عصر ایران؛ مهرداد خدیر- نشست خبری دیروز رییس جمهوری را میتوان صریحترین و شفافترین کنفرانس رسانهای او طی تمام این سالها دانست و شگفتا که دولت در دشوارترین و تنگترین موقعیت هم قرار دارد و درصدد گشایش است و هر چند برخی نوشدارو بعد از مرگ سهراب بدانند اما اتفاقا همین را میخواست بگوید که سهراب نمرده است!
زمان مصاحبهها معمولا مناسبتی دارند. یا هفتۀ دولت است یا سالگرد انتخابات یا سالروز پیروزی انقلاب یا پس از توافقی مهم. 24 آذر اما ظاهراً هیچ مناسبتی نداشت اما:
اولا ساعاتی قبل از رسمیت ریاست جمهوری جو بایدن با آرای الکتورال بود و از این نظر میتوان آن را به منزلۀ پیام رسمی تلقی کرد تا تصور نشود مصوبۀ اخیر مجلس، گفتمان غالب است.
ثانیا واکنش به مصوبۀ مجلس و پاسخ زیرکانۀ رییس جمهوری که اجازه نداد او را متهم به اجرا نکردن قانون کنند و لابد بر اساس آن خواب زندان برای او ببینند. بلکه گفت بر اساس عنوان طرح - راهبرد رفع تحریمها- آییننامۀ اجرایی مینویسند.
سوم این که اگر خبر دستور رهبری برای بررسی مجدد لوایح اف.ای.تی.اف در مجمع درست باشد، روحانی نفسی گرفته و امیدوار است حرکتی انجام دهد.
در مجموع اما همزمانیِ آن با رسمیت شکست دونالد ترامپ قابل توجه بود. اتفاقی که قاعدتاً صدا و سیما را هم ناچار میسازد سرانجام و پس از 40 روز قبول کند که ترامپ رفتنی است و عجالتاً قرار نیست ادعای تقلب او ثابت یا در آمریکا انقلاب شود و جو بایدن رییس جمهوری منتخب و آیندۀ ایالات متحده خواهد بود.
با این همه مضمونی که در سخنان دیروز رییس جمهوری بارها تکرار شد و لحن محکمی هم برای آن به کار گرفت «تولید روزانه 2 میلیون و 300 هزار بشکه نفت در روز و حتمیّت فروش آن در سال 1400» بود و چند مرتبه هم گفت شدنی است و دستور آن را به وزارت نفت صادر کرده است.
فروش این نفت در خارج به رفع تحریمها بستگی دارد و رفع تحریمها هم به مذاکره در چارچوب برجام در صورت بازگشت آمریکا با فرمان بایدن.
فروش در داخل هم مستلزم عرضۀ اوراق پیش فروش نفتی است.
تأکید روحانی بر این که 5 ماه از سال آینده همچنان خود او رییس جمهوری است یعنی قصد ندارد بودجه چنان آبستن باشد که وضع حمل آن به دولت بعد موکول شود بلکه از همان ابتدای 1400 باید رخ نشان دهد.
مجلسیها البته در پی طرح خودشان هستند و به تعبیر روحانی طرح های خودشان را بر لوایح دولت ترجیح می دهند و همین امروز هم کلیات اصلاح ساختاری بودجه را تصویب کردند.
واقعیت این است که بسیاری از ابزارها که در اختیار رییسان جمهور و نخستوزیران در دنیاست در ایران در اختیار رییس جمهوری نیست. نه صدا و سیما، نه نیروی انتظامی و نه دادگستری اما پول و بودجه هست و این را محمود احمدینژاد به نیکی دریافته بود چنان که شورای پول و اعتبار و سازمان برنامه را منحل کرد و ارایۀ لایحۀ بودجه را معمولاً آنقدر به تأخیر میانداخت که نمایندگان نتوانند دستکاری کنند و یکبار هم سیدی خالیِ لایحۀ بودجه را به نمایندگان داد!
روحانی به زبان روشن و صریح دارد میگوید سال دیگر باید روزانه دو میلیون و 300 هزار بشکه نفت بفروشیم. به خارج یا به داخل و نمایندگان به جای تصویب طرحهای مورد نظر با عنوان اصلاح بودجه باید راه فروش نفت به خارج را باز کنند که همانا مذاکره در چارچوب برجام و رفع تحریم هاست و اگر هم به داخل تصویب قانونی برای اوراق نفتی نیاز دارد.
شاید گفته شود از قراین پیداست که مجلس بنا دارد در بحث بودجه نیز مثل تعهدات هستهای سر به سر دولت بگذارد اما آن روحانی که دیروز دیدیم انگار میخواهد در این چند ماه آخر جبران کند و گلهای برتری را به ثمر رساند و قدر ابزار بودجه را می داند.
چون این تصور وجود دارد که روحانی و دولت او به تیم پرسپولیس گرایش دارند شاید بتوان این تشبیه را به کار برد که روحانی در 7 ماه آخر میخواهد همان کاری را انجام دهد که «ایمون زاید» در 10 دقیقۀ پایانی دربی مشهور 74 و در بهمن 90 انجام داد و دو گل خورده را با سه گل پاسخ داد.
سیاست البته مثل فوتبال نیست اما این روحانی که آذر 1399 میبینیم انگار خیلی دوست دارد مثل «ایمون زاید» در بهمن 90 باشد منتها در سطح ملی و نه در برابر باشگاه دیگر.
* مثال فوتبالی برای تلطیف و ایضاح است و با استناد به تصور گرایش فوتبالی رییس و برخی اعضای دولت.
----------------------------
بیشتر بخوانید: