عدالت در سلامت به مفهوم واقعی آن، یعنی اینکه آحاد مختلف جامعه در هر نقطهای از کشور، امکان استفاده از خدمات پزشکی و درمانی را بدون دشواری؛ داشته باشند. این در حالی است که خیلی از بیماران از شهرستانها و روستاها برای استفاده از خدمات تخصصی به کلانشهرها سفر میکنند.
به گزارش مهر، شاید یکی از دلایل سفرهای درمانی از شهرستانها به کلانشهرها، عدم دسترسی به نیروی انسانی متخصص در رشتههای مختلف پزشکی باشد. به طور مثال، میتوان به کمبود متخصص رادیولوژی، پاتولوژی و…، اشاره کرد که بیماران مجبور میشوند؛ صدها کیلومتر سفر کنند تا به مرکز درمانی برسند که این قبیل متخصصین را داشته باشد.
اردیبهشت ۱۴۰۲ بود که ابوالفضل باقری فرد معاون آموزشی وزارت بهداشت، در کنگره انجمن رادیولوژی ایران، عنوان داشته بود که در بسیاری از بیمارستانهای شهرهای کوچک و بزرگ کمبود رادیولوژیست داریم و باید برای جبران آن، برنامهریزی اساسی صورت گیرد.
این مشکل در حالی از سوی یک مقام ارشد وزارت بهداشت بازگو میشود که در سال جاری، شاهد توزیع دستگاههای تصویربرداری پزشکی اعم از MRI، سی تی اسکن و…، در مناطق محروم بوده ایم.
خرداد ۱۴۰۲ و در سفر بهرام عیناللهی وزیر بهداشت، به استان آذربایجان شرقی، گفت: سیاست دولت توسعه زیرساختهای بهداشت و درمان در مناطق محروم است، از این رو تلاش میکنیم تا تجهیزات پیشرفته پزشکی را به مناطق محروم برسانیم.
در همان سفر، دستگاه سی تی اسکن بیمارستان هشترود به عنوان یکی از دستگاههای پیشرفته و قابل ارتقا با هزینهای بالغ بر ۱۵ میلیارد تومان افتتاح شد.
شهریور ۱۴۰۲، سیدحسین صفوی رئیس هیأت امنای صرفه جویی ارزی در معالجه بیماران، از تجهیز مراکز درمانی به دستگاههای تصویربرداری در مناطق محروم از جمله بیمارستان شهدای قلعه گنج جیرفت، بیمارستان شهدای فاروج خراسان شمالی، بیمارستان دهدشت کهگیلویه و بویراحمد و…، خبر داده بود.
تجهیز مراکز تصویربرداری با سی تی اسکن در بیمارستان خدابنده زنجان، بیمارستان سیدالشهدای فارسان شهرکرد، بیمارستان امیرالمومنین گناوه و همچنین تجهیز مراکز تصویربرداری سرطان زاهدان به دستگاههای سی تی اسکن، شتابدهنده، سی تی سیمولاتور و پت سی تی از دیگر اقدامات هیأت امنای صرفه جویی ارزی در مناطق محروم بوده است.
این قبیل اقدامات وزارت بهداشت در توزیع تجهیزات تصویربرداری پزشکی در مناطق محروم، شاید توانسته باشد تا حدودی از وظایف و تکالیف وزارت بهداشت در بحث عدالت در سلامت را رقم بزند؛ اما نکته مهم، امکان استفاده از این خدمات است که بعضاً به دلیل نبود نیروی انسانی متخصص، از کار باز میمانند و مردم و بیماران این مناطق، راهی کلانشهرها میشوند.
عبدالرسول صداقت عضو شورای عالی سازمان نظام پزشکی و دبیر انجمن رادیولوژی ایران، گفت: در یک سیستم برنامه ریزی شده و صحیح، استفاده از تکنولوژی و فناوری باید همراه با تأمین نیروی انسانی متخصص باشد.
متأسفانه در بسیاری از مراکز درمانی دولتی و حتی برخی مراکز دانشگاهی، تکنولوژیهای روز دنیا با خرید دستگاههای پیشرفته در اختیار قرار گرفته است اما متناسب با آن نتوانستهاند نیروی انسانی کارآمد را برای استفاده از این دستگاهها جذب کنند.
وی با تاکید بر این موضوع که هیچ اقدام تصویربرداری نباید بدون تشخیص متخصص رادیولوژی انجام شود و متخصص رادیولوژی باید تشخیص خود بر اساس تصاویر انجام شده را به پزشک معالج ارائه دهد تا ایشان درمان را ارائه دهد، تصریح کرد: میبینیم در استانی که حدود سه میلیون نفر جمعیت دارد و دستگاههای متعدد تشخیصی از جمله سی تی اسکن و MRI دارد، در نهایت حداکثر دو رادیولوژیست آن هم به صورت پاره وقت و بسیار محدود در بخش دولتی فعالیت دارند و این گونه ممکن است بیماران روزها و هفتهها در انتظار دریافت گزارش اقدامات رادیولوژی بمانند.
در واقع، عدم توازن در توزیع دستگاههای تصویربرداری پزشکی و نیروی انسانی متخصص، باعث میشود که همچنان شاهد سفرهای درمانی از شهرستانها به کلانشهرها و مراکز استانها باشیم.