«دنبالکنندههای عزیز امروز جشن تعیین جنسیت داریم. دل تو دلم نیست و تا چند دقیقه دیگر این دو تا بادکنک مشخص میکنند نی نی ما دختر است یا پسر، البته بگم این بادکنکآرایی کار یک خانم هنرمند است که آدرس صفحهاش را این زیر گذاشتهام. این کیک چهارطبقه قشنگ هم کار یکی از قنادیهای خوب است که آدرس صفحه این قنادی هم زیر هست. این لباسهای خوشگل نوزادی هم کار یکی از فروشگاههای سیسمونی معتبر است که آدرس صفحه این سیسمونی را هم اینجا برایتان گذاشتهام. با این لینک میتوانید بروید توی صفحه این فروشگاه و با تخفیف لباسهای برند و با کیفیت نوزادی و کالسکه و تخت کودک بخرید.»
روزنامه «ایران» در ادامه نوشت: دوربین کات میکند. زن خودش را در آینه ورنداز میکند و با اشاره فیلمبردار برای بخش بعدی آماده میشود. قرار است ناهار خوشمزه همراه با دیزاین جدید میز ناهارخوری را به ۸۰۰ هزار دنبال کنندهاش نشان دهد. کمی آن طرفتر هم خانم مشاور مشغول فرستادن تعرفه آگهی تبلیغ به صفحات فروش و کسب و کار است و لحظه به لحظه پولهای واریزی به حساب بانکی را بررسی میکند.
«برای هر استوری ۵ میلیون تومان و برای هر پست ۷ میلیون تومان. تا یک و نیم میلیون تومان هم باید محصول بفرستید. در صورت انصراف، محصول برگردانده نمیشود. آگهی شما هم برای دی ماه رزرو میشود.» مشاور تبلیغاتی بلاگر مثل یک نوار ضبطشده اینها را به «سمانه» میگوید و تأکید میکند همه مبلغ را هرچه سریعتر واریز کنید. سمانه یک سالی هست که در اینستاگرام کسب و کار راه انداخته و چندباری برای بالا بردن بازدیدکنندهها و فروش، به بلاگرها پول داده تا تبلیغ کنند؛ بلاگرهایی که به گفته او کاری ندارند جز به تصویر کشاندن زندگی روزمرهشان و گرفتن پولهای آنچنانی: «یک سال قبل صفحه فروش کیف و کفش را در اینستاگرام به راه انداختم. کسانی که صفحات کسب و کار و فروش راه میاندازند برای بالا بردن فروش و دیدهشدن باید تبلیغ کنند. با توجه به اینکه مشتری اجناس ما زنان هستند برای تبلیغ جنس باید سراغ بلاگرهای زن برویم؛ کسانی که کارشان تبلیغ کردن است و دنبال کنندههای زیای هم دارند. تا امروز هرچی پول تبلیغ دادهام از جیب بوده. برای هر تبلیغ باید ۲ تا ۵ میلیون تومان بپردازیم. هر تبلیغ هم در نهایت ۷۰۰ تا هزار دنبال کننده به صفحات من اضافه میکند و در بهترین حالت هم دو تا کیف و کفش میفروشم.
هر بلاگر هم تعرفه آگهی خودش را دارد. مثلاً اگر دنبالکنندههای بلاگر زیر یک میلیون نفر باشند معمولاً برای هر استوری ۲ تا ۵ میلیون تومان و برای هر پست هم ۱۰ میلیون تومان و اگر خود بلاگر صحبت کند و جنس شما را تبلیغ کند بیشتر از ۲۰ میلیون تومان میگیرند. علاوه بر آن باید کیف و کفش هم بفرستیم. بعد از تبلیغ و معرفی صفحه توسط بلاگر هزار دنبال کننده به صفحه اضافه میشود اما ۱۰۰ نفر ریزش میکنند و این وسط هم تعدادی از این دنبال کنندهها فیک (پوچ) هستند. بلاگرها هر روز رقم تبلیغ را بالا میبرند و خیلی از کسب و کارهای نوپا در اینستاگرام به همین دلیل نمیتوانند ادامه دهند. متأسفانه خیلی از مردم، بلاگرها را دنبال میکنند و کسب و کارهای نوپا را دنبال نمیکنند چون بازدید کننده زیادی نداریم. برای بالا بردن بازدید کننده هم مجبوریم به بلاگرها پول بدهیم تا صفحه ما را تبلیغ کنند.»
