فراوانی همراه شدیم تا به این نتیجه رسیدیم که این دوران در قالب یک مجموعه تلویزیونی به تصویر کشیده شود.
فارسی اظهار کرد: صحبت های اولیه برای ساخت این مجموعه مستند از دی ماه سال ۱۳۹۴ و مراحل تحقیق آن از بهمن ماه همان سال آغاز شد و در آبان ماه تصویربرداری و تولید این اثر را شروع کردیم. هم اکنون نیز این پروژه در مرحله تدوین قرار دارد و تا دی ماه نهایی میشود.
وی اضافه کرد: جنبه های اجتماعی دوران پهلوی اول برای ما بسیار مهم بود و به همین علت تصمیم به آوردن این قسمت از تاریخ در مجموعه مستند «رضاخان» گرفتیم. البته در مسیر تولید این فیلم از راهنمایی های سیروس سعدوندیان که ۴۰ سال سابقه فعالیت در حوزه تاریخ معاصر دارد و تخصص اصلی او بررسی دوران قاجار و پهلوی اول است، استفاده کردیم.
این مستندساز توضیح داد: در کنار تحقیق و پژوهش تولید مجموعه مستند «رضاخان» که یک سال طول کشید، منابع آرشیوی بسیار ارزشمندی را از آرشیوهای ملی فرانسه، روسیه و هلند در کنار منابع داخلی جمع آوری کردیم.
وی اظهار کرد: در ساخت مجموعه مستند «رضاخان» سعی کردیم همانند مستند «خاطرات خانه متروک» نگاهی متفاوت بر اساس اسناد داشته باشیم و به همین دلیل هم پیشبینی میکنیم که بعد از نمایش مستند با حملههای زیادی از سوی جریانهای سیاسی مختلف کشور رو به رو شویم.
این مستندساز ادامه داد: در جریان تولید این مجموعه مستند، حجم انبوهی از اسناد را از آرشیوهای داخل و خارج از کشور جمع آوری کردیم که اگر نگوییم بیسابقه، کم سابقه است.
فارسی عنوان کرد: برای ساخت مجموعه مستند «رضاخان» تصاویری را از تبعیدگاه رضاخان در جزیره موریس و همچنین از ژوهانسبورگ در آفریقای جنوبی تهیه کردیم که بعید می دانم تا به حال مستندسازی چنین کاری را انجام داده باشد.
وی تصریح کرد: برای نخستین بار در آرشیو ملی ژوهانسبورگ ۵۰۰ صفحه سند از مرگ رضاخان پیدا کردیم که تا امروز حتی ترجمه هم نشده است، گواهی فوت رضاخان را هم در بین این اسناد پیدا کردیم.
این مستندساز تاکید کرد: امکان دارد از این تحقیق ها و آرشیوهای به دست آمده سهگانهای را تولید کنیم که جنبه هنری آن بیشتر باشد. این سه گانه محدوده زمانی تولد رضاخان تا کودتای ۱۲۹۹ هجری شمسی، کودتا تا زمان تبعید و از تبعید تا مرگش را شامل می شود.
وی در بخش دیگر از صحبت هایش اظهار کرد: دردسرهای ساخت کارهای تاریخی فراوان است زیرا در این مسیر، مشکلات تحقیق در یک طرف ماجرا و مسایل تولید در طرف دیگر قرار دارد. نکته دیگر اینکه بازخوردهای منفی بیش از بازخوردهای مثبت در زمان تولید کارهای تاریخی متوجه سازندگان می شود.
این مستندساز در پایان گفت: بزرگترین مشکلی که در مسیر ساخت کارهای تاریخی وجود دارد، تعداد و پراکندگی منابع است. به عبارت بهتر در یک بخش با منابع فراوانی رو به رو هستیم و در یک بخش دیگر هیچ اطلاعاتی نداریم.