همهی ما با مفهوم خرید ارز کاملا آشنا هستیم، اما جفت ارز یا همان Currency Pair چیست و چه کاربردی دارد؟ اهمیت آن در دنیای واقعی چه بوده و چگونه این دارایی در بازاری با نام فارکس ارائه شده است؟ آیا امکان معامله کردن جفت ارزها وجود داشته و نهایتا اینکه آیا معامله کردن آن سود دارد؟ در این مقاله قصد داریم تا بازار برابری جفت ارزها را به شکل کاملی بررسی نموده و به تمامی سوالات قبلی پاسخ دهیم. اگر شما به صرافی مراجعه کرده باشید، حتما تجربه خرید ارزهای مختلف را کسب کردید. در صرافی هم شما جفت ارز معامله مینمایید. این بدان معنا است که با ریال ایران، ارز یک کشور دیگر را خریداری کرده و یا ارز کشور دیگر را به ریال ایران تبدیل میکنید. در حقیقت شما در حال معامله کردن دلار با ریال هستید که در اصطلاح تخصصی، به آن خرید دلار/ریال گفته میشود.
از آنجاییکه اقتصاد جهانی تا حد بسیار زیادی به یکدیگر پیوند خورده است، هر کشوری با سایر کشورها داد و ستد داشته یا حداقل مردمان هر سرزمین، نیاز دارند تا ارز خود را به ارز کشور دیگری تبدیل نمایند. برای مثال، گردشگرانی که از ایران به ترکیه سفر میکنند، حتما باید ابتدا لیر ترکیه یا دلار آمریکا را خریداری کرده تا بتوانند هزینههای سفر خود به ترکیه را بپردازند. به همین دلیل نیز در زمانیکه کشور ترکیه میزبان توریستهای بیشتری است، ارزش لیر در مقابل سایر ارزها اوج گرفته و اصطلاحا گران میشود. همین ساز و کار را در سطح جهانی در نظر بگیرید. هنگامیکه یک شرکت آمریکایی نیاز به یک قطعهی تولید شده در آلمان داشته باشد، باید با استفاده از دلار خود، یورو را خریداری کرده تا مبلغ سفارش خود را به ارز کشور آلمان پرداخت نماید. یا در مقیاسی بزرگتر، هنگامیکه یک بانک انگلستان قصد سرمایه گذاری در کانادا را داشته باشد، باید پوند انگلیس را به دلار کانادا تبدیل کند.
جفت ارزها در حقیقت به معنای خرید یک ارز با استفاده از ارز دیگر بوده و از این جهت مهم هستند که کاربردی در سطح جهانی داشته و تقریبا تمام مردم با آن درگیر هستند. حتی کسانیکه هیچگاه پول کشور خود را به ارز دیگر کشورها تبدیل نکرده باشند، باز هم در اثر تورم، پیامدهای تغییر ارزش پول کشور خود در مقابل ارزهای اصلی جهان (مثلا دلار آمریکا) را تجربه خواهند کرد. تمامی کشورها سعی میکنند تا با اقدامات سیاسی و اقتصادی، ارزش ارز خود در مقایسه با سایر ارزها را در یک بازهی معقول نگه داشته با چرج اقتصادشان به خوبی حرکت کند. شاید فکر کنید که هرچقدر ارزش پول ملی یک کشور بالاتر برود، اتفاق مثبتی بوده و باعث بالا رفتن سطح رفاه خواهد شد. اما در حقیقت، این جمله کاملا صحیح هم نیست. بعضی از کشورهای قدرتمند جهانی از جمله ژاپن، سالها است که در حال کنترل تورم منفی (بالا رفتن پول ملی در مقایسه با دلار آمریکا) هستند. چرا که این روند باعث مجموعهای از اتفاقات در سطح جهانی شده که برای اقتصاد، چندان مناسب هم نیست.
هر کجا که یک ارز به ارز دیگر تبدیل شود، مبادله جفت ارزها اتفاق افتاده است. احتمالا اولین مکانی که به آن فکر میکنید، یک صرافی بوده که امکان خرید و فروش ارزهای مختلف را فراهم کرده است. اما این تبادل به صرافیها محدود نشده و در مقیاسی بسیار کلانتر اتفاق میافتد. اکثر شرکتهای بزرگ ایران و جهان، یک حساب ارزی در یکی از بانکهای معتبر ملی داشته که به واسطهی آن، تبادلات خود را با شرکتهای دیگر جهان انجام میدهند. بنابراین، حساب ارزی شرکتها نیز محلی برای تبادل جفت ارزهاست. خود بانکها نیز طی قراردادهای بینالمللی، با یکدیگر در تعامل بوده که این به معنای تبدیل کردن مستمر ارزها به یکدیگر است. در کنار آن، دولتها نیز با امضا کردن قراردادهای مشترک، ارزش پول خود را در برابر ارزهای دیگر تقویت یا تضعیف میکنند. در نهایت، تمامی این دادهها در یک پایگاه دادهای ثبت خواهد شد که از همین پایگاه دادهای در بازاری با نام فارکس نیز استفاده شده است.
ملاک تعیین ارزش تمامی داراییها در بازارهای آزاد، عرضه و تقاضا است. بنابراین، ارزش ارزهای مختلف نسبت به یکدگیر یا اصطلاحا نرخ تبدیل جفت ارزها نیز بر مبنای عرضه و تقاضایی در سطح جهانی مشخص میشود. هنگامیکه درخواستها برای خرید یک ارز در سطح جهانی افزایش یابد، ارزش ارز آن کشور بالا رفته و یا همان گران میشود، در نقطهی مقابل، هر زمان انبوهی از درخواستها برای فروش یک ارز و تبدیل به سایر ارزها ایجاد شود، ارز اولیه ارزش خود را از دست داده و یا در حقیقت ارزان خواهد شد.
