عصر ایران؛ جمشید گیل - برکناری هانس دیتر فلیک از مربیگری تیم ملی آلمان، اقدام دیرهنگامی بود که سرانجام پس از شکست تحقیرآمیز ژرمنها در برابر ژاپن، صورت گرفت. باخت 4 بر 1 در خانه، آن هم مقابل یک تیم آسیایی، خفتی نیست که فدراسیون فوتبال آلمان به سادگی از کنار آن بگذرد!
با این حال باید صبر مقامات این فدراسیون را تحسین کرد. هانس فلیک در سال 2021 سرمربی آلمان شد و طی دو سال گذشته، در مهمترین آوردگاه فوتبال دنیا، یعنی جام جهانی 2022، حتی نتوانست آلمان را به مرحلۀ حذفی برساند.
او جانشین یواخیم لو شده بود که فاجعۀ حذف در مرحلۀ گروهی، دیگر در جام جهانی تکرار نشود و چه بسا آلمان به جمع چهار تیم پایانی جام هم برسد. اما فلیک همان طور که یواخیم لو در جام 2018 نتوانست از پس کرۀ جنوبی برآید، در جام جهانی 2022 مقابل ژاپن به دردسر افتاد و تیمش با باخت 2 بر 1 به حریف آسیایی، نهایتا نتوانست از گروه صعود کند.
هانسی فلیک
آنچه موجب امیدوار ماندن فدراسیون فوتبال آلمان به هانسی فلیک شد، احتمالا شکست اسپانیا در برابر ژاپن در جام جهانی 2022 و امتیاز برابر آلمان و اسپانیا در پایان مرحلۀ گروهی و حذف آلمان به دلیل تفاضل گل بهتر اسپانیا بود. آلمان و اسپانیا هر دو 4 امتیازی بودند و اسپانیا به دلیل گل زدۀ بیشتر در بازی با کاستاریکا، به عنوان تیم دوم گروه پس از ژاپن، راهی مرحلۀ حذفی شد.
نادیده گرفتن این ناکامی بزرگ، در کنار تحمل باختهای اخیر تیم ملی آلمان، روندی بود که پس از باخت مقابل ژاپن قطع شد. آلمان در سال 2023 در شش بازی، یک برد مقابل پرو داشته و یک تساوی در برابر اوکراین و چهار شکست مقابل بلژیک، لهستان، کلمبیا و ژاپن.
دنیا عوض شده و چرخ روزگار سریعتر از قبل میچرخد. به همین دلیل تیم ملی فوتبال آلمان در 23 سال اخیر چهار مربی عوض کرده؛ وگرنه آلمانیها در قرن بیستم فقط هفت مربی را روی نیمکت تیم ملیشان نشاندند. در واقع با انتخاب مربی جدید برای تیم ملی آلمان، باید گفت که تیم ملی این کشور در صد سال گذشته فقط 12 مربی داشته است.
اتو نرتز
اولین مربی تیم ملی آلمان اتو نرتز بود که از 1926 تا 1936 مربی ژرمنها بود. پس از او سپ هربرگر مشهور آمد و 28 سال، از 1936 تا 1964 سرمربیگری ژرمنها را برعهده داشت و یکبار هم این تیم را قهرمان جهان کرد (1954).
سپس هلموت شون آمد و 14 سال روی نیمکت تیم ملی آلمان نشست و عنوان موفقترین مربی تیم ملی آلمان را از آن خود کرد؛ عنوانی که هنوز متعلق به اوست. هلموت شون آلمان را به فینال جام جهانی 1966 رساند. در 1970 آلمان را به مقام سومی جهان نائل کرد و دو سال بعد، با تیمش قهرمان اروپا شد و دو سال بعدتر، آلمان را قهرمان جهان کرد و دو سال بعد هم با آلمان نایب قهرمان اروپا شد.
سپ هربرگر
شون پس از ناکامی در جام جهانی 1978 از مقامش استعفا کرد و یوپ دروال جانشین او شد. دروال آلمان را در 1980 قهرمان اروپا کرد و در جام جهانی 1982 با تیمش به فینال رسید ولی مغلوب آن ایتالیای شکستناپذیر شد. او نیز پس از ناکامی در جام ملتهای اروپا (1984) از مقامش استعفا کرد و فرانس بکنبائر جوان به جای او نشست.
بکنبائر دو بار آلمان را به فینال جام جهانی رساند و پس از قهرمانی در 1990، با تیم ملی وداع کرد. او اگر کنار نمیرفت، احتمالا میتوانست در 1992 هم آلمان را قهرمان اروپا کند؛ ولی قیصر ولع موفقیت نداشت و ضمنا عادت داشت کمی زود خداحافظی کند؛ وگرنه در جام جهانی 1978 هم میتوانست لیبروی ژرمنها باشد.
