.png "عصر ایران")
۲۳ شهريور ۱۴۰۳
به روز شده در: ۲۳ شهريور ۱۴۰۳ - ۰۴:۳۰
رئیس‌جمهور وارد حرم امام حسین شد (فیلم) تحلیلی بر حوزه کسب و کار ایران
نوسانات قیمت نفت، تحریم‌های بین‌المللی و مشکلات ساختاری داخلی موجب شده‌اند که اقتصاد کشور با چالش‌های متعددی روبه‌رو باشد. نرخ تورم بالا، بیکاری و عدم ثبات اقتصادی از جمله مشکلات عمده‌ای هستند که کسب و کار ها با آن مواجه‌اند.
محیط کسب و کار به دلیل نقش مهم آن در توسعه سازمانی و تحول اقتصادی، توجه زیادی را جلب کرده است. این محیط شامل عوامل و شرایط نهادی و تنظیمی است که بر فعالیت‌های اقتصادی بنگاه‌ها تأثیر می‌گذارد.
بانک جهانی محیط کسب و کار را به چهار بعد کلیدی تقسیم می‌کند: محیط بازار، محیط دولتی، محیط حقوقی و سیاستی، و محیط انسانی.یک محیط بازار عادلانه و رقابتی فرصت‌های برابر را فراهم کرده، رقابت را تشدید می‌کند و بنگاه‌ها را به ارتقای عملیات و سرمایه‌گذاری بیشتر در تحقیق و توسعه تشویق می‌کند.
یک محیط دولتی کارآمد و شفاف، هزینه‌های غیرضروری و رفتارهای جستجوی رانت را کاهش داده و منابع را به سمت فعالیت‌های تولیدی هدایت می‌کند. روابط مثبت دولت-کسب و کار و رویه‌های ساده تأیید نیز نوآوری را تقویت می‌کند. یک محیط حقوقی و سیاستی عادلانه و شفاف، ثبات و قابلیت پیش‌بینی را برای مشاغل ایجاد کرده و سرمایه‌گذاری بیشتر در تحقیق و توسعه را تشویق می‌کند.
حفاظت از حقوق مالکیت نیز نقش مهمی در کاهش خطر نشت دانش و افزایش ارزش اقتصادی نوآوری‌ها دارد. یک محیط انسانی باز و فراگیر، فرهنگی مساعد برای نوآوری ایجاد می‌کند. این محیط همچنین سرمایه‌گذاری خارجی و تبادل دانش را تسهیل کرده و نوآوری فناورانه در بنگاه‌ها را تحریک می‌کند. بدین ترتیب هر چه یک کسب و کار محیطی را که در آن فعالیت می‌کند بهتر درک کند، شانس موفقیت آن در دنیای رقابتی بیشتر است. با درک این عوامل خارجی، یک کسب و کار می‌تواند تغییرات را پیش‌بینی کند، استراتژی‌های خود را تنظیم کند و رقابتی باقی بماند.
چالش ها
ایران با جمعیتی بالغ بر ۸۵ میلیون نفر و منابع طبیعی غنی، موقعیتی استراتژیک و تاریخی در منطقه دارد که علی‌رغم برخورداری از پتانسیل‌های اقتصادی چشمگیر، با چالش‌های متعددی در فضای کسب و کار مواجه است که بر فعالیت‌های تجاری و سرمایه‌گذاری خارجی سایه افکنده است. اقتصاد ما به عنوان یکی از بزرگ‌ترین اقتصادهای منطقه خاورمیانه، متکی به منابع طبیعی به‌ویژه نفت و گاز است.
با این حال، نوسانات قیمت نفت، تحریم‌های بین‌المللی و مشکلات ساختاری داخلی موجب شده‌اند که اقتصاد کشور با چالش‌های متعددی روبه‌رو باشد. نرخ تورم بالا، بیکاری و عدم ثبات اقتصادی از جمله مشکلات عمده‌ای هستند که کسب و کارها با آن مواجه‌اند. از طرفی شرایط سیاسی ایران به‌دلیل تنش‌های بین‌المللی و تحریم‌های اقتصادی، به شدت بر محیط کسب و کار تأثیر گذاشته است. تحریم‌های اعمال شده توسط ایالات متحده و سایر کشورهای غربی، دسترسی ایران به بازارهای جهانی و سرمایه‌گذاری‌های خارجی را محدود کرده و این موضوع به نوبه خود بر رشد و توسعه کسب و کارها تأثیر منفی داشته است و فشار زیادی بر اقتصاد این کشور وارد کرده است.
