تصور کنید هر بار که چهره شخصی را میبینید، به یک تصویر پیچیده و شیطانی تبدیل شود. ممکن است این یک پیشفرض وحشتناک برای فیلمهای ترسناک به نظر برسد، اما محققان میگویند این یک بیماری واقعی نیز هست. گروهی در کالج دارتموث میگویند افرادی که چهرههای شیطانمانند را میبینند، در واقع به یک بیماری بسیار نادر به نام پروسوپومتامورفوپسی یا به اختصار پیاماو (PMO) مبتلا هستند.
به نقل از اساف، پیاماو باعث میشود افراد چهره انسان را به گونهای ببینند که گویی فیلتر «لبخند شیطانی» اپلیکیشن تیکتاک روی آنها قرار گرفته است.
به گزارش ایسنا، محققان با یک مرد ۵۸ ساله مبتلا به پیاماو همکاری کردند. بر اساس یافتههای منتشر شده در مجله لنست (The Lancet)، این مرد هنگام دیدن چهرهها روی نمایشگر یا روی کاغذ، آنها را بدون هیچ مشکلی درک میکند. با این حال، هنگامی که او شخصا به چهرههای واقعی نگاه میکند، آنها «اهریمنی» و تحریف شده به نظر میرسند.
آنتونیو ملو (Antônio Mello)، نویسنده اصلی این مقاله میگوید: در سایر مطالعات مربوط به این بیماری، بیماران مبتلا به پیاماو قادر به ارزیابی دقیق تجسم اعوجاجهایشان نیستند.
این مطالعه اولین نمونه از تولید تجسمهای واقعی از اعوجاج صورت است که توسط یک فرد مبتلا به پروسوپومتامورفوپسی تجربه شده است. اصطلاح پروسپو (Prosopo) از واژه یونانی پروسپون (prosopon)، به معنای چهره، مشتق شده است و واژه متامورفوپسی (Metamorphosis) به معنای تحریفات ادراکی است.
محققان خاطرنشان کردهاند که پیاماو با علائم خاصی نمایان میشود که میتواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد و بر شکل، اندازه، رنگ و موقعیت ویژگیهای صورت تأثیر بگذارد و مدت زمان آن از روزها تا هفتهها یا حتی سالها متغیر است.
در این مطالعه، محققان عکسی از چهره یک فرد گرفتند و سپس آن را روی صفحه رایانه به بیمار نمایش دادند و همزمان چهره واقعی همان فرد را نمایان کردند. این کار امکان ارائه بازخورد در لحظه از بیمار در مورد تفاوتهای بین چهره روی صفحه نمایش و چهره واقعی را فراهم میکرد.
محققان با استفاده از نرمافزار رایانهای، عکس را به گونهای تنظیم کردند که با اعوجاج درک شده توسط بیمار هماهنگ شود. این کار به بیمار امکان داد تا شباهت بین درک خود از چهره واقعی و عکس دستکاری شده را به دقت تعیین کند.
برد دوچین (Brad Duchaine)، نویسنده ارشد این مطالعه و استاد روانشناسی و روانشناختی، میگوید: ما از چندین نفر مبتلا به پیاماو شنیدهایم که روانپزشکان تشخیص دادهاند که مبتلا به اسکیزوفرنی هستند و داروهای ضد روانپریشی برای آنها تجویز کردهاند، در حالی که بیماری آنها مشکلی در سیستم بینایی است.
او در پایان میگوید: غیرعادی نیست که افرادی که پیاماو دارند، مشکل خود را در مورد ادراک چهره به دیگران نگویند، زیرا میترسند دیگران فکر کنند این تحریفها نشانهای از یک اختلال روانپزشکی است. این مشکلی است که مردم اغلب آن را درک نمیکنند.