شاه‌کلیدهای اینترنت دست چه کسانی است؟

هر مراسمی رسم و رسوم‌های خاص خود را دارد، ولی شاید برایتان جالب باشد که مراسم تحویل شاه کلیدهای اینترنت به کلید‌داران منتخب چقدر حساس، سخت، پیچیده و نفس‌گیر است.

دولت‌ها و کارشناسان اینترنت و ارتباطات سال‌ها است که به دنبال راهی برای بالا بردن سطح امنیت اینترنت و فضای مجازی هستند. هرچند طراح وب جهانی یک آمریکایی بوده و اصلا بزرگ‌ترین شرکت‌های تکنولوژی دنیا در این کشور و در دره‌ای بزرگ به نام "سیلیکون ولی" یا همان دره تکنولوژی قرار دارند، با این وجود، موسسه آیکان برای مصلحت و امنیت کاربران جهانی اینترنت تدبیری به کار گرفت که بعد از سال‌ها بحث و جنجال بر سر آن به نتیجه رسید.

موسسه آیکان، مرکز مدیریت دامنه‌ها و آدرس‌های اینترنتی جهان است. به عبارتی، این موسسه مسئول پروتکل اینترنتی، تخصیص فضای آدرس، تعیین پروتکل، مدیریت سیستم دامنه‌های کشوری، عمومی و مدیریت سیستم (Root Server) است و شهر لس آنجلس ایالت کالیفرنیا - آمریکا قرار دارد.

آیکان آدرس حروفی با آی‌پی سایت را نشان می‌دهد. تصور کنید که کسی بتواند به پایگاه داده آیکان دسترسی پیدا کند، در آن صورت می‌تواند کاربر را به هر مقصد جعلی که بخواهد، بفرستد. برای مثال؛ یک هکر می‌تواند، همه کاربرهای یک بانک را در حال تایپ آدرس به یک وب‌سایت جعلی و یا همان آدرس جعلی فرستاد و حساب‌های آنان را در کسری از ثانیه خالی کند. با این توضیحات حتما متوجه شدید که کار آیکان بسیار حساس و راهبردی است.

تلگراف در گزارشی می‌نویسد؛ پل کین با رد کردن ایده استفاده از یک کلید برای فعال سازی دوباره و کنترل اینترنت می‌گوید؛ "چنین کاری می‌تواند منجر به تجزیه شدن اینترنت شود زیرا اروپا اجازه حفظ این کلید را به آمریکا نمی‌دهد، خاورمیانه اجازه این کار را به اروپا نخواهد داد و آمریکا نیز کلا اجازه حفظ چنین کلیدی را به هیچ کس نخواهد داد."

به همین دلیل موسسه ایکان، برنامه‌ای برای معرفی افرادی به عنوان مسئولین حفظ امنیت اینترنت تدارک دید. در این مراسم که به نام "مراسم کلید "(The Key Ceremony) موسوم شده است، مدیران فنی و سوپروایزرهای امنیتی آیکان شرکت می‌کنند. فرانسیس اریاس (Francisco Arias) مدیر فنی آیکان مجری مراسم اخیر بود.

این مراسم بسیار عجیب و با مراحل امنیتی بالا و در فواصل زمانی معین تنها در یک اتاق محفوظ و بسته برگزار می‌شود و در آن افراد برگزیده کلیدهای خود را تحویل می‌گیرند، شاه کلیدهایی که می‌توانند با آن اینترنت دنیا را کنترل کنند.

چندی پیش گاردین در گزارشی تحت عنوان "با هفت تن از کلیدداران اینترنت آشنا شوید" به قلم جیمز بال (James Ball) پرده از این مراسم برداشت.

جمیز بال اولین خبرنگاری است که اجازه یافت تا در"مراسم کلید" موسسه "آیکان" شرکت کرده و از آن گزارش تهیه کند. او در این گزارش کوچکترین حرکات، لحظه‌ها و حتی نوع لباس افراد را گزارش کرده بود. می‌نویسد؛ 6 ساعت در یک اتاق در بسته عجیب که مراسم در آن برگزار می‌شد، گویی زندگی از جریان و حرکت باز ایستاده است...

اما به طور کلی در این گزارش آمده است که موسسه آیکان هفت تن از متخصص امنیت اینترنت و فضای مجازی را از کشورهای مختلف انتخاب کرده است تا مسئولیت حفظ امنیت وب جهانی را عهده‌دار شوند. آدم یاد فیلم ارباب حلقه‌ها می‌افتد.

این هفت تن در واقع مالکان شاه کلیدهای اینترنت هستند که با استفاده از آنها می‌توانند تمام اینترنت و وب جهانی را در یک لحظه خاموش کرده، روشن کرده، از کار انداخته و یا آن را به کار اندازند.

تعجب نکنید؛ این عین واقعیت است! البته به گفته آیکان این دستور‌العمل یعنی خاموش یا از کار انداختن اینترنت تنها در شرایط خاص و بحرانی که می‌تواند از یک فاجعه جهانی جلوگیری کند، انجام می‌پذیرد.

آشنایی با مجمع راهبری اینترنت (IGF)

در این مراسم عجیب همچنین، برای احتیاط 7 تن هم را به عنوان کلیددارهای جانشین انتخاب می‌کنند تا در صورت رخ دادن اتفاقات غیرمترقبه برای افراد اصلی، مشکلی در روند کار صورت نگیرد.

منظور از کلید در واقع دو کارت هوشمند مجهز به کد امنیتی بسیار بالا است که در صورتی که اختلالی در اینترنت به وجود آید، استفاده می‌شود. به این صورت که مسئولان کلید باید به منطقه‌ای خاصی در امریکا که از ایمنی بسیار بالای برخوردار است، سفر کنند و با یکی کردن کلیدهای اینترنت، شبکه جهانی را خاموش و یا دوباره روشن کنند.