اما بلاگرها چه کسانی هستند و چطور بلاگر میشوند؟ سمانه آنها را مردمی عادی معرفی میکند و معتقد است اگر کسی زندگی روزمرهاش را مقابل چشمان همه قرار دهد برای خیلیها جذابیت دارد: «بسیاری از بلاگرها زن هستند و روزمرگی زندگیشان را در اینستاگرام منتشر میکنند. از صبحانه، ناهار، خرید، لوازم آرایش و حتی صحبتکردن مقابل آینه که به قول خودشان سختترین کار است عکس و فیلم میگیرند و در صفحهشان منتشر میکنند. در روزهای کرونایی هم بساط میهمانی دادن و میهمانی رفتن به راه بود و به ماسک و فاصله اجتماعی اعتقادی ندارند. محتوای صفحهشان هم تبلیغات است. درآمدهای بالا و زندگی لاکچری باعث شده تا خیلیها قید کار را بزنند و سراغ بلاگری بروند. وقتی میبینند یک بلاگر از خانه ۶۰ متری شروع کرده و یک سال بعد در یک خانه لاکچری زندگی میکند و درآمد بالایی هم دارد خیلیها تشویق میشوند سراغ این کار بیدردسر بروند. تبلیغ لباس کودک، سیسمونی، جشن تعیین جنسیت و زایمان در بیمارستانهای لاکچری و خیلی چیزهای دیگر ... البته تعداد کمی هم هستند که در صفحهشان محتوای آموزشی منتشر میکنند. بلاگر واقعی کسی است که در زمینه خاصی حرفی برای گفتن دارد و میتواند محتوا تولید کند اما خیلیها تصور میکنند هر کسی پست زیادی بگذارد و دنبالکنندههایش بالا برود بلاگر میشود.»
نیلوفر از ابتدای امسال صفحه فروش لوازم آرایشی و مراقبتهای پوستی راه انداخته و دل پری هم از بلاگرها دارد. میگوید بلاگرها با راه انداختن مسابقه و کمپین، دنبالکنندههای خودشان را زیاد میکنند تا بتوانند تعرفه آگهیشان را بالا ببرند، البته هیچ وقت معلوم نمیشود کسانی که اسامیشان بهعنوان برنده مسابقه اعلام میشود واقعی باشند: «از اول فروردین این صفحه را راه انداختم و ۲۴۰۰ دنبال کننده دارم. برای اینکه فروش داشته باشم باید بازدیدکننده و دنبال کننده صفحهام زیاد شود. به همین دلیل به دو بلاگر پول و محصول دادم تا برای من تبلیغ کنند. یکی از آنها ۲۰۰ هزار دنبال کننده داشت و برای یک استوری ۵۰۰ هزار تومان با چند محصول آرایشی و کرم پوست گرفت. بعد از تبلیغ ۱۳۰۰ دنبال کننده به من اضافه شد ولی فقط دو نفر محصول خریدند. دومی هم با ۳۰۰ هزار دنبال کننده همین مبلغ را گرفت ولی دنبال کنندههایی که به من داد فیک بودند و هیچ فروشی نداشتم. خیلی از این بلاگرها کار خاصی نمیکنند و با نمایش گذاشتن زندگی روزمره و بدون هنر خاصی بازدیدکننده صفحهشان را بالا میبرند. خیلی از کسب و کارهای نوپا نیاز به حمایت دارند ولی وقتی خودمان از هم حمایت نمیکنیم چه توقعی داریم که بخشهای دولتی از ما حمایت کنند؟»
«مرضیه» هفت ماهی است صفحه فروش لباس کودک راهاندازی کرده است و نزدیک به ۳ هزار نفر دنبال کننده دارد. تعرفه آگهی یکی از بلاگرها را نشان میدهد و میگوید برای دوتا استوری ۲۵ میلیون تومان میگیرد یا این یکی که بتازگی هم بچهدار شده برای هر استوری ۵ میلیون تومان. چقدر باید لباس کودک بفروشم که بتوانم هزینه تبلیغات بدهم؟ تعدادی از این بلاگرها کلیپهای طنز تهیه و منتشر میکنند و مردم هم برای فرار از افسردگی اینها را دنبال میکنند. جالب اینکه بعضی از بلاگرها برای استوریکردن آگهی وقت چندماه میدهند. من هم برای اینکه صفحهام دیده شود تا فروش داشته باشم مجبورم هزینه کنم و آگهی بدهم. هفته گذشته به یکی از همین بلاگرها برای تبلیغ پول دادم اما هر چه دنبالکننده اضافه شد پوچ بود و فروش نداشتم. وقتی از ۵ هزار دنبال کننده فقط ۳۶ نفر از محصولات بازدید میکنند اینستاگرام به خاطر دنبال کنندههای پوچ صفحه را بالا نمیآورد و این به کسب و کار آسیب میزند. به همین دلیل خیلیها کسب و کار را رها میکنند و دنبال بلاگر شدن میروند. خیلی از مربیان بزرگ مارکتینگ دورههای آموزش بلاگری برگزار میکنند و خیلیها در این دورهها شرکت میکنند، البته بلاگر شدن خیلی سخت است چون همه زندگیات در معرض دید قرار میگیرد و عکاس و فیلمبردار باید همیشه کنارت حضور داشته باشند.
«من تا امروز با ارتباطاتی که داشتم لباس کودک فروختهام اما باید برای دیده شدن صفحه و فروش بیشتر ۷ میلیون تومان به یکی از بلاگرها بدهم که صفحه مرا تبلیغ کند. شاید خیلیها تصور میکنند راهاندازی کسب و کار در فضای مجازی هزینهای نداشته باشد و خیلی راحت است اما حداقل باید ۱۰ میلیون تومان هزینه کنی تا برای خودت دنبال کننده جمع کنی.»