تلفن همراه؛ عضو مهم خانواده‌های ایرانی

از آنجایی‌که تلفن همراه می‌تواند آسیب‌های مختلفی به همراه داشته باشد بنابراین باید با این عضو جدید با حساسیت و دقت برخورد کرد، برخی از آسیب‌های آن برای کودکان عبارت از قرار گرفتن در معرض محتوای نامناسب، اعتیاد اینترنتی، اُفت تحصیلی، آسیب‌های جسمی و روحی و کاهش مهارت‌های ارتباطی است.

یک پژوهشگر اجتماعی در این باره در گفت‌وگو با ایسنا، مطرح کرد: استفاده نامناسب و بیش از اندازه کودکان و نوجوانان از فناوری های نوین ارتباطی و حضور طولانی مدت آنها در شبکه های مجازی و عدم آگاهی آنها از آسیب ها و تهدیدات فضای، عوارض و پیامدهای نامطلوبی برای آنها و خانواده ها به دنبال دارد. 

مهرداد هوشمند گفت: استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی و وسایل جدید ارتباطی علاوه بر تأثیرات مثبت و شگرفی که در ساختار جوامع و روابط بین افراد و خانواده ها از جنبه های گوناگون ایجاد کرده، نگرانی ها و دغدغه هایی نیز برای خانواده‌ها از نظر آموزشی، تربیتی، فرهنگی و اجتماعی ایجاد کرده که آشنایی بیشتر خانواده ها و کودکان و نوجوانان در جهت استفاده صحیح و درست از این وسایل و آشنایی آنها با آسیب ها و پیامدهای منفی فضای مجازی یک ضرورت اساسی است.

وی خاطرنشان کرد: واقعیت این است که تا قبل از شیوع و گسترش ویروس کرونا، والدین معمولاً در استفاده کردن بیش از اندازه فرزندان از موبایل و تبلت و حضور آنها در فضای مجازی مقاومت می کردند و با این شیوه مخالف بودند اما با شیوع و فراگیری این ویروس و تعطیلی مدارس و ضرورت و اجبار استفاده دانش آموزان و دانشجویان از کلاس های مجازی و آنلاین و برنامه‌های شاد و برنامه‌های دیگر آموزشی، خانواده ها مجبور شدند برای فرزندان خود اقدام به تهیه و خرید این وسایل ارتباطی کنند تا ضمن پاسخگویی به نیازهای آموزشی و درسی آنها، خلأهای عدم حضور آنها در کلاس های درس را پر کند.

این مدرس آموزش خانواده یادآور شد: استفاده های نامطلوب و بیش از اندازه کودکان و نوجوانان از این تکنولوژی های جدید و حضور طولانی مدت آنها در فضای مجازی و وارد شدن در هر سایت و گروهی بدون اندیشه و آگاهی قطعاً مشکلات و آسیب هایی را از نظر جسمی، روحی، آموزشی و تربیتی برای آنها ایجاد خواهد کرد و سلامت روانی و خانوادگی های آنها را به مخاطره خواهد انداخت که آگاهی بیشتر و نظارت دقیق تر والدین و خانواده ها و برنامه ریزی مناسب تر در استفاده از این وسایل و مدیریت صحیح آنها یک ضرورت جدی است.

وی بیان کرد: افراد می توانند در فضای مجازی هویت واقعی خود را نظیر جنسیت، سن، شغل و ...‌ را پنهان و به گونه ای دیگر معرفی کنند؛ مثلاً یک فرد مسن می‌تواند خود را به عنوان یک جوان و یک زن خود را به عنوان یک مرد و یک فرد بیکار خود را به عنوان یک شاغل با شغل مناسب به دیگران معرفی کند که این موضوع در واقع یکی از آسیب های فضای مجازی است که ضرورت دارد والدین و کودکان و نوجوانان با این آسیب ها آشنایی بیشتری داشته باشند و از وارد شدن در هر سایت و گروه و فرستادن تصاویر و پیام ها به هر فرد و سایتی جلوگیری کنند. 

هوشمند گفت: امروز کودکان و نوجوانان ما ساعات زیادی از اوقات خود را علاوه بر حضور در کلاس های آنلاین، در فضای مجازی و سایت و گروه های گوناگون سپری می کنند که این امر علاوه بر اعتیاد آنها به اینترنت و فضای مجازی،  در آموزش ها و یادگیری های درسی آنها اختلال ایجاد می کند و میزان اضطراب و پرخاشگری آنها را افزایش می دهد و در استفاده مطلوب و صحیح آنها از اوقات فراغت مشکل ایجاد می کند که لازم است این عوارض و پیامدهای نامطلوب که به عنوان نمونه مطرح شد، به خانواده ها و کودکان و نوجوانان آموزش داده شود و سوادرسانه ای آنها در استفاده از این وسایل و انتخاب سایت های مناسب و مثبت و استفاده مطلوب از اوقات فراغت خود ارتقاء پیدا کند.