گیاه آقطی، درختچه ای است که ارتفاع آن به 10 متر هم می رسد و از تیره هفت کولان و گیاهی سمی می باشد که گل های آن به رنگ سفید و خوشه ای هستند و در اواخر بهار ظاهر می شوند.
به گزارش نمناک، این گیاه غالبا در کنار جاده ها، حاشیه جنگل ها و در نواحی مرطوب و سایه دار استان های آذربایجان و همدان می روید و برگ های گیاه، به شکل بیضی و دندانه دار است و میوه های آن توت مانند، کوچک و به رنگ سیاه یا ترکیبی از آبی و سیاه هستند.
این گیاه خواص درمانی فراوانی در طب سنتی دارد و از گیاه آقطی به شکل جوشانده، دم کرده، شربت، شیره یا سرکه استفاده می شود.
پوست این درختچه و برگ آن دارای مواد زیر است :
در گل های این گیاه الدرین Elderine و مقدر کمی اسانس وجود دارد.
100 گرم از میوه تازه این گیاه دارای:
آقطی سیاه از نظر طب قدیم ایران طبع سرد و خشک دارد.
از کمپرس جوشانده گل های خشک شده آقطی سیاه برای التیام زخم های اگزما استفاده کنید.
پوست ساقه آقطی سیاه را در روغن حرارت دهید سپس آن را صاف کنید و بگذارید خنک شود. سپس از این روغن برای از بین بردن خارش بدن استفاده کنید.
دَم کرده آقطی سیاه برای شستن صورت یا پاک کردن آرایش افرادی که پوست حساس دارند، مفید است.
از ماسک صورت آقطی برای شادابی پوست، از بین بردن لکه ها و کک و مک صورت و رفع چین و چروک و جوان ماندن پوست استفاده می کنند. چنانچه در بخش سلامت نمناک میخوانید از جوشانده این گیاه نیز برای التیام سریعتر زخم ها استفاده می شود.
گل آقطی را با شیر قاطی کرده بجوشانید، صاف کنید و برای پاک کردن پوست صورت از آن استفاده نمایید.
گل های خشک شده آقطی سیاه را دم نمایید و مقداری پودر باقلای خشک را در ظرفی ریخته و سپس دم کرده آقطی سیاه را روی آن بریزید و خمیری تهیه نمایید. این خمیر را هر روز یک ربع روی پوست قرار دهید تا پوست شما شاداب و جوان شود. سپس این ماسک را بعد از یک ربع ساعت بشویید.
عرق گل آقطی که با آب خیارمخلوط کنید و جهت انسداد منافذ پوست از آن استفاده نمایید.
برای مرطوب نمودن پوستتان، کرم آقطی (گل آقطی 20 گرم، گلیسیرین 10 گرم، موم عسل 70 گرم، عرق برگ چنار 70 گرم، بوراکس 2 گرم) تهیه کنید.
مصرف میوه آقطی سیاه و مالیدن شیره این میوه برای رفع سفید مو و تقویت و افزایش رشد موها مفید است.
آقطی سیاه، برای درمان روماتیسم و تسکین درد مفاصل مفید است.
آقطی سیاه خاصیت ملینی دارد و برای رفع یبوست در افراد سالخورده و افرادی که انقباضات روده بزرگ در آن ها ضعیف است بسیار مفید می باشد.
دَم کرده برگ های خشک شده آقطی سیاه، برای برطرف کردن درد بواسیر و رفع اسهال ضروری است.
برای جوش خوردن استخوان مصرف دَم کرده ریشه آقطی سیاه بسیار مفید است.
دَم کرده گل های خشک شده آقطی سیاه به درمان سرماخوردگی، بیماری های تنفسی و نقرس کمک میکند و برای معالجه برونشیت مفید است. عصاره آقطی سیاه یک درمان ایمن، کارآمد و مقرون به صرفه برای علائم سرماخوردگی است. اگر عصاره آقطی سیاه در طی 48 ساعت اول شروع علائم سرماخوردگی استفاده شود، می تواند مدت زمان دوره سرماخوردگی را به طور متوسط 4 روز کاهش دهد.
از بخور گل های آقطی سیاه برای بهبود سل استفاده کنید.
آقطی سیاه خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی داردو به درمان عفونت سینوسی کمک می کند.
آقطی سیاه، سنگ کلیه را دفع و برای درمان بیماری های کلیه و مجاری ادراری مفید است.
مادران شیرده بهتر است برای افزایش شیر خود آقطی سیاه مصرف کنند.
آقطی سیاه برای درمان بیماری صرع مفید است.
عصاره گل آقطی سیاه باعث تحریک متابولیسم گلوکز و ترشح انسولین می شود و موجب حذف شکر اضافی از جریان شده و به عضلات و کبد شما کمک می کند تا قند خون طبیعی خود را حفظ کند.
گیاه آقطی یک روش مؤثر برای درمان آلرژی نیز محسوب می شود. زیرا گیاه آقطی، برای بهبود عملکرد سیستم ایمنی و تسکین التهاب، می تواند کمک کننده باشد.
وجود آنتوسیانین ها در آقطی سیاه، سبب خواص درمانی این گیاه شده و می تواند از بروز سرطان جلوگیری کند.
گیاه آقطی تاثیرات مثبتی بر روی سلامتی قلب و عروق دارد زیرا آب آقطی می تواند سطح چربی خون را کاهش بدهد و کلسترول را به شدت کم کند. مقادیر زیاد فلاونوئید مانند آنتوسیانین ها می تواند باعث کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی باشد.
گیاه آقطی تعداد گلبول های سفید را افزایش داده و به سیستم دفاعی و ایمنی بدن کمک می کند.
برای تهیه این دمنوش 100 گرم گل خشک شده آقطی سیاه را در یک لیتر آب جوش بریزید و بگذارید 10 دقیقه دَم بکشد.
60 گرم پوست ساقه، برگ و یا میوه را در یک لیتر آب ریخته و بگذارید آهسته بجوشد تا حجم آن به نصف برسد. سپس آن را صاف کنید.
در یک لیتر سرکه، 20 – 10 گرم برگ های خشک شده این درختچه را بریزید و بگذارید تا مدت دو هفته بماند و هر روز آنرا بهم بزنید. پس از این مدت آنرا صاف کرده و در شیشه در بسته نگهداری کنید.
میوه های رسیده آقطی سیاه را فشار داده تا شیره آن خارج شود. برای هر بار مصرف یک قاشق چایخوری از این شیره را در یک لیوان آب بریزید و مصرف کنید.
زیاده روی در مصرف آقطی سیاه، موجب تهوع و ورم روده ها می شود.
آقطی سیاه طبع سرد و خشکی دارد و افراد سرد مزاج باید آن را با عسل میل کنند.