گرفتگی عضلات پا انقباضات دردناک و غیرارادی ماهیچههای پاست که ثانیهها و دقیقهها طول میکشد. این گرفتگی بر روی خواب، ورزشهای روزمره کیفیت زندگی تأثیر میگذارد.
برخی بیماریها و داروها باعث گرفتگی عضلات میشود وقتی گرفتگی اتفاق میفتد سعی کنید ماهیچه را ورزش دهید، کیسه آب گرم و سرد روی آن قسمت گذاشته و ماساژ دهید.
این انقباضات شدید و غیرارادی و دردناک ماهیچهها اصولاً ماهیچه ساق پا، ران و پا را درگیر میکند. اصطلاح عامیانه گرفتگی عضلات، قولنج است. در گرفتگی عضله، ماهیچه پا به طور غیرارادی سفت میشود. با اینکه این گرفتگیها دردناک هستند اما خطرناک نیستند.
گرفتگی عضلات مانند این است که ماهیچههای منقبض شده و سخت در هم گرهخورده شده باشند. این گرفتگی ناخوشایند، دردناک و غیرقابلتحمل است. پس از بهبود این گرفتگی ممکن است ماهیچه آسیب ببیند.
سعی کنید عضلههای درگیر را کشش دهید برای مثال عضلههای ساق پا را بهطرف جلو بکشید. از کیسه آب گرم و سرد و تشک برقی استفاده کنید یا دوش آب گرم بگیرید.
متأسفانه قرص یا آمپولی برای تسکین درد آنی وجود ندارد فقط میتوان با انجام کارهایی از بروز گرفتگی عضله جلوگیری کنیم.
شبها وقتیکه فعالیت بدنی ندارید و یا خواب هستید گرفتگی عضله پا رخ میدهد. درد این گرفتگی میتواند شما را از خواب بپراند جوری که نتوانید دوباره بخوابید و کل شب درد بکشید. این دردها در هر فرد متفاوت است، ممکن است این دردها سالانه، ماهانه، هفتگی و شبانه باشند.
گرفتگی عضله پا شبانه در همه افراد با هر سنی رخ میدهد اما افراد مسن بیشتر دچار این عارضه میشوند. ۳۳ درصد از افراد بالای ۶۰ سال، هر دو ماه یکبار دچار گرفتگی عضلات پای شبانه میشوند. افراد ۵۰ ساله بالاتر، ۷درصد از کودکان و ۴۰ درصد از زنان باردار حداقل یکبار دچار این گرفتگی عضلات پا شبانه شدهاند. زنان باردار به دلیل اضافهشدن به وزنشان دچار گرفتگی عضلات میشوند. ۷۵درصد از گرفتگیهای عضلات بیشتر در شب اتفاق میفتد.
درد گرفتگی عضلات از چند ثانیه تا چند دقیقه طول میکشد.
هرچه سن بالاتر باشد، احتمال ابتلا به گرفتگی عضلات پا در این افراد بیشتر است و به این دلیل است که تاندونها (بافتی که ماهیچه را به استخوان متصل میکند) به طور طبیعی با افزایش سن کوتاهتر میشوند همچنین زنان بیشتر دچار این عارضه میشوند. بیشتر از ۶۰درصد از بزرگسالان و بیش از ۴۰ درصد از کودکان و نوجوانان، شبهنگام دچار گرفتگی عضلات پا میشوند.
گرفتگی عضلات پا در برخی موارد می تواند نشانه بیماری جدی باشد. اگر حس میکنید که بیماری دارید، تعلل نکنید و سریع با پزشک خود تماس بگیرید و نشانههای بیماری اعم از این گرفتگی را اطلاع دهید.
بله گرفتگی عضلات پا خیلی معمول و رایج است مخصوصاً در شبها.
هر دوی این عارضه در شب یا زمانی که ماهیچهها در حال استراحت هستند، اتفاق میفتند اما سندرم پای بیقرار مانند گرفتگی عضلات پا دردناک نیست. سندرم پای بیقرار، ناخوشایند است اما با دردهای شدید همراه نیست. در سندرم پای بیفرار فرد حس میکند که باید پایش را تکان دهد یا بکشد با تکان دادن پا بیقراری پا متوقف میشود اما احساس ناخوشایندی هنوز در پا حس میشود.
