فیلم گزارش را اینجا ببینید
عصر ایران ــ در حالی که آمریکا تلاش میکند تا تسلیحات و تجهیزات نظامی خود را که پس از خروج از افغانستان در سال 2021 به جا گذاشت، پس بگیرد، طالبان به شدت از اولتیماتومهای دولت ترامپ ناراضی است. طالبان این تسلیحات را که ارزشی معادل 7 میلیارد دلار دارند، در دست دارد و از آنها برای تقویت توان نظامی خود و برگزاری مانورهای نظامی استفاده میکند.
این زرادخانه عظیم، که حاصل 16 سال کمکهای نظامی آمریکا به دولت افغانستان بود، اکنون به یکی از بزرگترین موضوعات اختلافی در افغانستان تبدیل شده است. طالبان که پس از سقوط کابل و خروج نیروهای آمریکایی در سال 2021، به این تسلیحات دسترسی پیدا کرد، تاکنون درخواستهای متعدد دولت ترامپ برای بازپسگیری آنها را رد کرده است.
دولت ترامپ در تلاش است تا این تسلیحات را از طالبان پس بگیرد و از این رو، در یکی از سخنرانیهای خود، طالبان را به قطع کمکهای مالی تهدید کرد. با این حال، طالبان تأکید کرده است که این تسلیحات برای مقابله با تهدیدات مختلف، به ویژه گروه داعش خراسان، که از نظر طالبان تهدیدی جدی است، ضروری میباشند.
در نقطه مقابل، طالبان خواستار دسترسی به حدود 9 میلیارد دلار از ذخایر ارزی فریز شده خود در بانکهای خارجی است. این ذخایر که پس از سقوط دولت پیشین افغانستان و به قدرت رسیدن طالبان مسدود شدهاند، برای طالبان به یک موضوع حیاتی تبدیل شدهاند. طالبان مدعی است که این پولها به منظور تأمین نیازهای بشردوستانه و تقویت اقتصاد کشور تحت کنترل آنها ضروری است.
آمریکا در طول 16 سال حضور خود در افغانستان، تجهیزات نظامی به ارزشی بالغ بر 18.6 میلیارد دلار به دولت افغانستان منتقل کرده بود. بخشی از این تجهیزات، که از جمله هواپیماها، خودروهای زرهی، اسلحهها و سیستمهای پدافند هوایی بودهاند، پس از خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان در سال 2021 همچنان در این کشور باقی مانده است. این تجهیزات به ارزش 7.12 میلیارد دلار اکنون تحت کنترل طالبان قرار دارند.
طالبان اکنون به شدت از این زرادخانه بهره میبرد و در مانورهای نظامی خود از این تجهیزات استفاده میکند. این وضعیت موجب نگرانیهای امنیتی در سطح بینالمللی شده است، چرا که بسیاری از کشورها به ویژه آمریکا از این ترس دارند که این تسلیحات به دست گروههای تروریستی یا دشمنان کشورهای غربی بیافتد.
در عین حال، طالبان که به شدت از تهدیدات ترامپ در خصوص قطع کمکهای مالی و فشارهای بینالمللی ناراضی است، امیدوار است که در دوره ریاستجمهوری جدید آمریکا بتواند روابط خود را با کاخ سفید بهبود بخشد. این در حالی است که دولت جدید طالبان اعلام کرده است که دو شهروند آمریکایی را از زندان آزاد کرده است و در مقابل، آمریکا نیز یک فرد طالبانی که به دلیل عملیات تروریستی به حبس ابد محکوم شده بود را آزاد کرده است. این تبادل زندانیها در ساعات پایانی دوران ریاستجمهوری بایدن به وقوع پیوسته است.
در همین حال، سراج الدین حقانی، وزیر کشور طالبان و یکی از چهرههای کلیدی این گروه، همچنان در فهرست سیاه وزارت خارجه آمریکا قرار دارد. آمریکا برای دستگیری او جایزهای معادل 10 میلیون دلار تعیین کرده است. این وضعیت، در کنار دسترسی طالبان به زرادخانه نظامی آمریکا، موجب پیچیدگیهای بیشتری در روابط دو طرف شده است.
در مجموع، این درگیری بر سر زرادخانههای نظامی آمریکا و ذخایر مالی طالبان نه تنها به یکی از بزرگترین مسائل سیاسی و نظامی افغانستان تبدیل شده است، بلکه باعث تشدید تنشها میان طالبان و دولتهای غربی، به ویژه ایالات متحده، شده است. این وضعیت نشاندهنده پیچیدگی و پویایی بحرانهای افغانستان و منطقه است که نیازمند توجه ویژه و دیپلماسی بینالمللی هوشمندانه میباشد.