از اولین نشانه های گرفتگی عضلات، درد شدیدی است که بسته به موقعیت ناحیه صدمه دیده، در پشت یا گردن ظاهر می شود. این درد که با انقباض دردناک ماهیچه همراه است، ممکن است بین چند ثانیه تا چند دقیقه طول بکشد و در اکثر موارد بدون نیاز به اقدام خاصی رفع می شود.

همه ما تجربه‌اش را داریم، تجربه گرفتگی عضلات بدن که با دلایل مختلفی مبتلایمان می‌کند.

اغلب این گرفتگی ها در نواحی گردن، کتف، کمر و پشت پا طی انجام کارهای روزانه، بلند کردن اشیاء از روی زمین، هنگام ورزش کردن و حتی در خواب نیز اتفاق می افتد. آماده نبودن عضله هنگام ورزش و یا انجام کارهای سنگین، استرس، کمبود مواد معدنی مورد نیاز بدن و حتی کم آبی از دلایل گرفتگی عضلات محسوب می شود.

البته دکتر بهروز توانا، متخصص طب فیزیکی معتقد است که ریشه بیشتر گرفتگی های عضلانی به خستگی و آماده نبودن عضله هنگام انجام کارهای سنگین یا ورزش هایی که طی آنها عضلات بدن بشدت در فعالیت است مانند شناکردن باز می گردد که موثر ترین روش کنترل و درمان آن ماساژ دادن و گرم کردن محل گرفتگی است.

در واقع یکی از شایع ترین عوامل ایجاد درد شدید در پشت و گردن افراد آن است که این درد معمولا با ماساژ دادن و گرم کردن موضع، قابل کنترل و رفع است و نیازی به درمان از طریق روش های جدی تر درمانی ندارد.

وقتی عضلات نیز دچار استرس می شود

گرفتگی عضلات یکی از عکس العمل های ایمنی و طبیعی بدن نسبت به اختلالاتی است که در عملکرد ماهیچه یا رشته های عصبی اطراف آن پیش می آید. گرفتگی پشت که بسیار شایع است معمولا بر اثر حرکت های ناگهانی و نامناسب اتفاق می افتد که ممکن است باعث کشش های شدید در بافت ماهیچه ای و عصبی عضلات این ناحیه شود و درد و ناراحتی همراه دارد. البته گرفتگی عضلات پشت گاهی هم می تواند نشانه ای از وجود صدمات و مشکلات جدی تری در ناحیه ستون فقرات باشد که نیاز به پیگیری های تخصصی خواهد داشت.

اما دکتر توانا در گفت وگو با جام جم با تاکید بر نقش فشارهای عصبی و استرس ها در بروز گرفتگی و اسپاسم عضلانی در نواحی گردن،کمر و پشت پا می گوید: بسیار اتفاق می افتد که فشارهای عصبی منجر به گرفتگی عضلات پشت پا در خواب بشود. این اتفاق حتی طی بارداری نیز به دنبال بروز استرس، برای خانم باردار در ماه پایانی بارداری و کاهش فعالیت وی اتفاق می افتد.حتی در بسیاری افراد گرفتگی های عضلانی با ریشه عصبی در ناحیه معده و روده اتفاق می افتد که در قالب درد معده و کولیت های روده ای بروز پیدا می کند. بی شک در چنین مواردی مصرف داروهای آرام بخش و ضد اضطراب در رفع گرفتگی عضلانی بسیار موثر خواهد بود.

کمبود مواد معدنی به دامن عضلات می افتد

گرفتگی عضلات در بسیاری موارد به بروز اختلال در تعادل مواد معدنی و آنزیم ها در بدن مربوط می شود که دکتر توانا درباره با آن چنین توضیح می دهد: کاهش یا افزایش منیزیم، کلسیم، سدیم و پتاسیم در خون منجر به انقباض عضله و جلوگیری از بازگشت آن به حالت اول می شود. البته برای تشخیص مقادیر غیرطبیعی این مواد آزمایش خون انجام می گیرد. در صورت تشخیص کمبود منیزیم از طریق آزمایش خون بررسی کاملی درباره علت این کمبود انجام و با تجویز مقادیر لازم از این عنصر، مشکل گرفتگی عضلانی رفع می شود. مقدار کم یا زیاد کلسیم در خون نیز می تواند منجر به بروز فلج عضلانی موقتی بشود که با بررسی و درمان علل این کمبود مشکل گرفتگی عضلات نیز از بین می رود. البته وجود کلسیم غیرطبیعی در بدن ممکن است به بیماری های روده، کلیه یا غدد پاراتیروئید مربوط بشود.

