سواد زندگی؛ توسعه توانمندی های فردی/ جعفر محمدی- بی حوصلگی یا همان ملال، حالتی است که بدون نیاز به هیچ گونه تعریفی، به خوبی می شناسیم اش. همه ما ملال را تجربه کرده ایم و در آینده نیز با آن مواجه خواهیم شد.
ملال در نظر اکثر ما، پدیده ای منفی است که باید با آن مبارزه کرد. صنعت تفریحات نیز به شدت با این ایده موافق است و می کوشد ما را متقاعد کند که حتی یک لحظه هم نگذاریم حوصله مان سر برود؛ به همین خاطر هر روز با فیلم ها، انیمیشن ها، بازی های رایانه ای و ابزار جدیدتر و مهیج تر به سراغ مان می آیند تا مبادا یک بعد از ظهر کسل کننده و ملال آور داشته باشیم.
پدر و مادرهای نسل جدید نیز بسیار مراقب اند تا حوصله کودکان شان سر نرود. آنها با خرید انواع اسباب بازی، فیلم ها و کارتون ها، بردن به پارک و شهربازی و ثبت نام بچه هایشان در کلاس های مختلف می کوشند تا وقت آنها را پر کنند و نگذارند حوصله شان سر برود؛ هر چه باشد، غر و لند بی حوصلگی بچه ها را باید پدر و مادرها تحمل کنند!
هم صنعت تفریحات لازم است و هم خدماتی که والدین به بچه ها می دهند اما واقعیت این است که ملال، آنقدرها هم که بین ما بدنام است، چیز بدی نیست و حتی می تواند مفید باشد.
تحقیقات متعددی درباره ملال انجام شده و در این درس، مختصری از نتایج به دست آمده را مرور می کنیم:
1 - یادتان باشد که زندگی پدیده ای واقعی و خارج از کنترل مطلق ماست. ملال و بی حوصلگی بخشی از واقعیت زندگی است. پس آن را به رسمیت بشناسید و نسبت به بی حوصلگی، گارد نگیرید. همه انسان ها گاه بی حوصله می شوند.
این موضوع به ویژه در تربیت کودکان نیز مهم است. اگر مدام مراقب باشید که نکند حوصله بچه تان سر برود، احتمالاً در حال تخریب بخشی از آینده او هستید، آینده ای که کسی 24 ساعته مراقب حوصله او نیست و حتی ای بسا از سر اجبار شغلی بسیار حوصله بر و ملال انگیز داشته باشد.
بنابراین، از ملال و بی حوصلگی استقبال کنید و آن را بپذیرید. واکنش منفی در برابر بی حوصلگی، تحمل اش را سخت می کند. به این فکر کنید که در دورانی که امکانات تفریحی کنونی نبودند، مردم چگونه بی حوصلگی را پشت سر می گذاشتند؟!
2 - بی حوصلگی و ملال، فرصتی برای خلاقیت ذهن است.
در یک تحقیق، افرادی مأمور انجام کارهای مختلفی شدند. سپس گروهی که کارهای کسل کننده تری داشتند، فکرهای جذاب تری در نحوه استفاده خلاقلانه از فنجان های پلاستیکی ارائه کردند.
بخش مهمی از فکرهای عالی، ایده های خلاقانه، جرقه های فکری و ... درست زمانی به ذهن متبادر می شود که درگیر ملال و بی حوصلگی هستید. سکوت، تنهایی، کاری نداشتن و تخیل، اکثراً همراه همیشگی ملال و بی حوصلگی هستند و همه این ها می توانند افکار مبتکرانه و ایده های پیشرو برایتان به ارمغان بیاورند.
فقط همان طور که گفتیم، بی حوصلگی را به عنوان بخشی از واقعیت زندگی در کره زمین به رسمیت بشناسید و سرکوبش نکنید. بگذارید در زمان بی حوصلگی، ذهن تان مانند یک اسب وحشی، هر جا که خواست برود و شما هم دنبال راه بیفتید و سعی نکنید رام اش کنید؛ محتمل است از جاهایی بگذرد پر از ایده و تفکر و خلاقیت؛ نگذشت هم نگذشت!
3 - گاهی اوقات بگذارید بچه ها دچار بی حوصلگی شوند و هنگامی که سراغ تان می آیند تا کاری برایشان انجام دهید تا از این وضعیت خارج شوند، بهترین کار این است که هیچ کاری برایشان نکنید؛ بگذاریددر همان حال ملال باقی بمانند. آنگاه به جای آن که مصرف کننده لقمه آماده شما برای رفع ملال شوند، ناگزیر از خلاقیت و تمرکز می شوند. ممکن است در طرح ها و رنگ های قالی زیر پایشان غرق شوند یا شروع کنند به شمردن گل های آن و بی آن که بدانند نوعی تمرین تمرکز انجام دهند یا به جای بازی با اسباب بازی تکراری شان، بکوشند این بار از نحوه کار آن سر دربیاورند و ... .
همچنین همان طور که گفته شد، بی حوصلگی بچه ها فرصتی است برای قوی تر شدن آنها در برابر ملال های بی شمار دنیای بزرگسالی.
البته این بدان معنا نیست که هیچ برنامه ای برای بچه ها نداشه باشید و همیشه آنها را در بی حوصلگی و ملال تنها بگذارید اما همیشه نیز خود را ملزم به ملال زدایی نکنید.
4 - بی حوصلگی، گاه به عنوان ترمزی برای کاستن از
سرعت زندگی عمل می کند. وقتی بی حوصله هستید و دست و دل تان به کاری نمی رود، این فرصت را می یابید که از سرعت و هیجان زندگی دور شوید و خودتان باشید و خودتان. بی حوصلگی می تواند نشانه ای از نیاز شما به استراحت نیز باشد تا اندکی از تنش های ناشی از سرعت زندگی را تعدیل کنید. گاهی بد نیست به بهانه بی حوصله بودن، بروید گوشه ای و یک خواب راحت به خودتان هدیه دهید.
5 - گاهی بی حوصلگی می تواند نشانه باشد؛ مثلاً اگر متوجه شوید که حین انجام یک کار (شغل) مدام دچار ملال می شوید، یعنی ذهن تان به شما هشدار می دهد که کارتان را عوض کنید و الا ممکن است بی حوصلگی آن روی منفی اش را نشان دهد و به افسردگی یا بی انگیزگی بینجامد؛ همین طور بی حوصلگی در قبلا برخی افراد، مکان ها، موضوعات مطالعه و ... .
توجه: بی حوصلگی، حالتی موقتی است که گاه سراغ انسان می آید. آن را با افسردگی که استمرار بیشتری دارد، اشتباه نگیرید.
بیشتر بخوانید: