ارتباط سندرم تخمدان پلی‌کیستیک با افسردگی و اضطراب

برخی از مطالعات به وجود اختلالات رفتاری مانند افسردگی در افراد مبتلا به این اختلال اشاره کرده‌اند؛ به‌ویژه در بیمارانی که با مشکل نازایی ناشی از این سندرم مواجه شده‌اند و یا علائمی مانند چاقی و پرمویی در آن‌ها بروز پیدا کرده است.

بررسی‌های یک مطالعه بر روی موش‌های صحرایی نشان داد که سندرم پلی کیستیک می‌تواند با رفتارهای شبه افسردگی، شبه اضطرابی و نیز اختلالات حافظه مرتبط باشد.

به گزارش ایسنا، سندرم تخمدان پلی‌کیستیک؛ از شایع‌ترین اختلالات غدد مترشحه داخلی در زنان است. به‌طوری‌که تخمین زده می‌شود این مشکل در حدود ۵ تا ۱۰ درصد از زنان در سنین باروری شیوع داشته باشد.

مهم‌ترین مشخصه این اختلال، وجود تخمدان‌های بزرگ با تعداد زیادی کیست کوچک است. در این سندرم، به علت عدم تعادل در سطح هورمون‌های زنانه، علائمی چون بی‌نظمی قاعدگی، موی زائد، آکنه و چاقی ظاهر شده و در صورت عدم درمان، در درازمدت سبب بروز بیماری‌های قلبی، ناباروری و دیابت می‌شود. عوامل محیطی و ژنتیک از فاکتورهای مهم در ایجاد سندرم پلی‌کیستیک هستند. رژیم غذایی ضعیف و عدم تحرک می‌تواند موجب بدتر شدن این سندرم در افراد مستعد شود.

مطالعات نشان داده‌اند که میزان اضطراب در گروه مبتلا نسبت به گروه کنترل بیشتر است. ازآنجا که مطالعات کافی در خصوص اختلالات رفتاری نظیر مشکلات یادگیری و حافظه وجود ندارد و از طرفی سندرم تخمدان پلی‌کیستیک در زنان بسیار شایع است، پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان در یک مطالعه، این سندرم را در موش‌های صحرایی القا کردند و برخی از اختلالات رفتاری را در آن‌ها مورد بررسی قرار دادند، تا زمینه‌ای برای مطالعه اثر داروهای احتمالی برای کاهش علائم ناشی از این سندرم و پیشگیری از بروز اختلالات رفتاری، فراهم شود.

برای ایجاد سندرم تخمدان پلی‌کیستیک از داروی لترزول (Letrozole) استفاده شد که به مدت ۲۱ روز با دوز یک میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن برای موش‌های صحرایی ماده به صورت خوراکی داده شد. بعد از اتمام دوره ۲۱ روزه، به منظور بررسی رفتارهای اضطرابی، یادگیری لمسی، حافظه کاری در حیوانات و برای بررسی افسردگی از آزمون‌های مختلفی استفاده شد. بعد از انجام این آزمون‌های رفتاری، تخمدان‌ها جدا شده و از آن‌ها مقطع بافتی تهیه و از نظر وجود کیست، اندازه کیست‌ها و تغییرات مورفولوژیک، بررسی شدند.

نتایج پاتولوژی این مطالعه نشان داد که حیوانات با روش لتروزول مزمن، به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک مبتلا می‌شوند. بر اساس نتایج آزمون‌های رفتاری، حیوانات مبتلا به این سندرم، رفتارهای شبه افسردگی، رفتارهای شبه اضطرابی و نیز اختلالات حافظه معنی‌داری نسبت به گروه کنترل بروز می‌دهند.

به گفته پژوهشگران این مطالعه، در آینده باید مطالعات بیشتری برای روشن شدن مکانیسم دقیق این تغییرات و روش‌های احتمالی برای بازگرداندن آن‌ها انجام شود.

نتایج این پروژه تحقیقاتی با عنوان «بررسی اختلالات رفتاری ناشی از سندرم تخمدان پلی‌کیستیک در موش صحرایی ماده» در پایگاه نتایج پژوهش‌های سلامت کشور منتشر شده و مهسا حسنی‌پور، ایمان فاطمی، آیت کائیدی، علی شمسی‌زاده، محمد الله‌توکلی، زهرا تقی‌پور، مهدیه آذین، الهام حکیمی و موحده محمدی مهدی‌آباد؛ پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان در انجام آن مشارکت داشتند. این یافته‌ها به صورت مقاله علمی منتشر شده و از طریق لینک زیر قابل دسترسی است:

Polycystic Ovary Syndrome Can Lead to Neurocognitive Changes in Female Rats Treated with Letrozole