خیر. اگرچه نام فارکس از Foreign Exchange یا همان بازار تبدیل ارزها گرفته شده است، اما جفت ارزها تنها بخشی از این بازار بزرگ به حساب میآیند. به صورت کلی، نزدیک به 60 جفت ارز در بازار فارکس قابل معامله هستند، اما تعداد کل نمادهای عرضه شده در این بازار، بیش از 250 سیمبل بوده که به همین جهت میتوان گفت جفت ارزها، بخشی از بازار فارکس هستند. برای اینکه بدانید فارکس چیست به این مقاله مراجعه نمایید. افرادی که علاقه مند به خرید و فروش ارزهای مختلف هستند، میتوانند به جای معامله حضوری، به بازار فارکس مراجعه کرده و ارز کشورهای مختلف را بخرند یا بفروشند. در این بازار، ارزها در دو بخش ماژور و مینور عرضه شدهاند که بخش اول شامل ارزهای پرکاربرد جهانی و بخش دوم شامل ارزهایی است که کمتر در سطح جهانی مبادله میشوند. از جمله ارزهای پرکاربرد در سطح جهانی میتوان به دلار آمریکا، پوند انگلیسی، یورو اتحادیه اروپا، فرانک سوئیس، ین ژاپن، دلار کانادا و ... اشاره کرد.
اجازه دهید تا در ابتدا، پول ملی کشور را از معادلات خارج نموده و در خصوص جفت ارزها ماژور صحبت کنیم. فرض کنید که شما 100 دلار دارایی داشته و قصد دارید تا با مبادلهی جفت ارزها، درآمد کسب کنید. طبق تحلیلهایی که انجام دادید، متوجه میشوید که در آیندهای نه چندان دور، ارزش ارز یورو در حال اوج گرفتن خواهد بود. بنابراین، با 100 دلاری که در دست دارید، یورو خریداری کرده که بسته به نرخ تبدیل یورو/دلار، احتمالا مقدار 95 یورو در اختیار خواهید داشت. با گذر زمان، ارزش یورو افزایش خواهد یافت و در حقیقت، ارزش یورو در مقابل دلار بالا خواهد رفت. حال با فروختن یورو و خرید مجدد دلار، سرمایهی خود را به 102 دلار افزایش دادهاید. با تکرار این کار، عملا میزان سرمایهی شما با خرید و فروش ارزهای مختلف و یا معاملهی جفت ارزها، افزایش خواهد یافت.
احتمالا خرید و تبدیل ارزهای مختلف به یکدیگر کار دشواری باشد، چرا که باید هر لحظه نمودار نرخ برابری ارزها را رصد کرده و در زمان مناسب، اقدام به خرید و فروش در صرافی نمایید. بهترین روش برای این کار، استفاده از خدمات بروکر فارکس است. بروکر یا همان کارگزاری فارکس، یک پلتفرم معاملاتی در اختیار شما قرار خواهد داد که بیش از 50 جفت ارز در آن ارائه شده است. هر زمان که اراده نمایید، میتوانید دلار را فروخته و یورو خریداری کنید. این کار در پلتفرم معاملاتی، معادل خریدن یا همان Buy زدن برروی نماد یورو/دلار یا همان EUR/USD است. بنابراین، این کار را تنها با یک کلیک ساده، در هر زمان و هر مکان میتوانید انجام دهید. پلتفرم معاملاتی یک نرم افزار قابل نصب برروی گوشی یا کامپیوتر بوده که با نام برنامه فارکس نیز شناخته میشود. اما بهتر است بدانید که صرفا دانلود و نصب برنامه فارکس، نمیتواند امکان معامله کردن را برای شما فراهم کند. بلکه پیش از آن، باید در یک کارگزاری، حساب معاملاتی افتتاح کنید.
پس از اینکه کارگزاری فارکس خود را انتخاب نمودید (پیشنهاد ما آی تی بی است)، یک حساب معاملاتی باز خواهید کرد و سپس اطلاعات اصلی برای راه اندازی پلتفرم معاملاتی (یوزر و پسورد) به شما داده خواهد شد. در مرحله بعد، ابتدا باید حساب معاملاتی خود را شارژ نموده تا با استفاده از همان موجودی، معاملات جفت ارز خود را شروع کنید. بهتر است بدانید که بیش از 200 آیتم دیگر نیز در کارگزاریهای فارکس در اختیار شما قرار گرفته است. برای مثال، اگر اهل معامله کردن طلا هستید، میتوانید طلا را نیز بخرید یا بفروشید. دقت داشته باشید که هنگام باز کردن حساب معاملاتی در بروکر، باید ارز پایهی خود را انتخاب نمایید. بنابراین، منظور از خریدن طلا، خرید طلا با استفاده از ارز دلار بوده و بنابراین، باید چارت قیمتی طلا/دلار که با نام XAU/USD است را همواره رصد نمایید. در کنار طلا، سایر فلزات گران بها همانند پلاتین، نقره، مس و ... نیز قابل معامله هستند. همچنین، اگر اهل خرید سهام باشید، بیش از 50 سهام از شرکتهای معتبر جهانی از جمله تسلا، آمازون، گوگل، مایکروسافت، متا (فیسبوک) و ... نیز بر پایهی ارز دلار، قابل معامله هستند. در نهایت، باید اشاره کنیم که انواع انرژی همانند نفت برنت و نفت WTI به همراه گاز و گازوئیل نیز هر یک نماد معاملاتی مخصوص به خود را داشته که همگی توسط بروکرهای فارکس ارائه شده و شما میتوانید با داشتن دانش کافی تنها با چند کلیک، هر معاملهای را باز کرده، بخرید یا بفروشید.