برخی گرفتگیهای پا هنوز دلیلشان مشخص نیست که به اینها بیماری ایدیوپاتیک یا نهان زاد میگوییم (بیماری که علت آن مشخص نیست). گروه دوم این گرفتگیها، علائم یا عوارض نوعی بیماری هستند. دلیل گرفتگی گروه اول هنوز در حال بحث و بررسی میباشد اما دلایل احتمالی آن میتواند موارد زیر باشد:
موارد زیر از دلایل گرفتگی عضلات نمیباشد:
داروها عوارض جانبی دارند و ممکن است برخی داروهایی که تجویز میشوند باعث ایجاد گرفتگی عضلات پا شوند. از طریق پزشکتان از عوارض جانبی و فواید و مضرات داروها اطلاع پیدا کنید تا شاید دکتر بتوانید دارویی تجویز کنید که عوارض جانبی از قبیل گرفتگی عضلات نداشته باشد. داروهایی که عوارض جانبی مانند گرفتگی عضلات پا را در پی دارد:
آموکسیسیلین،بروموکریپتین (پارلودل)،بوپروپیون (ولبوترین)،سلکوکسیب (کپسول سلبرکس)، ستیریزین(زیرتک)، کرومیوم، سیناکلست، سیپروفلوکساسین، (سیپرو)، سیتالوپرام(سلکسا)، دونپزیل (آریسپت)، اسزوپیکلون(لونستا)، فلوکستین(پروزاک)، ایرون سوکروز،لانسوپرازول،لوالبوترول،لووتیروکسین،متفورمین،
نیکونیتیک اسید،نیفیدیپین،ریواستیگمین(اگزلون)،سرترالین(زلفت)،تلمیزارتان(میکاردیس)،تری پاراتاید(فورتئو)،تری پاتاید رالوکسیفن(اویستا).
بعضی مواقع گرفتگی عضلات دلیلی ندارد اما بعضی اوقات از علایم یک بیماری میباشد. اگر علائم زیر را داشته باشید ممکن است، ممکن است گرفتگی عضلات یکی عوارض بیماری شما باشد.
ممکن است شما به بیماری مبتلا باشید اما هیچ علائمی غیر از گرفتگی عضلات پا نداشته باشید. اگر فکر میکنید که گرفتگی عضلات پای شما از علائم بیماری میباشد حتماً با پزشک مشورت کنید.
گرفتگی عضلات میتواند در اثر نوع سبک، شیوه زندگی باشد:
درمانهایی مانند شیمیدرمانی برای سرطانها نیز باعث آسیب به عصبها و گرفتگی عضلات پا میشود.
شایعههای مبنیبر این وجود دارد که شاید گرفتگی عضلات پا از علائم عارضههای زیر باشد:
به احتمال زیاد گرفتگی عضلات به دلیل کمبود موارد زیر نمیتواند باشد:
متأسفانه گرفتگی عضلات پا ناگهانی رخ میدهد. علائم هشداری وجود ندارد. اما بارداری و مصرف داروها با عوارض جانبی باعث بروز گرفتگی عضلات پا میشود.
پزشک باید از سابقه بیماری شما اطلاع داشته باشد (داروهایی که برای شما تجویز شده بوده است) علائم را به پزشک خود بگوئید و درباره موارد زیر برای پزشک توضیح دهید؛
پزشک باید تفاوتهای بین گرفتگی عضلات پا با دیگر عارضههای مشابه را در نظر بگیرد:
برای تشخیص گرفتگی عضلات پا و فهمیدن تمایز با بقیه بیماریها:
آیا برای تشخیص گرفتگی عضلات پا، آزمایش لازم است؟
آزمایش خون، ادرار و آزمایشهای تک تکی برای تشخیص گرفتگی عضلات انجام نمیشود اما برای تشخیص بیماریهای مرتبط و ناشناختهای که گرفتگی پا از نشانههای آن است، لازم است. برای مثال پزشک با انجام چندین تست عادی مانند گرفتن فشارخون، بیماریهای قلبی و عروقی را تشخیص دهد