اگرچه، نشانه‌هایی از بهبود تدریجی در برخی دوره ها مشاهده می‌شود و نتیجه آن در شاخص تولید ناخالص داخلی (GDP) نمایان می شود اما بخش‌های کلیدی اقتصاد ایران که شامل نفت و گاز، پتروشیمی، کشاورزی، تولید و خدمات است، همواره دچار چالش های پیش گفته می باشد. لذا نظر به وجود سهم قابل توجه بخش نفت و گاز درGDP، دولت در تلاش است تا وابستگی به این بخش را کاهش داده و تنوع اقتصادی را افزایش دهد. یکی از آنها افزایش سهم مالیات در GDP است.
نظام مالیاتی ایران نسبتاً پیچیده است و شامل مالیات‌های مختلفی از جمله مالیات بر درآمد، مالیات بر ارزش‌افزوده، مالیات بر دارایی و عوارض گمرکی می‌شود. نرخ مالیات بر درآمد برای اشخاص حقیقی از ۱۰ تا ۳۵ درصد متغیر است و نرخ مالیات بر ارزش افزوده ۹ درصد است. در سال‌های اخیر تلاش‌هایی برای ساده‌سازی نظام مالیاتی و کاهش نرخ مالیات‌ها انجام گرفته است، با این حال، هنوز هم موانعی برای کسب و کارها وجود دارد.
مالیات بر درآمد: این مالیات بر درآمدهای کسب و کارها و افراد اعمال می‌شود و یکی از منابع اصلی درآمد دولت است. نرخ‌های مالیاتی بالا می‌تواند بار مالی سنگینی بر دوش کسب و کارها بگذارد و موجب کاهش انگیزه برای سرمایه‌گذاری و کارآفرینی شود.
مالیات بر ارزش‌افزوده: این مالیات بر کالاها و خدمات اعمال می‌شود و تأثیر مستقیمی بر قیمت‌ها و هزینه‌های تولید دارد. افزایش نرخ مالیات بر این بخش می‌تواند منجر به افزایش هزینه‌ها و در نتیجه کاهش تقاضای مصرف‌کنندگان شود.
مالیات‌های محلی و منطقه‌ای: این مالیات‌ها ممکن است بسته به منطقه جغرافیایی و نوع فعالیت کسب و کار متفاوت باشد. وجود تفاوت‌های زیاد در نرخ‌های مالیاتی می‌تواند موجب پیچیدگی‌های اجرایی و افزایش هزینه‌های انطباق شود.
مسایل محیط کسب و کار
شرایط اقتصادی، سیاسی و مالیاتی ایران تأثیر قابل توجهی بر فضای کسب و کار دارد. برخی از چالش‌های کلیدی که کسب‌وکارها با آن مواجه هستند عبارتند از:
تحریم‌های بین‌المللی: تحریم‌های اقتصادی و تجاری تأثیرات منفی بسیاری بر اقتصاد کشور داشته و دسترسی به بازارهای جهانی و فناوری‌های پیشرفته را محدود کرده است.
بوروکراسی و مقررات دست و پاگیر: پیچیدگی‌های اداری و قوانین غیرشفاف، ایجاد و اداره کسب و کار را دشوار می‌سازد.
عدم ثبات اقتصادی: نوسانات نرخ ارز و تورم بالا، برنامه‌ریزی و پیش‌بینی‌های مالی را برای کسب و کارها چالش‌برانگیز می‌کند.
نظام مالیاتی پیچیده: پیچیدگی‌ها و نرخ‌های بالای مالیاتی می‌تواند بار مالی سنگینی بر کسب و کارها تحمیل کند و انگیزه‌های سرمایه‌گذاری را کاهش دهد.
فساد: فساد اداری یک مشکل جدی در ایران است که می‌تواند بر هزینه‌های انجام کسب و کار و دسترسی به فرصت‌ها تأثیر بگذارد.
محدودیت‌های مربوط به سرمایه‌گذاری خارجی: تحریم‌ها و محدودیت‌های قانونی سرمایه‌گذاری خارجی را در کشور ما دشوار ساخته است.
راه حل ها
اصلاحات اقتصادی: اصلاحات اقتصادی جامع، از جمله ساده‌سازی نظام مالیاتی، کاهش بوروکراسی و مبارزه با فساد از جمله اصلاحات اقتصادی است.
حمایت از بخش خصوصی: دولت باید با ارائه مشوق‌های مالی و قانونی به سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی، از بخش خصوصی حمایت کند.
