پس از رفع محدودیت‌های سفر ناشی از کرونا و باز شدن تدریجی مرزهای خارجی، سفرهای خارجی ایرانیان با انگیزه‌های مختلف به آرامی از سر گرفته خواهد شد. در این میان به نظر می‌رسد کشور ترکیه، مقصد اول و اصلی سفرهای برون مرزی ایرانیان در دوران پسا کرونا خواهد بود. اما این برآورد از کجا سرچشمه گرفته است و پشتوانه علمی و آماری آن چیست؟

نتایج این مطالعه آماری و تحلیل آنها، در قالب اینفوگرافی و به گونه‌ای بسیار روشن و قابل استفاده، در وب‌سایت سفر مارکت در دسترس همگان است.

سفرمارکت که موتور جستجوی تخصصی بلیط هواپیما و تور مسافرتی است، به عنوان یک بنگاه پویا و نوظهور صنعت گردشگری، در خرداد ۱۳۹۹ تصمیم به انجام یک مطالعه آماری گرفت. در این مطالعه آماری، سفرمارکت با طراحی یک پرسشنامه و انتشار آن به صورت اینترنتی، به گردآوری اطلاعات از جامعه آماری مورد نظرش پرداخت. در مطالعه‌ سفرمارکت، نمونه آماری با جمعیت تقریبی بیش از ۶ هزار نفر تشکیل شد. در این پرسشنامه، مجموعه ای از پرسش‌ها از شرکت‌کنندگان پرسیده شد و هدف آن، سنجش رفتار احتمالی مسافران در دوران پسا کرونا بود.

هدف مطالعه سفرمارکت از پژوهش خود این بود که بررسی کند بازار سفر چه در بخش داخلی و چه در بخش خارجی، با چه سرعتی به حالت عادی بازخواهد گشت و مقاصد سفرهای داخلی و خارجی بیشتر روی چه مقاصدی متمرکز خواهند بود. این اطلاعات نقش مهمی در سیاست‌گذاری، سرمایه‌گذاری و برنامه‌ریزی بنگاه‌های صنعت گردشگری در میان مدت و بلندمدت خواهد داشت و کمک خواهد تا این بنگاه‌ها، دقیق‌تر، راهبردهای مدیریتی و تجاری خود را طراحی کنند.

یکی از پرسش‌های کلیدی این نظرسنجی این بود که مقصد شما برای سفر در دوران پساکرونا کجا خواهد بود؟

شرکت‌کنندگان در این دیدگاه‌سنجی در دو بخش سفرهای داخلی و سفرهای خارجی به پرسش‌های این مطالعه پاسخ دادند.

در بخش سفرهای خارجی، ترکیه توانست با کسب ۴۲ درصد آرا شرکت‌کنندگان، رتبه اول را با فاصله به خود اختصاص دهد. قاره اروپا با ۱۷ درصد در رتبه دوم و دبی با ۹ درصد در جایگاه سوم ایستاده‌اند. این فاصله چشمگیر میان ترکیه و دیگر کشورهای خارجی، اهمیت زیادی دارد. زیرا نشان می‌دهد بخش بزرگی از افرادی که مایل به خرید اینترنتی بلیط هواپیما هستند، قصد سفر به شهرهای گوناگون ترکیه مانند استانبول را خواهند داشت. دلیل این پدیده عوامل گوناگونی است. عدم نیاز به دریافت ویزا، فرایند سفر به ترکیه را ساده و سریع کرده است. پول ملی ایران و ترکیه از دید بها، به هم نزدیکتر از واحدهای پولی دیگر هستند و این موضوع، سفر، تفریح و خرید سوغات را آسانتر و مقرون به صرفه‌تر کرده است. همسایگی ایران و ترکیه، موجب شده فاصله سفر هوایی به شهرهای ترکیه بسیار کمتر از کشورهای دیگر باشد و همین قیمت بلیط هواپیما استانبول را به شدت کاهش می‌دهد. چه بسا اینکه شهری مانند وان ترکیه، آنقدر به ایران نزدیک است که امکان سفر زمینی به آن هم فراهم است.

از سوی دیگر کاهش ارزش پول ملی و گران بودن ارز خارجی و هزینه بالای سفرهای هوایی طولانی، سفر به کشورهای اروپایی، آمریکا، امارات و کشورهای شرق آسیا را محدود کرده است.

شرکت کنندگان در نظرسنجی سفرمارکت به همین پرسش درباره مقصد مورد نظر برای سفرهای داخلی هم پاسخ دادند. شرکت کنندگان در این مطالعه باید به این پرسش پاسخ می‌دادند که در دوران رفع محدودیت‌های سفر ناشی از کرونا، به کدام یک از شهرهای ایران سفر خواهند کرد. اگر شما نیز قصد سفر دارید، پیشنهاد میکنیم مقاله مقابله با کرونا در سفر هوایی را مطالعه کنید.

استان‌های شمالی ایران یعنی مازندران، گیلان و گلستان توانستند با کسب ۳۰ درصد آرا، جایگاه نخست را به دست بیاورند. شهر مشهد با ۱۲ درصد در رتبه دوم قرار گرفته است و جزیره کیش با ۹ درصد جایگاه سوم را به دست آورده است.

این نتایج نشان می‌دهد شمال ایران به سبب طبیعت ویژه‌اش، همچنان محبوب‌ترین مقصد سفر برای ایرانیان است. مشهد به عنوان محبوب‌ترین مقصد زیارتی ایران، مقصدی پرطرفدار بین گردشگران ایرانی است. در سوی دیگر، جزیره کیش، به عنوان جزیره‌ای تفریحی به ویژه برای تفریحات آبی، طیف متفاوت و متنوعی از تفریحات را به گردشگران ایرانی عرضه می‌کند.

یکی از تحلیل هایی که می‌توان از این داده‌ها به دست آورد این است که ایران، پتانسیل زیادی برای گردشگری داخلی دارد. زیرا می‌تواند طیف متنوعی از نیازها و انگیزه‌های سفر را پوشش دهد و هر سلیقه ای را از طبیعتگردی و تفرج گرفته تا اهداف زیارتی و یا تفریحات آبی و دریایی در مناطق گرمسیری را پاسخگو باشد.

تماشاخانه