مدتی است وزارت فرهنگ فرانسه توجهی ویژه‌ به فرهنگ‌و‌هنر ایرانی نشان ‌می‌دهد. همین توجه باعث ‌شده تا در چند‌ماه گذشته چندین نشان «شوالیه»، به چهره‌های فرهنگی و هنری ایران تقدیم کند. با این حال تعدد اعطای نشان‌های شوالیه به هنرمندان ایرانی انتقاد برخی افراد و گروه‌ها را در پی داشته است.

زویا پیرزاد، نویسنده ایرانی، از دولت فرانسه نشان شوالیه «ادب و هنر» دریافت کرد.

به گزارش شرق، پیرزاد نزد عموم با رمان‌‌های «چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم» و «عادت می‌کنیم» شناخته می‌شود که بارها تجدیدچاپ شده‌اند. مجموعه‌داستان‌های «طعم گس خرمالو»، «یک‌روز مانده به عید پاک» و «مثل همه عصرها» توسط نشر مرکز از این نویسنده منتشر شده‌اند. سه مجموعه‌داستان ذکرشده در سال‌های اخیر در یک جلد با عنوان «سه‌کتاب» منتشر شده‌ است.

زویا پیرزاد مترجم «آلیس در سرزمین عجایب» از لوییس کارول و «آوای جهیدن غوک» مجموعه‌ای از هایکوهای ژاپنی نیز هست. کتاب‌های زویا پیرزاد از جمله‌ آثار ادبی فارسی هستند که به زبان‌های دیگر ترجمه و منتشر شده‌اند.

تاکنون «چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم» به یونانی، انگلیسی، نروژی، آلمانی، فرانسوی، چینی و ترکی، «طعم گس خرمالو» به اسلوونیایی، فرانسوی، گرجی، لهستانی و ژاپنی، «عادت می‌کنیم» به فرانسوی، ایتالیایی و گرجی، «مثل همه عصرها» به فرانسوی، گرجی و ارمنی و «یک روز مانده به عید پاک» به انگلیسی، فرانسوی و گرجی ترجمه و منتشر شده‌‌اند. دولت فرانسه هرسال از میان افرادی که سهمی در اعتلای هنر و ادبیات در دنیا داشته‌اند، نشان شوالیه ادب و هنر اهدا می‌کند.

پیش از این قرار بود ششم‌آذر نشان شوالیه بر سینه حسین علیزاده، نوازنده و آهنگساز شناخته‌شده ایرانی نیز بنشیند که این نوازنده از دریافت این نشان امتناع کرد. اوایل آذر سال‌جاری علی رهبری، رهبر و آهنگساز مشهور ایرانی در نامه‌ای از این هنرمند خواست پیرامون قبول‌کردن یا نکردن این نشان، کمی بیشتر تامل کند چرا که از نظر او شأن و مقام حسین علیزاده از نشان شوالیه خیلی بالاتر است.

بااین‌حال واکنش علیزاده در برابر این نامه مشخص نبود تا اینکه این هنرمند در نامه‌ای سرگشاده با عنوان «به نام حسین علیزاده قناعت می‌کنم» از پذیرش نشان شوالیه امتناع کرد. او در این نامه نوشت: «وقتی در فضای هنری نور کافی نباشد، چراغی کوچک خورشید می‌شود و اما من ضمن قدردانی از مسوولان کشور و سفارت فرانسه، به احترام مردم هنرپرور و هنردوست ایران، به نام حسین علیزاده قناعت کرده و تا آخر عمر به آن پیشوند یا پسوندی نخواهم افزود. در آخر ضمن تبریک به تمام بزرگان ایران و جهان که نشان باارزش شوالیه را دریافت کرده‌اند، خود را بی‌نیاز از دریافت هر نشانی دانسته، همچنان اندر خم کوی دوست و به شوق عشق تا آخر عمر خواهم ایستاد.»

نشان شوالیه، جایزه ملی لیاقت فرانسوی است که طی سال‌های گذشته محمود حسابی، عباس کیارستمی، پری صابری، جلال ستاری، محمدعلی سپانلو، لیلا حاتمی، اصغر فرهادی، شهرام ناظری و رضا سیدحسینی این نشان را دریافت کرده‌اند. البته روند اهدای این نشان در ماه‌های اخیر با شتاب بیشتری به محمدرضا شجریان، داریوش مهرجویی، کامبیز درمبخش و محمود دولت‌آبادی اختصاص پیدا کرد. لیلی گلستان هم نشان «شوالیه نخل آکادمیک» را از آن خود کرد.

تماشاخانه