سندرم روده تحریک پذیر (IBS) یک بیماری مزمن است که روده بزرگ را تحت تاثیر قرار می دهد. این یک بیماری شایع و نیازمند مدیریت بلند مدت است.
به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "نیو هلث ادوایزر"، نشانه های شایع سندرم روده تحریک پذیر شامل شکم درد، گرفتگی عضلانی در ناحیه شکم، نفخ، اسهال و یبوست می شوند. برخی افراد نشانه های شدید مانند کاهش وزن و خونریزی از مقعد را نیز تجربه می کنند. یکی از گزینه های موجود برای مدیریت این بیماری تغییر رژیم غذایی است.
درمانی برای سندرم روده تحریک پذیر وجود ندارد، اما نشانه های آن را می توان از طریق اصلاح رژیم غذایی مدیریت کرد. اولین کاری که باید انجام دهید ثبت غذاهای مصرفی روزانه است زیرا این کار در شناسایی مواد غذایی محرک نشانه ها به شما کمک می کند. از طریق مشورت با پزشک خود می توانید به یک رژیم غذایی مناسب دست یابید. در ادامه با برخی گزینه ها که می توانید مد نظر قرار دهید بیشتر آشنا می شویم.
بحث در مورد مصرف فیبر می تواند گیج کننده باشد زیرا برخی افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر از افزایش مصرف مواد غذایی سرشار از فیبر سود می برند، در شرایطی که برخی دیگر وخیمتر شدن نشانه های بیماری را تجربه می کنند.
پیش از افزودن فیبر به رژیم غذایی سندرم روده تحریک پذیر خود، ابتدا باید فرق بین فیبر محلول و فیبر نامحلول را فرا بگیرید. به طور کلی، بهتر است برای کنترل نشانه ها مصرف فیبر نامحلول را کاهش دهید، اما ممکن است به افزایش دریافت فیبر محلول نیاز باشد.
فیبر نامحلول در آب حل نمی شود و به راحتی توسط بدن تجزیه نمی شود. برای پیشگیری از اسهال باید از این نوع فیبر کمتر مصرف کنید.
فیبر محلول به راحتی در آب تجزیه شده و حل می شود. این نوع فیبر مدفوع را نرم می کند و ممکن است به بهبودی یبوست کمک کند.
اگرچه فیبر محلول ممکن است به بهبود نشانه های سندرم روده تحریک پذیر کمک کند، اما امکان شکل گیری گاز و نفخ در نتیجه مصرف آن وجود دارد. مواد غذایی با محتوای فیبر بالا را به تدریج به رژیم غذایی خود اضافه کنید و اجازه دهید بدن با گذشت زمان به دریافت فیبر بیشتر عادت کند.
کاهش مصرف چربی در رژیم غذایی می تواند به کنترل نشانه های اسهال کمک کند.
مصرف بیسکوئیت ها، کیک ها، پای ها و شیرینی ها را محدود کنید.
از مصرف محصولات گوشتی پر چرب مانند سوسیس پرهیز کنید.
محصولات لبنی کم چرب را انتخاب کنید.
از سس های مبتنی بر گوجه فرنگی و نه سس های خامه ای استفاده کنید.
به میزان کم پنیر مصرف کنید.
از چاشنی هایی مانند سس مایونز به میزان اندک استفاده کرده و یا از مصرف آنها پرهیز کنید. در صورت تمایل به استفاده از مایونز، نمونه های کم چرب را انتخاب کنید.
از پوست و چربی گوشت استفاده نکنید و هنگام پخت و پز آنها را جدا کنید.
از میزان حداقلی روغن/کره برای پخت و پز استفاده کنید.
روش های پخت و پز مانند بخارپز، استفاده از مایکروفر، گریل کردن، کباب کردن و آب پز کردن را به جای سرخ کردن مد نظر قرار دهید.