چهار بار در سال در محل آیکان از سال ۲۰۱۰، طی مراسمی، یک کلمه عبور یا یک شاه کلید جدید ساخته می‌شود که هر کدام از این شاه کلیدها در کیف‌های امنیتی خاص و بعد از آن در داخل یک صندوق مستحکم و غیرقابل نفوذ قرار می‌گیرد.

برای ساخت این شاه کلید جدید، باید ۳ تن از ۷ کلیددار اصلی یا جانشین آنان حضور داشته باشند. بعد در همین مراسم عجیب به هر یک از مسئولان منتخب از کشورهای مختلف یک کلید فیزیکی داده می‌شود که با آن می‌توانند صندوق‌های پلاستیکی محتوای کلید را که داخل آن یک کلید هوشمند قرار دارد، باز کنند.

بعد از آن کلید‌های مزبور را در کنار هم قرار می‌دهند تا با ایجاد یک ساختار با ساز و کار بسیار امنیتی بالا تشکیل ‌شود. ساختاری که می‌توان با آن، شاه کلید‌های جدید را ساخت. در پایان با این کلید‌های جدید می‌توان به پایگاه داده‌های آیکان دسترسی داشت! کلید جدید شیوه کار خاصی دارد و طوری ساخته شده است که در صورت افتادن یا ضربه خوردن، به صورت خودکار تخریب شده و از بین می‌رود!

نکته جالب توجه این است که آیکان این ۷ تن را از متخصصین و خبرگان امنیت اینترنت کشورهای مختلف انتخاب می‌کند تا امکان حکومت انحصاری بر اینترنت از یک کشور سلب شود. به عبارتی، هیچ کشور خاصی نتواند کنترل اینترنت دنیا را در دست بگیرد. چرا که در واقع، مسئولان این کلید‌ها نقش ناجیان تمام و کمال اینترنت و دنیای مجازی را بازی کنند.

در این مراسم، فضای امنیتی، بسیار سنگین و دقیق است و همه افراد باید از درها متعددی که به یاری کارت‌های هوشمند و حسگرهای بیومتریک باز می‌شوند، گذر کنند تا به اتاق اصلی برسند. به همین دلیل وجود یک خبرنگار در این مراسم تعجب برانگیز بود.

این مراسم حساس و محرمانه با برنامه‌ریزی دقیق اجرا می‌شود و از شروع تا پایان آن ۱۰۰ مرحله مختلف باید قدم به قدم اجرا شود. محل اجرای مراسم نوعی اتاق امنیتی است که امکان ورود یا خروج هیچ سیگنال الکتریکی در آن وجود ندارد.

آیکان از آغاز فعالیت‌ رسمی تا کنون ۲۱ مسئول کلید داشته است که یکی از آنان وینت سرف (Vint Cerf) پدر اینترنت بوده است.

منتخبین اخیر این مراسم به عنوان کلیدار اینترنت دنیا عبارتند از:

پل کین (Paul Kane) از انگلستان رهبر گروه کلیدداران است. او مدیر عامل شرکت انگلیسی CommunityDNS است که در زمینه ایجاد دامنه‌های اینترنتی و حفظ امنیت آنها فعالیت می‌کند. او همچنین مدیر یک مرکز تحقیقات امینت شبکه در انگلستان هم هست.

دن کامینسکی (Dan Kaminsky) از آمریکا که محقق امنیتی داده‌ها است. او دارای سابقه کار در شرکت‌های بزرگی مانند سیسکو را هم دارد.

جیان کانگ یاو، ( Jiankang Yao) از چین،

موسی گوبر، (Moussa Guebre)- بورکینا فاسو بویل وودینگ، (Bevil Wooding) ازترینیداد و توباگو؛بویل وودینگ هم یکی از بزرگ‌ترین فعالان اتحادیه مخابرات کاراییب و مشاور امور توسعه ICT جهانی است.

اوندرج شوری، (Ondrej Sury) از جمهوری چک

نورم ریچی، (Norm Ritchie) از کانادا

هر چند اطلاعات بیشتری درباره کلیدداران اینترنت هنوز ارائه نشده است. به همین علت اطلاعات چندان دقیقی درباره بیوگرافی و سوابق کاری آنها به صورت عمومی در دسترس موجود نیست.

شاید به دلایل امنیتی نباید چنین اطلاعاتی در اختیار عموم قرار گیرد، چرا که آنان کلیدهای کنترل دنیای مجازی و وب جهانی را دارا هستند.

البته یکی از مسوولان آیکان نیز این موضوع را در پایان مراسم اعلام کرد که به دلیل مسایل امنیتی بهتر است اطلاعاتی از کلید داران منتشر نشود. با این وجود نمی‌توان منکر شد که این هفت تن همه از متخصصان ارشد امنیت شبکه و اینترنت هستند و برای این کار دوره‌های آموزشی خاصی هم ‌گذرانده و خواهند گذراند.

البته در عرصه سیاسی؛ رؤسای جمهور روسیه و برزیل به ساز و کار کنونی آیکان اعتراض کرده و پیشنهاد می‌کنند که آیکان زیر نظر سازمان ملل متحد باشد، نه تابع غیرمستقیم وزارت بازرگانی آمریکا...

تماشاخانه

هیجان و جنون یکی از پرفرازونشیب‌ترین روزهای خرید / بلک فرایدی یا جمعه سیاه چطور به وجود آمد؟ (فیلم)

شکوه فرش ایرانی دوره صفوی را در اروپا ببینید (فیلم)

فیلم های دیگر