دیابت و روزه داری

4.5 تا 5 میلیون دیابتی در کشور بسر می برند که بیشتر این بیماران تمایل دارند در ماه مبارک رمضان، روزه بگیرند اما روزه داری برای آنها شرایطی دارد که رعایت آن ضرروی است.

دیابتی ها باید در صورت تصمیم به روزه داری، قند خود را کنترل و آمادگی های لازم را کسب و از همه مهم تر با پزشک متخصص خود مشورت کنند.

کارشناسان می گویند: این بیماران حتما باید برنامه غذایی خود در ماه رمضان را طبق توصیه پزشکان، تنظیم کنند زیرا توصیه های تغذیه ای کارشناسان تغذیه برای ماه مبارک رمضان فقط برای افراد سالم است و در مورد دیابتی ها صدق نمی کند.

شرایط روزه داری دیابتی ها

مدیر گروه روزه داری اسلامی پژوهشگاه غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: در صورتی که فرد مبتلا به دیابت، به فشار خون کنترل نشده، بیماری های قلبی وعروقی، نارسایی قلبی، عوارض پیشرفته دیابت بر چشم، کلیه یا سیستم عصبی مبتلا نیست ، در زمان حاضر هم قندخون او در حد قابل قبولی یعنی در حالت ناشتا کمتر از١٤٠ و بعد از غذا کمتر از١٨٠ است و در سه ماهه اخیر دچار افت قندخون یعنی قندخون کمتر از٦٠ یا افزایش شدید قندخون منجر به کما و بستری شدن در بیمارستان نشده است و همچنین داروهای تاثیر گذار روی هوشیاری را هم مصرف نمی کند، در صورت صلاحدید پزشک خود و انجام اصلاحات لازم توسط پزشک در مورد دوز داروهای خوراکی ، اجازه روزه داری دارد.

دکتر محسن خوش نیت افزود: مبتلایان به دیابت باید حتما از دو تا سه ماه قبل از روزه داری جهت ارزیابی پزشکی و مشاوره به پزشک خود مراجعه کنند تا با انجام آزمایشات خون وضعیت قند آنان بررسی و کنترل شود.

وی خاطرنشان کرد: در صورت توانایی بیمار جهت روزه داری، پزشک باید دوز داروهای خوراکی یا انسولین را با توجه به شرایط بیمار تنظیم کند و آموزش های لازم جهت آگاه شدن از علایم افت یا افزایش قند خون، کاهش فشارخون و نحوه برخورد با آن ها، اندازه گیری قند خون در خانه با گلوکومتر (نام دستگاه اندازه گیری قند)، برنامه غذایی مناسب و فعالیت فیزیکی در زمان روزه داری را به بیمار ارایه دهد.

بهترین زمان برای آزمایش قند خون در ماه رمضان چه زمانی است؟

این فوق تخصص غدد درون ریز اضافه کرد: هر بیمار دیابتی که روزه می گیرد بهتر است گلوکومتر در اختیار داشته باشد و قبل از افطار، دو ساعت بعد از افطار و پیش از سحری، قند خون خود را اندازه گیری کند.

خوش نیت خاطرنشان کرد: در صورتی بیمار مبتلا به دیابت، گلوکومتر در دسترس ندارد، بهتر است آزمایش های خود را تحت نظارت پزشک و در زمان تعیین شده انجام دهد.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران تاکید کرد:بررسی قند خون ناشتا در ماه رمضان باید قبل از افطار صورت گیرد که این امر بسیار کمک کننده است.

وعده های غذایی بیمار دیابتی باید به چه صورت باشد؟

مدیر گروه روزه داری اسلامی پژوهشگاه غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران اظهارداشت: بهتر است مبتلایان به دیابت، افطاری خود را با یک غذای ساده مشابه صبحانه آغاز کنند و شام را به فاصله یک تا دو ساعت بعد، صرف کنند.

خوش نیت افزود: بیمار قبل از خوابیدن نیز می تواند غذای مختصری مانند عصرانه بخورد؛ سحری را هم حتما میل کند.

اقدامات هنگام بالا رفتن قند خون بعد از افطار

دکتر خوش نیت گفت: اگر میزان قند خون بیماران، پس از افطار بالای 250 بود، باید شب، 20 درصد غذای مصرفی را کم کنند و تا زمانی که قند خون شان همچنان بالا است رژیم غذایی شان را کنترل کنند.

این پژوهشگر غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران ادامه داد: این بیماران می توانند از مشاور تغذیه خود یا پزشک شان کمک بگیرند تا دچار مشکل نشوند. به هر حال متوجه باشند که اگر قند خون شان هنگام شب بالا باشد، نتایج مثبت روزه داری عاید آنان نخواهد شد.

اقدامات هنگام بالا رفتن قند خون بعد از سحری

مدیر گروه روزه داری اسلامی پژوهشگاه غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران اظهارداشت: اگر میزان قند خون بیماران ، بعد از سحری بالای 200 باشد، باید از مواد غذایی سحری خود 20 درصد کم کنند؛ اما اگر قند خون شان بالای 350 بود، توصیه می شود که اصلا روزه نگیرند و حتما با پزشک خود مشورت کنند.

دیابتی ها قرص های خود را هنگام روزه چگونه مصرف کنند؟

مدیر گروه روزه داری اسلامی پژوهشگاه غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: بیماران دیابتی به طور کلی قرص های مصرفی صبح و ظهر را همزمان هنگام افطار و قرص شبانه را پیش از سحری مصرف کنند.

خوش نیت افزود: البته اگر قند خون این بیماران تحت کنترل باشد، ممکن است تحت نظارت پزشک بتوانند تعداد قرص هایشان را کاهش دهند.

چه زمانی دیابتی ها بهتر است روزه نگیرند؟

این پزشک فوق تخصص غدد، تصریح کرد: از آنجا که عدم مصرف مایعات طی روز می تواند به غلیظ شدن خون و بالاتر رفتن قند خون و عوارض دیگر منجر شود به ویژه در صورتی که معمولا قند خون شان بالا است، توصیه می شود حتما قرص خود را به موقع مصرف کنند و اگر فراموش کردند آن روز را روزه نگیرند.

خوش نیت گفت: همچنین اگر مبتلایان دیابت برای خوردن سحری نتوانستند بیدار شوند، بهتر است از روزه گرفتن در آن روز منصرف شوند.

ورزش دیابتی ها هنگام روزه داری

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران تاکید کرد: فعالیت بدنی مبتلایان دیابت باید در حد معمول باشد و استراحت زیاد به نفع آنها نیست. ضمن اینکه این افراد، امور نیازمند به فعالیت جسمی شدید را بهتر است بعد از ظهرها انجام ندهند تا از افت شدید قند خون پیشگیری کنند.

وی خاطرنشان کرد: ورزش سبک 10 تا 15 دقیقه ای هنگام صبح احتمالا برایشان مناسب است اما ورزش هنگام بعد از ظهر و قبل از افطار مشکل ساز خواهد شد؛ این بیماران باید در صورت امکان شب ها چند ساعت بعد از افطار زمانی را به ورزش اختصاص دهند.

لزوم توجه کافی به نوشیدن مایعات

مدیر گروه روزه داری اسلامی پژوهشگاه غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت:بهتر است که مبتلایان دیابت، آب کافی بنوشند تا در طول روز دچار کمبود آب بدن نشوند.

خوش نیت افزود: توصیه می شود مبتلایان دیابت بعد از خوردن سحری و قبل از شروع روزه، حداقل یک تا دو لیوان آب بنوشند.