یک رژیم غذایی کم FODMAP به بهبودی نشانه های سندرم روده تحریک پذیر کمک می کند. FODMAP کربوهیدارت های زنجیره کوتاه هستند که به خوبی در روده کوچک جذب نمی شوند. آنها قندهایی هستند که به راحتی در روده تخمیر می شوند و موجب شکل گیری گاز، نفخ و اسهال می شوند. میزان مصرف قندهای قابل تخمیر را کاهش دهید تا نشانه های سندرم روده تحریک پذیر کاهش یابند. برای برنامه ریزی یک رژیم غذایی کم FODMAP با پزشک خود مشورت کنید.
جدا از رژیم غذایی سندرم روده تحریک پذیر، در ادامه با برخی روش های دیگر برای کنترل این شرایط بیشتر آشنا می شویم.
از مصرف غذاهایی که نشانه ها را وخیمتر می سازند، پرهیز کنید. از جمله این خوراکی ها می توان به شکلات، الکل، قهوه، نوشابه های گازدار، محصولات لبنی، و شیرین کننده های بدون قند اشاره کرد. مواد غذایی که می توانند موجب تولید گاز بیشتر شوند، مانند لوبیا، گل کلم، کلم، و بروکلی نیز مشکل آفرین هستند. از آدامس جویدن یا نوشیدن مایعات با نی نیز پرهیز کنید.
از نادیده گرفتن وعده های غذایی پرهیز کنید. تلاش کنید هر روز در زمان های مشابه غذا بخورید تا عملکرد دستگاه گوارش خود را تنظیم کنید. مصرف وعده های غذایی کوچک با تکرر بیشتر به کاهش اسهال کمک می کند. بنشینید، زمانی را به غذا خوردن اختصاص دهید، و غذا را به خوبی بجوید. از غذا خوردن دیر وقت اجتناب کنید.
اگر به عدم تحمل لاکتوز مبتلا هستید، ماست را جایگزین شیر کنید. اگر به مصرف شیر علاقه دارید، به مقدار کم این کار را انجام دهید یا شیر را با مواد غذایی دیگر ترکیب کنید تا به کاهش نشانه ها کمک شود. برخی افراد ممکن است مجبور باشند مصرف لبنیات را به طور کامل متوقف کنند، از این رو، بهتر است ویتامین های B، کلسیم و پروتئین را از منابع دیگر تامین کنند.
حداقل هشت لیوان آب یا مایعات دیگر، مانند چای های گیاهی، در روز مصرف کنید. اگر از اسهال رنج می برید، باید از جایگزینی مایعات از دست رفته اطمینان حاصل شود. نوشیدن آب به میزان کافی به بهبودی یبوست نیز کمک می کند.
پروبیوتیک ها غذاهایی حاوی باکتری های خوب هستند، که ممکن است به بهبود نشانه های سندرم روده تحریک پذیر کمک کنند. پروبیوتیک ها به ایجاد تعادل در جمعیت باکتریایی روده کمک می کنند و از این رو، محیطی سالمتر در این قسمت ایجاد می کنند. این شرایط به گوارش بهتر و بهبود نشانه های نفخ و اسهال کمک می کند. از جمله محصولات پروبیوتیک می توان به ماست، نوشیدنی ها و برخی مکمل های غذایی که در قالب کپسول، قرص یا پودر در دسترس هستند، اشاره کرد.
ورزش منظم به کاهش استرس و افسردگی و تحریک انقباض عادی روده ها کمک می کند که به شکل گیری احساس بهتر در فرد منجر می شود. اگر فردی کم تحرک بوده اید، به تدریج بر فعالیت ها و مدت زمان ورزش خود اضافه کنید. اما اگر با مشکلات پزشکی مواجه هستید، پیش از آغاز ورزش با پزشک خود مشورت کنید. ورزش های ساده مانند شنا، پیاده روی یا دوچرخه سواری را مد نظر قرار دهید. اگر از نظر زمان برای انجام ورزش در تنگنا قرار دارید می توانید آن را با فعالیت های روزانه خود ترکیب کنید. به عنوان مثال، شما می توانید مسافت خانه تا محل کار خود را با دوچرخه طی کنید و در صورت امکان به جای استفاده از آسانسور از پله استفاده کنید.