رژیم سالمی به نام "دش"

برنامه غذایی دش DASH اصلا سخت نیست اما باید تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید.

رژیم غذایی دش به کاهش فشار خون و کلسترول بدن کمک کرده و برای سلامت قلب مفید است. در واقع واژه انگلیسی دش (DASH ) مخفف Dietary Approaches to Stop Hypertension به معنی رویکردهای غذایی برای متوقف ساختن فشار خون بالا (هایپرتنشن) است.

حتی اگر فشار خون بالا ندارید، به این رژیم غذایی با ارزش نگاهی بیندازید چرا که می تواند به کاهش وزن نیز کمک کند چون شیوه ای برای تغذیه سالمتر است. با این رژیم قرار نیست گرسنگی بکشید. مقدار زیادی سبزیجات، میوه و لبنیات کم چرب مصرف می کنید و دریافت چربی، کلسترول و شیرینی جات را کاهش می دهید:  
 
1- مصرف نمک را کاهش دهید

نمک زیاد باعث تجمع و احتباس مایعات در بدن میشود. این تجمع مایعات در بدن به قلب فشار اضافی وارد میکند. با رژیم غذایی دش سدیم دریافتی خود را به 1500 تا 2300 میلی گرم در روز میرسانید (بسته به سن، نژاد، وضعیت سلامتی و پزشکی هر فرد). در اینجا چند روش برای کاهش مصرف نمک ارائه شده است:

-    ادویه ها و غذاهای بدون سدیم انتخاب کنید
-    مراقب غذاهایی که به صورت ترشی، دودی و شور مصرف میکنید باشید  
-    غذاهای فراوری شده را محدود کنید. اغلب این غذاها مملو از سدیم هستند
 
2- غلات کامل مصرف کنید

مصرف غلات کامل مانند نان تهیه شده از آرد کامل (به جای آرد تصفیه شده)، برنج قهوه ای، غلات صبحانه تهیه شده از غلات کامل، جوی دو سر، رشته و ماکارونی تهیه شده از آرد کامل و ذرت روش خوبی برای دریافت فیبر است. برخی از انواع فیبر به کاهش کلسترول کمک میکنند و همچنین مدت بیشتری به شما احساس سیری میدهند.

برای داشتن یک رژیم غذایی حاوی 2000 کالری در روز: شش تا هشت سهم در روز بخورید. هر سهم شامل یک تکه نان (به اندازه نان تست)، 28 گرم غلات خشک یا نصف فنجان رشته یا ماکارونی پخته تهیه شده از آرد کامل ، برنج یا جوی دو سر (حدود نصف توپ بیسبال) است.
 
3- بشقاب خود را پر از سبزیجات کنید

سبزیجات فیبر، ویتامین و مواد معدنی زیادی در اختیار شما قرار میدهند در حالی که کالری یا چربی زیادی ندارند و برای کنترل فشار خون بسیار مناسبند. چهار تا پنج سهم سبزیجات در روز مصرف کنید. هر سهم نصف فنجان سبزیجات خام یا پخته، یک فنجان سبزیجات برگی خام یا نصف فنجان آب سبزیجات است. مصرف سبزیجات را با افزودن سالاد به نهار یا شام خود شروع کنید.
 
4- میوه را فراموش نکنید

میوه مقدار زیادی فیبر و ویتامین در اختیار شما قرار داده و برای قلبتان بسیار مفید است. بسیاری از میوه ها پتاسیم و منیزیم دارند که فشار خون را کاهش میدهد. چهار تا پنج سهم میوه در روز مصرف کنید. یک سهم به اندازه یک سیب یا پرتقال متوسط یا نصف فنجان میوه کنسروی، تازه یا یخ زده است. نصف فنجان اب میوه یا یک چهارم فنجان میوه خشک نیز یک سهم محسوب میشود. موز یا توتها را به غلات صبحانه خود اضافه کنید یا به عنوان دسر میوه مصرف کنید.
 
