رطوبت ماسک می‌تواند شدت بیماری کووید-19 را کاهش دهد؟

تحقیق مؤسسه ملی دیابت و بیماری‌های کلیوی و گوارشی آمریکا نشان می‌دهد رطوبت ایجاد شده در ماسک می‌تواند با تقویت سیستم ایمنی شدت بیماری کووید-۱۹ را کاهش دهد.

به گزارش بهداشت نیوز، محققان مؤسسه ملی دیابت و بیماری‌های کلیوی و گوارشی آمریکا (NIDDK) وابسته به مؤسسه ملی سلامت ایالات متحده، با انجام تحقیقی دریافتند که پوشیدن ماسک به طور قابل ملاحظه‌ای رطوبت هوای تنفس شده را افزایش می‌دهد. آنها می‌گویند بالا رفتن رطوبت هوای بازدم احتمالا شدت بیماری کووید-۱۹ را کاهش می‌دهد چون تحقیقات قبلی نشان داده‌اند که مرطوب شدن مجرای تنفسی سیستم ایمنی را تقویت می‌کند.

«آدریان بکس» (Adriaan Bax)، نویسنده اصلی تحقیق می‌گوید: «ما متوجه شدیم که ماسک‌ها به طور چشمگیری رطوبت هوای دم را افزایش می‌دهند و این فرضیه را مطرح کردیم که مرطوب شدن مجرای دستگاه تنفسی می‌تواند با کاهش شدت کووید-۱۹ در ارتباط باشد. تحقیقات قبلی نشان داده که رطوبت بالا شدت آنفلوآنزا را کم می‌کند و احتمالا شدت کووید-۱۹ نیز بوسیله مکانیزمی مشابه کاهش می‌یابد.»

به گفته محققان بالا بودن سطح رطوبت می‌تواند پخش شدن ویروس کرونا در ریه‌ها را با تقویت نوعی مکانیزم به نام «پاکسازی موکوسیلیاری» (Mucociliary clearance) محدود کند. این مکانیزم دفاعی خلط و احتمالا ذرات مضر درون آن را از ریه‌ها پاکسازی می‌کند. رطوبت بالا همچنین سبب تقویت سیستم ایمنی با تولید پروتئین‌های مخصوصی به نام «اینترفرون» (interferons) می‌شود که در فرآیندی به نام «پاسخ اینترفرونی» (interferon response) با ویروس‌ها می‌جنگند. از طرف دیگر پایین بودن رطوبت می‌تواند قدرت مکانیزم خلط‌زدایی و پاسخ اینترفرونی را کاهش می‌دهد و احتمالا یکی از دلایل مبتلا شدن افراد به عفونت‌های دستگاه تنفسی در هوای سرد است.

محققان در این تحقیق چهار نوع ماسک رایج یعنی ماسک N95، ماسک جراحی سه لایه یکبار مصرف، ماسک دو لایه کتان-پلی‌استر و یک ماسک کتان ضخیم را آزمایش کردند. محققان برای اندازه گیری سطح رطوبت از داوطلب خواستند تا درون یک جعبه درزگیری شده نفس بکشد. زمانی که داوطلب ماسک نداشت بخار آب ناشی از بازدم جعبه را پر کرد و سبب افزایش سریع رطوبت در آن شد.

با استفاده از ماسک میزان رطوبت درون جعبه به شکل قابل توجهی کاهش یافت، چون قسمت اعظم بخار آب ناشی از بازدم درون ماسک به دام افتاده و پس از متراکم شدن در آن دوباره توسط فرد تنفس می‌شد. محققان برای اطمینان از عدم نشتی بخار آب، ماسک را با استفاده از کش مخصوص کاملا روی صورت داوطلب نشانده و آنرا درزگیری کردند.

محققان در سه دمای مختلف از ۴۶ تا ۹۸ درجه فارنهایت (۷.۷ تا ۳۶.۶ درجه سانتی گراد) رطوبت را اندازه گیری کردند. نتایج نشان داد که هر چهار ماسک سطح رطوبت هوای بازدم را افزایش می‌دهند که البته میزان آن متغیر بود. در دمای پایین، اثر رطوبت زایی تمام ماسک‌ها به طور چشمگیری افزایش یافت. در تمام دماها نیز ماسک کتان ضخیم بیشترین میزان رطوبت را حفظ کرد.

این آزمایش باری دیگر اهمیت ماسک در مبارزه با کووید-۱۹ را نشان می‌دهد که علاوه بر جلوگیری از ورود ویروس به بدن احتمالا در کاهش دادن شدت بیماری نیز موثر است. رییس مؤسسه NIDDK می‌گوید: «با اینکه واکسیناسیون شروع شده ما باید وظیفه خود را برای جلوگیری از پخش ویروس کرونا انجام دهیم. این تحقیق بر اهمیت پوشیدن ماسک تأکید می‌ورزد که روشی ساده اما کارآمد برای محافظت از اطرافیان و خود در برابر عفونت دستگاه تنفسی به ویژه در ماه‌های زمستان است که آسیب‌پذیری به ویروس‌ها افزایش می‌یابد.»