توسعه زیرساخت‌ها: سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های کلیدی مانند حمل و نقل، انرژی و ارتباطات تا هزینه‌های انجام کسب و کار را کاهش یابد.
پیوند با بازارهای جهانی: انعقاد معاهدات تجاری و رفع موانع تجارت خارجی می‌تواند به کشور در پیوند با بازارهای جهانی و جذب سرمایه‌گذاری خارجی کمک کند.
نتیجه‌گیری
حوزه کسب و کار در ایران با وجود چالش‌های فراوان، دارای پتانسیل‌های قابل توجهی برای رشد و توسعه است. بهبود شرایط سیاسی و اقتصادی، کاهش بوروکراسی، اصلاح نظام مالیاتی و ایجاد زیرساخت‌های مناسب می‌تواند به بهبود محیط کسب و کار در ایران و جذب سرمایه‌گذاری‌های بیشتر کمک کند. این گزارش تلاش داشت تصویری کوتاه از وضعیت کسب و کار در ایران ارائه دهد و به تحلیل چالش‌ها و فرصت‌های موجود بپردازد. امید است که این تحلیل بتواند مبنای تصمیم‌گیری‌های استراتژیک در زمینه کسب و کار در ایران قرار گیرد.
دکتررحمت الله قلی پور 1، ملیحه صادقی 2 1. استاد تمام گروه مدیریت استراتژیک، دانشکده مدیریت کسب و کار دانشگاه تهران، تهران، ایران 2. دانشجوی دکتری سیاست گذاری بازرگانی، دانشکده مدیریت کسب و کار دانشگاه تهران، تهران، ایران
منابع:
Dong, Z., & Zhang, Z. (2022). Does the business environment improve the sustainable development of enterprises?. Sustainability, ۱۴(۲۰), ۱۳۴۹۹٫
Slesman, L., Abubakar, Y. A., & Mitra, J. (2021). Foreign direct investment and entrepreneurship: does the role of institutions matter?. International Business Review, ۳۰(۴), ۱۰۱۷۷۴٫
Wang, N., Cui, D., & Dong, Y. (2023). Study on the impact of business environment on private enterprises’ technological innovation from the perspective of transaction cost. Innovation and Green Development, ۲(۱), ۱۰۰۰۳۴٫
Williams, C. C., Martinez-Perez, A., & Kedir, A. (2016). Does bribery have a negative impact on firm performance? A firm-level analysis across 132 developing countries. International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research, ۲۲(۳), ۳۹۸-۴۱۵٫
Wu, C., & Lin, J. (2022). The relationship between business environment and single champion enterprise entrepreneurship. Frontiers in Psychology, ۱۲, ۷۸۸۰۵۳٫
https://www.amar.org.ir/
https://www.imf.org/en/Countries/IRN
https://www.eghtesadonline.com/
منبع: مسکن نیوز
نظرات کاربران
لینک کوتاه: کپی لینک
بهترین کتاب‌های ارنست همینگوی که حتما باید بخوانید غذاهایی که حال دلتان را خوب می کند آغاز ماموریت فضایی تاریخ‌ساز «پولاریس داون»، بخش خطرناک هنوز باقی مانده است از خواص چای کرک برای لاغری چه می‌دانید؟ اغلب سیاره‌های بیگانه احتمالا روز و شب ندارند مردان قندهاری از وسایل برقی ژاپنی طلای ۲۴ عیار استخراج می‌کنند حاشیۀ واقعی یا ساختگی در سفر پزشکیان به عراق/ 4 فرض برای همراهیِ دامادِ رییس جمهور کشته شدن چهار نفر بر اثر انفجار خودروی بمب‌گذاری شده در رمله حمله مسلحانه به مرزبانان فراجا / ۲ سرباز و یک نیروی کادر به شهادت رسیدند /گروهک تروریستی «جیش العدل» برعهده گرفت توضیحات فرودگاه امام درباره لغو پرواز ایران ایر به کلن/ دلیل لغو مشخص شد ایران‌ایر در واکنش به لغو پرواز کلن آلمان: هیچ گزارش رسمی از اروپا بابت تحریم جدید نگرفته‌ایم رئیس ستاد مشترک ارتش اسرائیل از سمت خود استعفا می‌دهد توقیف کشتی حامل 10 میلیارد تومان کالای قاچاق در هرمزگان پزشکیان: برای توسعه روابط به عراق آمده‌ایم نظرسنجی: کامالا هریس با اختلافی گسترده از ترامپ پیشی گرفته