5- مقداری ماست بخورید

غذاهای لبنی کم چرب یا بدون چربی منابع خوبی برای کلسیم و پروتئین هستند که کمک میکنند فشار خونتان در حد سالم بماند. سه سهم در روز لبنیات مصرف کنید. شیر بدون چربی یا کم چرب (1 درصد چربی)، دوغ بدون چربی و پنیر کم چرب یا بدون چربی بخورید. ماست کم چرب یخ زده نیز خوب است. یک سهم معادل یک فنجان ماست یا شیر یا 40 گرم پنیر (تقریبا به اندازه سه حبه قند) است.
 
5- ماهی و گوشت بدون چربی بخورید

در این رژیم میتوانید گوشت قرمز بخورید اما باید بدون چربی باشد. گوشت قرمز منبع خوبی برای پروتئین و منیزیم است. ماهی و مرغ بدون پوست نیز در این رژیم قرار دارند. تعداد سهم گوشت و ماهی مصرفی خود را به 6 سهم یا کمتر در روز محدود کنید. هر سهم برابر با 28 گرم گوشت قرمز پخته، ماهی یا ماکیان و یا یک عدد تخم مرغ است. نباید در یک وعده غذایی بیشتر از 85 گرم گوشت قرمز مصرف کنید. زرده تخم مرغ را نباید بیشتر از چهار بار در هفته مصرف کنید.
 
6- حبوبات و مغزهای گیاهی بخورید

حبوبات، مغزهای گیاهی و تخمه ها سرشار از منیزیم، پتاسیم و فیبر هستند. گردو سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 است که به کاهش خطر بیماریهای قلبی کمک میکند. 5 سهم در هفته میتوانید از این مواد غذایی مصرف کنید. هر سهم برابر با یک سوم فنجان مغزهای گیاهی، 2 قاشق غذات خوری تخمه یا نصف فنجان نخود یا لوبیای خشک پخته است. یک مشت تخمه یا مغزهای گیاهی میان وعده بسیار خوبی است. میتوانید لوبیا یا نخود را به سالاد یا سوپ خود بیفزایید.  
 
7- مصرف روغنها و چربیها را کاهش دهید

چربی زیاد کلسترول را بالا برده و احتمال بیماری قلبی را افزایش میدهد. در رژیم غذایی دش مصرف چربی و روغن به دو تا سه سهم در روز محدود می شود. هر سهم برابر با یک قاشق چای خوری روغن مارگارین یا گیاهی، یک قاشق غذا خوری مایونز یا 2 قاشق غذا خوری سس کم چرب سالاد است. هنگام پخت روغن گیاهی مانند روغن زیتون یا کانولا به جای کره یا روغنهای حیوانی استفاده کنید.
 
8- حواستان به شکر باشد

لازم نیست از همه شیرینی ها صرف نظر کنید اما باید سعی کنید در هفته 5 سهم بیشتر شیرینی جات نخورید. هر سهم برابر با یک قاشق غذا خوری شکر یا مربا، یک فنجان لیموناد یا نصف فنجان شربت است. شیرینی جاتی انتخاب کنید که کم چرب باشند مثل ژله یا شکلات تلخ. به جای دسرهای پر چرب از بستنی کم چرب حاوی میوه های تازه مصرف کنید.
 
9- پتاسیم کافی دریافت کنید

مصرف پتاسیم کافی به کاهش فشار خون کمک می کند. بهتر است پتاسیم را از غذا دریافت کنید نه مکمل. سعی کنید 4700 میلی گرم پتاسیم در روز دریافت کنید. غذاهای زیر سرشار از پتاسیم هستند:

-    سیب زمینی: 926 میلی گرم
-    سیب زمینی شیرین: 540 میلی گرم
-    موز: 420 میلی گرم
-    آووکادو (نصف فنجان): 345 میلی گرم
-    اسفناج پخته (نصف فنجان): 290 میلی گرم
 
رژیم دش را شروع کنید

این برنامه غذایی اصلا سخت نیست اما باید تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید. برای شروع، به مدت چند روز غذاهایی را که می خورید یادداشت کنید. سپس تغییرات مورد نظر را ایجاد کنید. هدفتان دریافت 2000 کالری در روز باشد. دریافت کالری لازم تا حد زیادی بستگی به بدن و میزان فعالیت شما دارد . از پزشک در این زمینه مشورت بگیرید.

منبع: سیمرغ