دیجیاتو نوشت*: فروگودالها یکی از شگفتیهای طبیعت هستند. آنها میتوانند بهطور ناگهانی ظاهر شوند و اندازه و عمق بسیار بزرگی داشته باشند. حتی گاهی اوقات آنقدر بزرگ هستند که میتوانند یک ساختمان را بهطور کامل ببلعند. در این مطلب میخواهیم عمیقترین فروچالههای زمین را به شما معرفی کنیم.
فروچالهها زمانی شکل میگیرند که سنگ زیر سطح، مانند سنگ آهک، بهطور طبیعی توسط آبهای زیرزمینی حل شود. با حلشدن سنگ، غارها بهوجود میآیند. زمانی که این غارها آنقدر بزرگ شوند که سطح زمین دیگر نتواند آنها را نگه دارد، سطح فرو میریزد.
برخی از فروچالهها اکوسیستمهای خاص خود را دارند و حتی ممکن است گونههای گیاهی و جانوری کشفنشدهای را در خود جای دهند. در سال ۲۰۲۲، دانشمندان یک فروچاله به عمق ۶۳۰ فوت (۱۹۲ متر) را در جنوب چین کشف کردند که جنگلی در داخل آن رشد کرده بود.
در این مقاله به معرفی عمیقترین فروچالههای شناختهشده روی زمین میپردازیم:
Xiaozhai Tiankeng – به معنی «گودال بهشتی» – که در شهرستان فنگجی در چین واقع شده، عمیقترین فروچاله جهان با عمق ۲۱۷۲ فوت (۶۶۲ متر) است که روی غار آهکی دیفنگ شکل گرفته.
Xiaozhai Tiankeng، عمیقترین فروچاله شناختهشده روی زمین
دریاچه سرخ گودالی حاوی یک دریاچه کارست است (کارست، ناحیهای است که از سنگهای آهکی پر سوراخ و شکافهای ژرف پوشیده شده و جویها و غارهای زیرزمینی دارد). اگرچه رنگ این دریاچه آبی است، اما نام آن را از صخرههای قهوهای مایل به قرمز اطراف که توسط اکسیدهای آهن لکهدار شدهاند، گرفتهاند. این گودال عمقی در حدود ۱۷۴۰ فوت (۵۳۰ متر) دارد و گونههای مختلفی از ماهی در آن زندگی میکنند.
نام دریاچه قرمز از صخرههای قرمز رنگ اطراف آن گرفته شده است
Sima Humboldt یک گودال عظیم است که در قله Cerro Sarisarinama، کوهی با نوک تخت در ایالت بولیوار ونزوئلا واقع شده. عمق این گودال ۱۰۳۰ فوت (۳۱۴ متر) است و یک منطقه جنگلی در آن قرار دارد.
Dragon Hole یک حفره آبی با عمق ۹۸۴ فوت (۳۰۰ متر) در نزدیکی جزایر پاراسل در دریای چین جنوبی است. این حفره که در سال ۲۰۱۶ کشف شد، عمیقترین چاله آبی شناختهشده در جهان محسوب میشود. حفرههای آبی، غارهای عمودی بزرگ در زیر دریا یا فروچالههایی هستند که در مناطق ساحلی یافت میشوند و اغلب در آنها شاهد حیات گونههای دریایی – از مرجان گرفته تا کوسه – هستیم.
دومین حفره آبی بزرگ جهان، Taam ja که در زبان مایا به معنی «آب عمیق» است، در سواحل شبهجزیره یوکاتان مکزیک در سال ۲۰۲۱ کشف شد، اما جزئیات این فروچاله بهتازگی در سال جاری مشخص شده است. این غار عظیم زیر آب، واقع در خلیج چتومال، حدود ۹۰۰ فوت (۲۷۴ متر) عمق دارد.
تصاویری که داخل حفره آبی Taam Ja را نشان میدهد
تشکیل بیشتر فروچالهها طی فرایندهای طبیعی اتفاق میافتد، اما برخی از آنها در نتیجه فعالیتهای انسانی ایجاد میشوند. شهر برزنیکی روسیه در رشته کوههای اورال چندین دهه است که گرفتار فروچالهها شده. این منطقه بهعنوان یک اردوگاه کار اجباری آغاز بهکار کرد و در دوران شوروی روی چندین معدن پتاس ساخته شد و بعدها استخراج نمکهای حاوی پتاسیم باعث ریزش و ایجاد گودال شد. بزرگترین گودال با نام مستعار پدربزرگ، در ژوئیه ۲۰۰۷ گشوده شد و تخمین زده میشود که ۷۸۰ فوت (۲۳۸ متر) عمق داشته باشد.
