حمیدرضا آصفی در رابطه با پیچیدگی های جنگ در سوریه و نتایج نشست آستانه گفت: بعد از اتمام جنگ موصل جریانات سوریه تمام نمی شود چرا که جنگ در سوریه طولانی تر و شرایط به شدت پیچیده تر از عراق است.
سخنگوی اسبق وزارت خارجه در گفتگو با خبرنگار عصر ایران ادامه داد: مساله سوریه به تنهایی یک موضوع بسیار پیچیده ای شده و این شرایط ایجاد شده تابعی از چند متغیر است؛ یکی از این متغییر ها نوع کنش و واکنش یا اصطاحا تعامل روسیه و آمریکا با یکدیگر است. در این چارچوب مواضع روسیه دچار نوسان کمتری بوده و حتی می توان ادعا کرد که مواضع روسیه تا کنون هیچ نوسانی نداشته است و مواضع روسیه مبتنی بر مخالفت با تروریسم، حمایت از دولت قانونی در سوریه و حضور در سوریه به درخواست دولت قانونی آن است و در واقع این ها اولویت های سیاست روسیه در سوریه را تشکیل می دهد.
وی ادامه داد: اما در مقابل شاهد نوسانات زیادی در سیاست های آمریکای قبل از رسیدن ترامپ به قدرت تا بعد از ورود او به کاخ سفید در خصوص سوریه بوده ایم. یک موضوع کلی را باید در نظر داشته باشیم که خود موضوع سوریه که در چارچوب مواضع آمریکا و روسیه است در یک ظرفیت بزرگتر و در چارچوب یک فضای کلی روابط آمریکا و روسیه و همچنین موضوعاتی مانند اوکراین، تروریسم، خلع سلاح و تا حدودی موضوع ایران باز می گردد.
آصفی افزود: به هر حال آمریکا در رابطه با روسیه مواضع متفاوتی اتخاذ کرده است. رییس جمهور جدید آمریکا قبل از آنکه به قدرت برسد اصرار و علاقه بسیاری به گسترش و بهبود روابط با روسیه در اولین زمان ممکن می کرد اما وقتی که به قدرت رسید عملا از این موضع فاصله گرفت به گونه ای که سخنگوی دولت روسیه اعلام کرد که: نسبت به یکی دو ماه اول دوره آقای ترامپ ناامید شده اند و این موضوع نشان دهنده آن است که؛ "تحولات درکاخ سفید به گونه ای که مورد انتظار روس ها باشد، پیش نرفته است"و مواضع آمریکا به تدریج از آنچه در ابتدا گفته شده بود فاصله گرفت.
سفیر سابق کشورمان در امارات اضافه کرد: در این خصوص موضوعاتی مانند دخالت دادگستری و یا ملاقات های دبیر شورای عالی امنیت ملی با سفیر روسیه، ترامپ را بیشتر تحت فشار قرار داد. در خصوص سوریه هم همینطور بوده و شاهد تغییر مواضع دولت ترامپ هستیم در خصوص سوریه ابتدا صحبت از این بود که؛ « مبارزه اول آمریکا با داعش است و موضوع بشار اسد دل مشغولی کاخ سفید نیست» اگرچه هنوز شاهد موضع گیری متفاوت و عمیق از سوی آمریکا نیستیم ولی شاهد تحرکات مشکوک بین آمریکا، ترکیه، عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی هستیم که در نتیجه این موارد، موضوع خود سوریه به شکل اولیه در صحبت های آمریکایی ها مطرح نمی شود.