پس از بکنبائر، برتی فوگتس مربی آلمان شد. فوگتس دو بار در جام جهانی ناکام ماند. یعنی حتی نتوانست تیمش را به نیمهنهایی برساند. ولی دو بار هم با آلمان به فینال اروپا رفت که بار دوم توانست سومین عنوان قهرمانی اروپا را برای کشورش به ارمغان بیاورد (1996).
هلموت شون
پس از فوگتس، اریش ریبک سرمربی ژرمنها شد ولی افتضاح ژرمنها در یورو 2000 سبب کنار رفتن زودهنگام او شد.
سپس رودی فولر آمد و بخت بیدارش سبب شد آلمان با پیمودن مسیری هموار به فینال جام جهانی 2002 برسد ولی در یورو 2004 آلمان در مرحلۀ گروهی حذف شد و فولر دریافت که وقت رفتن فرا رسیده است.
پس از او کلینزمن آمد و تیم خوبی ساخت ولی نتوانست آلمان را قهرمان جام جهانی 2006 کند. کلینزمن و اریش ریبک و هانسی فلیک هر کدام با دو سال مربیگری، کوتاهترین مدت مسئولیت را در تاریخ تیم ملی آلمان داشتهاند. با این تفاوت که کلینزمن آبرومندانه کنار رفت.
یوپ دروال (سمت چپ) در حال گفتوگو با کاپیتان تیمش: کارل هاینس رومنیگه
از 2006 تا 2021 هم یواخیم لو سرمربی ژرمنها بود که تیمش از 2008 تا 2016 نتایج خوبی گرفت که مهمترین آنها قهرمانی جهان (2014) و نایب قهرمانی اروپا (2008) بود. تیم لو از سال 2016 به بعد در سراشیبی افتاد و ابتدا در مرحلۀ گروهی جام جهانی 2018 حذف شد و سپس در یورو 2020 در یکهشتم نهایی مغلوب انگلستان شد. در واقع تیم یواخیم لو در پنج سال پایانی حضور او روی نیمکت آلمان، بد بازی میکرد و لو اگر کلاس شخصیتی بکنبائر را داشت، حداکثر پس از یورو 2016 با تیم ملی وداع میکرد.
پس از یواخیم لو هم هانسی فلیک سرمربی آلمان شد و دستاوردش برای ژرمنها هیچ بود. با برکناری فلیک، فعلا قرار شده رودی فولر سرمربی موقت آلمان باشد و احتمالا ناگلزمان جانشین او خواهد شد.
فرانس بکنبائر، مکزیک، 1986
9 ماه دیگر جام ملتهای اروپا در خاک آلمان آغاز میشود و آلمانیها طبیعتا نمیخواهند در کشور خودشان تحقیر شوند. آنها به خوبی میدانند فقط چیزی شبیه معجزه میتواند قهرمانی در خانه را نصیبشان کند. بنابراین با آن روحیۀ منطقیشان، چندان به فکر قهرمانی نیستند. همین که بتوانند به جمع چهار تیم پایانی جام ملتهای اروپا برسند، کلاهشان را میاندازند هوا.
ولی در مجموع به نظر میرسد فوتبال آلمان پس از یک دورۀ موفق دهساله، یعنی از 2006 تا 2016، الان نزدیک به یک دهه است کفگیرش به ته دیگ خورده است. بازیکنان تیم ملی آلمان فاقد غنای سابق هستند.
یواخیم لو تنها مربی بزرگ تیم ملی آلمان در قرن بیستویکم بوده
توماس مولری که در جامهای جهانی 2010 و 2014 ده گل زد، در جام جهانی 2018 حتی یک گل هم نتوانست بزند. مانوئل نویر سالهای پایانیاش را سپری میکند. تیم فاقد ژنرال است و گلزن طراز اول هم ندارد. خط دفاعیاش هم چنگی به دل نمیزند و خلاصه تقریبا هیچ چیز در شش سال اخیر در این تیم روبراه نبوده.
اگرچه تعویض مربی میتواند در کوتاهمدت موثر باشد ولی واقعیت این است که تیم ملی آلمان به خون تازهای نیاز دارد؛ و این خون تازه را نسل جدیدی از بازیکنان باکیفیت در رگ و پی این تیم توانند ریخت. وگرنه، این آلمان با گواردیولا هم امیدی به فتح هیچ جامی نمیتواند داشته باشد.