نمایی هوایی از برزنیکی، شهری در روسیه که درنتیجه معدنکاری صنعتی دچار فروچاله شده است
گودال Bayou Corne در لوئیزیانا در سال ۲۰۱۲ پس از ماهها فعالیت لرزهای غیرقابل توضیح، در این منطقه کشف شد. این غار در نتیجه فروریختن یک غار نمکی زیرزمینی که به چاه صنعتی مجاور متصل بود، شکل گرفت و منجر به تخلیه شهر بایو کورن شد. این گودال تا سال ۲۰۱۴، حداقل ۷۵۰ فوت (۲۲۹ متر) عمق داشت.
گودال Bayou Corne واقع در لوئیزیانا
حفره آبی Dean's Blue به عمق ۶۶۳ فوت (۲۰۲ متر)، حفرهای در نزدیکی لانگ آیلند در باهاما است. این گودال که توسط صخره، تالاب و یک ساحل سفید محصور شده، یکی از بهترین مکانها برای غواصی است.
عمق حفره آبی Dean's Blue بیش از۲۰۰ متر است
یک فروچاله بسیار بزرگ در ژوئیه ۲۰۲۰ در شیلی گشوده شد. عرض این فروچاله ۱۰۴ فوت (۳۲ متر) و عمق آن حدود ۶۵۶ فوت (۲۰۰ متر) برآورد شده است. این چاله در محل معدن مس آلکاپاروسا متعلق به شرکت کانادایی لاندین ماینینگ ظاهر شد.
این گودال در یک منطقه روستایی در نزدیکی شهر Tierra Amarilla در شیلی باز شد
در سال ۲۰۲۲ دانشمندان چینی از کشف یک فروچاله به عمق ۶۳۰ فوت (۱۹۲ متر) در منطقه خودمختار گوانگشی ژوانگ خبر دادند. این فروچاله آنقدر بزرگ بود که جنگلی در داخل آن رشد کرده بود.
فروچاله Mystery
Qattara Depression دشتی است که ۷۵۰۰ مایل مربع (۱۹,۴۰۰ کیلومتر مربع) از شمال مصر را پوشش میدهد. این گودال در طی هزاران سال از طریق هوازدگی و فرسایش بادی شکل گرفته است. عمق آن به ۴۳۶ فوت (۱۳۳ متر) میرسد؛ دومین نقطه پست در آفریقا، پس از دریاچه عسل در جیبوتی و پوشیده از نمکزارها، تپههای شنی و باتلاقهای نمکی.
صخرهای در بیابان در لبه شمالی Qattara Depression
این حفره یک گودال آبی در سواحل بلیز به عمق ۴۰۷ فوت (۱۲۴ متر) و مساحت ۷۰۶,۴۷۰ فوتمربع (۷۰,۶۵۰ مترمربع) است.
در سال ۲۰۱۹، کاوشگران با استفاده از امواج صوتی، کف این حفره را ترسیم نمودند. آنها استالاکتیتهای جدید و البته بطریهای پلاستیکی حاصل از آلودگی اقیانوسها را در آنجا کشف کردند.
چاله بزرگ آبی بلیز بیش از ۱۲۰ متر عمق دارد
در تگزاس، یک سازند زنگیشکل به نام The Devil's Sinkhole وجود دارد که عمق آن ۳۵۰ فوت (۱۰۷ متر) است. دامداران این غار را در سال ۱۸۷۶ کشف کردند و از آن زمان تاکنون به کانون تحقیقات زمینشناسی تبدیل شده است. از این گودال در شبهای گرم، حدود ۳ میلیون خفاش بیرون میآید که بهدنبال غذا میگردند.
Devil's Sinkhole در تگزاس محل زندگی حدود سه میلیون خفاش است
Buraco das Araras یا سوراخ ماکائوها (Hole of Macaws) یکی از بزرگترین فروچالهها در آمریکای جنوبی است که عمقی برابر ۳۲۸ فوت (۱۰۰ متر) دارد و در نتیجه فرسایش سنگهای آهکی در زیر سطح ایجاد شده است. نام آن برگرفته از پرندگانی است که در آنجا زندگی میکنند و این گودال بهعنوان محل پرورش ماکائو قرمز (Ara macao) شناخته میشود.
Buraco das Araras در برزیل، یکی از بزرگترین فروچالهها در آمریکای جنوبی است
گزارش: میترا نیرومند