چه کسی نوبل اقتصاد ۲۰۲۳ را برد؟

از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲ هر ساله نوبل اقتصاد میان چند اقتصاددان تقسیم می‌شد، اما امسال گلدن به تنهایی جایزه را از آن خود کرده است.

کلودیا گلدن اقتصاددانی با پژوهش‌های گسترده در حوزه بازار کار زنان تنها نوبلیست امسال اقتصاد شد.

به گزارش فردای اقتصاد، کلودیا گلدِن، برنده جایزه علوم اقتصادی امسال، اولین بررسی جامع از درآمد و مشارکت زنان در بازار کار طی قرن‌ها را ارائه کرد. تحقیقات او علل تغییر و همچنین منابع اصلی شکاف جنسیتی باقی‌مانده را نشان می‌دهد.

این اقتصاددان زن دکترای خود را در سال ۱۹۷۲ از دانشگاه شیکاگو دریافت کرد و اکنون استاد دانشگاه هاروارد است. آکادمی نوبل علت اعطای این جایزه را «توسعه فهم ما از نتایج بازار کار زنان» توسط او اعلام کرده است. گفتنی است از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲ هر ساله نوبل اقتصاد میان چند اقتصاددان تقسیم می‌شد، اما امسال گلدن به تنهایی جایزه را از آن خود کرده است.

زنان در بازار کار جهانی به شدت کمتر از مردان حضور دارند و زمانی که کار می‌کنند، درآمد کمتری نسبت به مردان دارند. کلودیا گلدین آرشیو‌ها را جستجو کرده و بیش از ۲۰۰ سال داده از ایالات متحده را جمع‌آوری کرده است که به او اجازه می‌دهد نشان دهد که چگونه و چرا تفاوت‌های جنسیتی در درآمد و نرخ اشتغال در طول زمان تغییر کرده است.

گلدین نشان داد که مشارکت زنان در بازار کار در کل این دوره روند صعودی نداشته است، اما در عوض منحنی U شکلی را طی کرده است. مشارکت زنان متاهل با گذار از جامعه کشاورزی به جامعه صنعتی در اوایل قرن نوزدهم کاهش یافت، اما سپس با رشد بخش خدمات در اوایل قرن بیستم شروع به افزایش کرد. گلدین این الگو را با نتیجه تغییرات ساختاری و هنجار‌های اجتماعی در حال تحول در رابطه با مسئولیت‌های زنان در قبال خانه و خانواده توضیح داد.

در طول قرن بیستم، سطح تحصیلات زنان به طور مداوم افزایش یافت و در اکثر کشور‌های با درآمد بالا، اکنون به طور قابل ملاحظه‌ای بالاتر از مردان است. گلدین نشان داد که دسترسی به قرص‌های ضد بارداری با ارائه فرصت‌های جدید برای برنامه‌ریزی شغلی، نقش مهمی در تسریع این تغییر انقلابی ایفا کرد.

چرا شکاف درآمدی زنان و مردان باقی ماند؟

علیرغم روند مدرن‌شدن، رشد اقتصادی و افزایش نسبت زنان شاغل در قرن بیستم، برای مدت طولانی شکاف درآمدی بین زنان و مردان باقی ماند. به گفته گلدین، بخشی از توضیح این است که تصمیم‌های آموزشی که بر فرصت‌های شغلی کل عمر تأثیر می‌گذارند، در سنین جوانی گرفته می‌شوند. اگر انتظارات زنان جوان با تجربیات نسل‌های قبلی شکل گرفته باشد - به عنوان مثال، مادران آن‌ها که تا زمانی که بچه‌ها بزرگ نشده‌اند به سر کار بازنگشته‌اند - رشد کند خواهد بود.

از نظر تاریخی، بسیاری از شکاف جنسیتی در درآمد را می‌توان با تفاوت در تحصیلات و انتخاب‌های شغلی توضیح داد. با این حال، گلدین نشان داده است که بخش عمده‌ای از این تفاوت درآمد در حال حاضر بین زنان و مردانی است که در شغل مشابهی فعال‌ند، و این تا حد زیادی با تولد اولین فرزند به وجود می‌آید.

یاکوب سونسون، رئیس کمیته جایزه در علوم اقتصادی، می‌گوید: «درک نقش زنان در کار برای جامعه مهم است. به لطف تحقیقات پیشگامانه کلودیا گلدین، اکنون در مورد عوامل زمینه‌ای و موانعی که ممکن است در آینده مورد توجه قرار گیرند، اطلاعات بیشتری داریم.»