قبل از آخرین پرواز هواپیمای آمریکایی در نیمه شب دوشنبه و خروج کامل آمریکا از کابل، بسیاری از تصویرها، مناظر و صداهای پرزرق و برق زندگی شهری در افغانستان تغییر کرد. اینک آنان که در افغانستان باقی ماندهاند در تلاش برای تطبیق خود با قوانین و سبک زندگی تحت حاکمیت طالبان هستند.
به گزارش عصر ایران به نقل از رویترز، طالبان اکنون تلاش کرده تا چهره ملایم و آرامتری از خود را به جهان نشان دهند.
این گروه تا کنون مجازاتهای شدید عمومی و ممنوعیت صریح سرگرمیهای معمول را اعمال نکردهاست. اقداماتی که در زمان قدرتگیری قبلی خود بین سال های 1996 تا 2001 شدیدا اجرا میکردند.
طالبان امروزی میگوید فعالیتهای فرهنگی تا زمانی که برخلاف قوانین شریعت و فرهنگ اسلامی افغانستان نباشد، مجاز است.
مقامات طالبان هفته گذشته دستوری علیه پخش موسیقی و فعالیت گویندگان زن در ایستگاههای رادیویی ولایت قندهار را صادرکردند. قندهار مرکز و محل تبلور جنبش طالبان محسوب میشود. با این حال هیچ دستور رسمی در باره موسیقی یا گویندگان زن اعلام نشده است.
از سوی دیگر، شلوار جین جای خود را به لباس سنتی (افغانی) داده و موسیقیهای غمگین و وطنپرستانه جای موسیقیهای همیشگی پاپ هندی و ایرانی در برنامههای رادیویی را گرفتهاند.
"خالد صدیقی" تهیه کننده برنامه در یک ایستگاه رادیویی خصوصی در مرکز شهر "غزنی" گفت: "این تحولات به معنای دستور طالبان برای تغییر نیست". ما برنامهها تغییر دادهایم تا طالبان ما را تعطیل نکنند".
او افزود: "در حال حاضر هیچ کس در کشور حال سرگرمی را ندارد، همه ما شوکه هستیم". "من حتی دیگر مطمئن نیستم که آیا کسی موج رادیو را تنظیم میکند یا خیر".
در طول حکومت 20 ساله تحت حمایت غرب یک فرهنگ پرجنب و جوش با مراکز "بدنسازی"، "نوشیدنیهای انرژی زا"، مدل موهای عجیب و آهنگهای پاپِ تا حدی آزارنده در کابل و دیگر شهرها شکل گرفت.
در این دوران سریالهای ترکیهای، برنامههای استعدادیابی تلویزیونی مانند "افغان استار" به موفقیتهای اصلی سرگرمی افغانستان تبدیل شدند.
دانشآموزان موسیقی افغان در یک جلسه آموزشی در کابل- 7 مارس 2014/ عکس: رویترز
"خالد صدیقی" تهیه کننده برنامه در یک ایستگاه رادیویی خصوصی در مرکز شهر "غزنی" گفت: "این تحولات به معنای دستور طالبان برای تغییر نیست". ما برنامهها تغییر دادهایم تا طالبان ما را تعطیل نکنند".
او افزود: "در حال حاضر هیچ کس در کشور حال سرگرمی را ندارد، همه ما شوکه هستیم". "من حتی دیگر مطمئن نیستم که آیا کسی موج رادیو را تنظیم میکند یا خیر".
در طول حکومت 20 ساله تحت حمایت غرب یک فرهنگ پرجنب و جوش با مراکز "بدنسازی"، "نوشیدنیهای انرژی زا"، مدل موهای عجیب و آهنگهای پاپِ تا حدی آزارنده در کابل و دیگر شهرها شکل گرفت.
در این دوران سریالهای ترکیهای، برنامههای استعدادیابی تلویزیونی مانند "افغان استار" به موفقیتهای اصلی سرگرمی افغانستان تبدیل شدند.
فرهنگ "سمی"
برای اعضای ارشد طالبان که بسیاری از آنها در مدارس مذهبی پرورش یافته و تجربه سالها جنگ و سختی را داشتهاند، زمان تغییر دیر شده است.
یک فرمانده طالبان گفت: فرهنگ ما سمی شده است. ما در همه جا حتی در غذاهای مصرفی خود نفوذ روسیه و آمریکا را میبینیم. این چیزی است که مردم باید بدانند و تغییرات لازم را ایجاد کنند". وی افزود: "زمان میبرد اما اتفاق میافتد".
این تغییر در سراسر این کشور چشمگیر بوده است.
در حالیکه که مقامات ارشد طالبان بارها گفتهاند که نیروهای آنها باید محترمانه برخورد کنند و از اعمال مجازاتهای خودسرانه بپرهیزند، بسیاری به آنها بی اعتمادند و کنترل سربازان پیاده طالبان را باور ندارند.
"نسیم" یکی از مقامات سابق در ولایت شرقی ننگرهار میگوید: در تمام شهر "جلال آباد" خبری از صدای موسیقی نیست. مردم ترسیدهاند و نگرانند زیرا طالبان آنها را کتک می زنند".
یک شهروند افغانستان: "در تمام شهر "جلال آباد" خبری از صدای موسیقی نیست. مردم ترسیدهاند و نگرانند زیرا طالبان آنها را کتک می زنند"/ عکس تزئینی است
"ظریف الله ساحل" روزنامهنگار محلی در ولایت "لغمان" در نزدیکی کابل گفت که رئیس کمیسیون فرهنگی طالبان به رادیوی سراسری و 6 ایستگاه رادیویی خصوصی دیگر اعلام کرده که برنامه های خود را مطابق با قوانین شرع تنظیم کنند.
از آن زمان برنامههای موسیقی، خبری و فرهنگی که فضای مذهبی ندارد، متوقف شده است.
با وجود آنکه دستورات رسمی در این موارد صادر نشده و بدون صدور قوانین و قراردادهای قانونی پیام پایان دوران آزاد به گوش میرسد و عدم مقاومت در این میان ترفندی ایمنتر است.
"مصطفی علی رحمان" یکی از مقامات سابق مالیاتی در استان لغمان افغانستان میگوید: میترسم با پوشیدن جین، تی شرت و کت و شلوار غربی مورد هدف طالبان قرار گیرم". وی افزود: "فقط کسی نمیداند آنها برای تنبیه ما چه کاری انجام میدهند".
یک فعال مدنی سابق در شهر مزار شریف در شمال افغانستان گفت به نظر میرسد مغازهها و رستورانها خود تصمیم گرفتهاند که رادیوهای خود را خاموش کنند.
وی افزود: "هیچ هشداری در مورد موسیقی وجود ندارد اما خود مردم متوقف شدهاند".