کم آبی و اسپاسم عضلانی

نباید فراموش کرد که از اولین نشانه های گرفتگی عضلات، درد شدیدی است که بسته به موقعیت ناحیه صدمه دیده، در پشت یا گردن ظاهر می شود. این درد که با انقباض دردناک ماهیچه همراه است، ممکن است بین چند ثانیه تا چند دقیقه طول بکشد و در اکثر موارد بدون نیاز به اقدام خاصی رفع می شود.

متخصصان طب فیزیکی معتقدند که در موارد نادری قرار گرفتن در پوزیشن یا موقعیت غلط هنگام کار و فعالیت روزانه مثل نشستن ها و ایستادن طولانی و برداشتن اجسام سنگین به طریقه اشتباه از روی زمین به گرفتگی عضلانی منجر می شود.

حتی دکتر توانا به کم آبی بدن به دنبال مصرف کم آب و مایعات و درد عضلانی ناشی از آن اشاره می کند و می گوید:کم آبی منجر به بالا رفتن میزان اسید لاکتیک در عضلات و بروز درد عضلانی می شود. در واقع از دست دادن آب بدن مهم ترین عامل نرسیدن خون کافی به عضلات و گرفتگی آن است.به بیان دیگر در فعالیت طولانی مدت همچون ورزش های سنگین در هوای گرم، مقدار زیادی از مایعات بدن دفع می شود، در این حالت حجم خون کاهش یافته و مقدار کافی خون برای رساندن اکسیژن به تمام عضلات در حال ورزش وجود ندارد.در نتیجه عضلات در حال فعالیت، خون کافی دریافت کرده و به سمت اسپاسم یا گرفتگی پیش می روند.با نوشیدن آب قبل از فعالیت و هر 15 دقیقه یک بار در حین فعالیت می توان از بروز چنین گرفتگی هایی پیشگیری کرد.

گرفتگی عضلات، خواب تان را آشفته می کند

متخصصان طب فیزیکی علت گرفتگی عضلانی هنگام خواب را معمولا به علت فشردگی یک عصب یا واکنش خاص عضلانی می دانند و توضیح می دهند اگر در هنگام خواب فرد غلت بزند، ممکن است که عصبی تحت فشار قرار گیرد، در این هنگام یک پیام از محل فشردگی آغاز و به عضله مربوط به آن منتقل می شود.همچنین در هنگام غلت زدن در خواب، عضلات منقبض می شود که این عمل باعث کشیدگی تاندون های متصل به عضله می شود. در این هنگام یک پیام از مغز به عضله رفته و باعث انقباض آن می شود. در این حالت فرد احساس گرفتگی دردناک می کند. بهترین توصیه برای پیشگیری از این نوع گرفتگی های عضلانی، کشش دادن به عضلات، پیش از خواب است.

درمان گرفتگی عضلانی؛ ساده و در دسترس

مسلما در گرفتگی های عضلانی بسته به علت گرفتگی می توان از درمان ساده چون گرم کردن موضع و تقویت عضلات با ورزش های مناسب تا دارو درمانی،انجام تمرینات طب فیزیکی، فیزیوتراپی و مصرف مواد معدی ضروری بهره گرفت.

نکته مهم در گرفتگی عضلات آن است که بدانید این نوع اسپاسم ها دو پیام دارد. یکی این که ما را متوجه وجود مشکلی در بدن مان می کند که با بررسی و پیگیری ممکن است دریابیم که موقتی و زودگذر است یا این که نیاز به درمان خاص خود را دارد. دیگر این که تاکیدی است بر این که باید حرکات تان را محدود سازید تا مانع صدمات بیشتر در آن ناحیه از بدنتان شوید چرا که این علائم معمولا براثر فعالیت بدنی زیاد تشدید می شود و پس از یک دوره استراحت، کمتر شده یا از بین می رود.

تماشاخانه