وی ادامه داد: این عوامل را که در کنار هم قرار دهیم، متوجه خواهیم شد که موضوع سوریه بسیار پیچیده شده است و به نظر من حل و فصل این جریان ها تا حد بسیاری به این باز می گردد که؛ " آیا آمریکا به یک رویکرد واقع بینانه باز می گردد یا با تحرکات موزیانه در صدد تغییر دولت قانونی در سوریه هست". البته باید توجه داشته باشیم که موضوعات کلان تر مانند خلع سلاح، و موضوع اوکراین نیز تا حد زیادی فاکتور های مداخله گر در تصمیمات آینده برای سوریه خواهد بود. بنابراین به نظر من در کوتاه مدت نمی توان یک افق بسیار روشنی چه از نظر نظامی و چه میدانی برای این منطقه متصور باشیم.
آصفی گفت: در حال حاضر به لحاظ نظامی و میدانی دولت سوریه دست بالا را دارد و در نتیجه خیلی از کشور های غربی مانند آمریکا، فرانسه و یا حتی اتحادیه اروپا صحبت از خروج بشار اسد نمی کنند و علت این موضوع توفیقات میدانی است که دولت بشار اسد به دست آورد اما بهرحال برای نتیجه گیری و پیش بینی تحولات آینده زود است .
وی در مورد مذاکرات سه جانبه آستانه، هم خاطرنشان کرد: برخی از کشور ها مانند ترکیه و آمریکایی ها که از طریق سفیرشان حضور دارند یک بازی دوگانه را در پیش گرفته اند و در نتیجه چون این کشورها با قضیه سوریه صادقانه عمل نمی کنند، روشن است که در آستانه به این راحتی نتیجه ای حاصل نمی شود. بنابراین حتی اگر در این مذاکرات توافقاتی هم صورت بگیرد با توجه به اینکه مخالفین و معارضین در سوریه مواضع متغیری دارند و خودشان به دلیل آنکه در یک جنگ به نیابت از صعودی ها و .. قرار دارند تصمیم گیرنده مستقیم نیستند و در نتیجه چنین اجلاس هایی به زودی به نتیجه نمی رسند.
این دیپلمات ایرانی یادآوری کرد: نباید فراموش کنیم که هنوز خط کشی روشن بین گروه های تروریستی و مخالفین دیگر وجود ندارد و در نتیجه سیال بودن شرایط موضوع سوریه پیچیده تر می شود. به هر حال در نشست های آستانه فضای مثبتی برای صحبت میان طرفین ایجاد شده است اما هنوز زود است که فکر کنیم می توان در این اجلاس به یک راه حل پایدار و روشن رسید و خب نباید نا امید و دلسرد هم بود که چرا سرعت این تغییرات کم است! ماهیت این اجلاس های چند جانبه و بین المللی، روند کند آن است.
وی اشاره کرد: در این خصوص باید توجه داشته باشیم که فضا در ترکیه به چه شکل پیش خواهد رفت. چرا که آنها نگرانی های متعددی دارند؛ آنها هم نگران اتفاقات سوریه هستند و هم نسبت به تحرکات کردهای خوشان نگرانی دارند از سویی نگران تحرکات کردها با آمریکا نیز هستند و این موضوعات وضعیت ترکیه را سخت و بغرنج کرده است در نتیجه اجلاس آستانه نتایج اندکی داشته است.
حمیدرضا آصفی در رابطه با ارتباط جنگ موصل با تنش های سوریه هم بیان کرد: به هر حال داعشی ها در دو سرزمین حرکت می کنند و در حال حاضر تروریست های داعش در موصل با سوریه ارتباط ندارند. نوع محاصره و نوع استقرار نیروهای دولتی و مردمی در موصل به گونه ای است که تردد داعشی ها به سوریه تقریبا غیر ممکن شده اما به هر حال داعشی ها با لباس های مبدل و در میان مردم به صورت پنهانی تردد می کنند. در کل می توان گفت که: جنگ موصول به زودی تمام می شود اما باید توجه داشته باشیم که بعد از اتمام جنگ موصل جریانات سوریه به راحتی تمام نمی شود چرا که جنگ در سوریه طولانی تر و شرایط به شدت پیچیده تر از عراق است.