عصرایران؛ مصطفی داننده- یک دلار آمریکا با بیست هزار تومان ایران برابری میکند. این فاصله بر اقتصاد ایران تاثیر گذاشته است و سفره زندگی مردم را کوچک کرده است. برخی از اهالی سیاست و رسانه دلیل وضع موجود را برجام میدانند و معتقد هستند که اگر مذاکرات و توافق هستهای نبود وضع ایران اینگونه نبود.
در این نوشتار میخواهیم به این سوال پاسخ بدهیم که آیا برجام عامل بالا رفتن قیمت دلار و وضعیت نابسامان اقتصادی ایران است یا نه؟
ابتدا بیایید وضع ایران قبل از برجام را با هم مرور کنیم. ایران نمیتوانست نفت بفروشد. انتقال کالا و پول به ایران متوقف شده بود. آمریکا به دنبال این بود که ایران را به سمت وضعیت نفت در برابر غذا هُل بدهد. اگر یادتان باشد دلار از حدود 1500 تومان به حدود سه هزار و پانصد تومان رسید و قیمتها دچار جهشی عجیب شد.
وضعیت کشور کار را به جایی رساند که مردم در انتخابات به نامزدی رای دادند که دم از مذاکره میزد و به دنبال توافق هستهای با کشورهای 1+5 بود. روحانی پیروز انتخابات شد، مذاکره کرد و به توافق رسید و برجام امضا شد.
حالا بیایید شرایط کشور در زمان برجام را بررسی کنیم. قیمتها ثابت ماند. شرکتهای خارجی به سمت کشور راوانه شدند. مثلا بعد از برجام در یک سال به گفته عراقچی معاون وزیر خارجه و از اعضای تیم مذاکره کننده هستهای 40 میلیارد دلار نفت فروختیم.»
مردم در آن زمان هر روز با یک قیمت روبرو نمیشدند و طعم آرامش را چشیدند.
این آرامش تا زمانی بود که ترامپ در آمریکا به قدرت نرسیده بود و برجام برقرار بود. هتلدار معروف آمریکایی به قدرت رسید و با داس خود نهال تازه رشد یافته برجام را چید.
خروج آمریکا از برجام دوباره وضعیت اقتصادی ایران را نابسامان کرد. دلار رشد پیدا کرد. قیمتهای افزایش پیدا کردند و دوباره مردم با هر روز یا قیمتهای جدید روبرو میشوند حتی بدتر از قبل برجام.
این بررسی کوتاه نشان میدهد که کشور بعد و قبل از برجام دچار مشکلات اقتصادی و گرانی بوده است و تنها در دوره کوتاه برجام مردم رنگ آرامش را دیدند.
حالا باید از منتقدان برجام پرسید که آیا واقعا برجام عامل مشکلات اقتصادی ایران است؟ اگر برجام و مذاکرات هستهای نبود که دلار 20 هزار تومانی در آغاز دهه 90 به سراغمان میآمد و همین چهار سال آرامش را هم نداشتیم.
وضعیت اقتصادی کشور و عملکرد دولت در سه سال اخیر بر خلاف سال های قبل از آن قابل دفاع نیست اما باید به آن نگاه واقع بینانه داشت و دلایل اصلی آن را بررسی کرد و راهکار ارائه داد. آنهایی که منتقد برجام هستند، سیاست خود را ارائه کنند و بگویند آیا با روش آنها قیمت دلار و وضع اقتصادی مردم چگونه خواهد بود.
___________________
بیشتر بخوانید؛
دبیرکل سازمان ملل: برای جلوگیری از نابودی برجام هر اقدامی که لازم است انجام شود
پامپئو: مطمئنم رویکردمان در قبال ایران درست است/ ائتلاف بزرگی علیه ایران تشکیل دادهایم
کتاب بولتون| پیش از خروج آمریکا از برجام در کاخ سفید چه گذشت؟