درمان صافی کف پا  در بزرگسالان به علت از بین رفتن قوس طولی مفاصل پا

به نقل از کلینیک ارتوپد فنی امید صافی کف پا به معنای نبودن قوس طولی میانه پا است که ممکن است انعطاف‌پذیر یا سخت (غیر قابل انعطاف) باشد و باعث صافی نسبی کف پا شود. این مشکل ممکن است مادرزادی باشد یا بعدها در اثر گذشت زمان، التهاب، یا دیگر مشکلات عضلانی-اسکلتی به صورت اکتسابی ایجاد شود. صافی کف پا وقتی نیاز به درمان پیدا میکند که به تازگی ایجاد شده باشد، دردناک یا پیش‌رونده باشد، یک نقص یا بدشکلی ثابت، یا دیگر مشکلات مربوط وجود داشته باشد.

صافی کف پا و درمان آن در بزرگسالان

صافی کف پا نوعی بدشکلی است که در آن قوس کف پا دچار افتادگی میشود و به طور کامل یا تقریبی با زمین تماس پیدا میکند. تشخیص این مشکل از طریق معاینه پا، اشعه ایکس یا دیگر تصویربرداری‌ها انجام میشود. برای درمان صافی کف پا میتوان از داروهای مسکن برای کاهش درد، آرتزهای حمایت‌کننده قوس کف پا، ورزش، و فیزیوتراپی استفاده کرد. عمل جراحی روش درمانی رایجی نیست و فقط برای کسانی استفاده میشود درد یا بدشکلی خیلی شدیدی دارند.

انواع صافی پا

صافی‌های کف پا در بیشتر موارد ثابت هستند:

صافی کف پای انعطاف‌پذیر

همانگونه که در ابتدا گفته شد، بعضی از افراد به نوعی عارضه به نام صافی کف پای انعطاف‌پذیر دچار میشوند. این عارضه به گونه‌ای است که وقتی پا از زمین بلند میشود قوس کف پا کاملا دیده مشود اما وقتی پا روی زمین است قوس از بین میرود. صافی کف پای انعطاف‌پذیر معمولا بدون درد است و به ندرت سبب بروز مشکل در جوانان میشود. (برگرفته از سایت کلینیک درد امید )

صافی کف پای سخت یا غیرقابل انعطاف

صافی کف پا ممکن است با افزایش سن شدیدتر شود و قوس کف پا در یک یا هر دو پا دچار افتادگی شود. این مشکل با گذشت زمان منجر به بروز عارضه‌ای به نام صافی کف پای سخت میشود که در آن قوس کف پا کاملا از بین رفته و صافی کف پا با برداشتن پا از زمین همچنان باقی میماند.

علت صافی کف پا

صافی کف پا به طور معمول به پرونیشن مزمن پا ( کم بودن قوس کف پا) مربوط میشود. در مقابل پرونیشن نرمال که حرکت پا همواره از پاشنه به سمت انگشت‌ها است، اور پرونیشن (کم بودن بیش از اندازه قوس کف پا) زمانی ایجاد میشود که قوس کف پا به سمت پایین و داخل پایین بیاید، به صورتی که کف پا کاملا به زمین بچسبد.  کف پای صاف به علت تمایل قوس کف پا به سمت پایین قادر به جذب ضربه، نیروی وارد شده از زمین به پا، مچ پا، و زانو نیست.دلایل و درمان صافی کف پا با توجه به سن افراد متفاوت است. صافی کف پای کودکان در بیشتر موارد خودبه‌خود برطرف میشود، در حالیکه "افتادگی قوس پا" در بزرگسالان ثابت و برگشت‌ناپذیر است .افتادگی قوس پا که به نام صافی کف پای اکتسابی در بزرگسالان نیز شناخته میشود، بیشتر در زنان بالای 40 سال و کسانی که اضافه وزن دارند ایجاد میشود. فشار خون و دیابت نیز با تاثیر بر جریان خون در ماهیچه‌ها و بافت‌های متصل به پا، در ایجاد این عارضه نقش دارند. همچنین سابقه آسیب پا مثل شکستگی هم ممکن است باعث افتادگی قوس پا شود.

نشانه‌ها

اگرچه صافی کف پا در بیشتر افراد نشانه‌های کمی دارد، اما ممکن است برخی دردهایی را در بخش میانی کف پا حس کنند. این دردها با افزایش فعالیت فرد بیشتر میشود و ممکن است با تورم در قسمت داخلی مچ و قوس پا همراه باشد. همچنین ممکن است به دلیل عدم ثبات در راه رفتن و طرز ایستادن، فشار زیادی به مفصل ران، زانو، و بخش زیرین کمر وارد شود و موجب درد در این قسمت‌ها شود. با گذشت زمان، آرتروز دامنه حرکتی استخوان‌های پا را محدود میکند و حرکت‌های ساده مثل ایستادن روی انگشت‌ها سخت و طاقت‌فرسا خواهد بود، همچنین میتواند روی راه رفتن یا دویدن شما تاثیر بگذارد و شکل خاصی به طرز راه رفتن شما بدهد.

عوارض صافی کف پا در بزرگسالان

موارد زیر از بیماری‌هایی هستند که به صافی کف پای اکتسابی بزرگسالان مربوط است:

• هم‌اندازه نبودن پاها: اختلاف طول پاها باعث میشود پای بلندتر برای هم‌اندازه شدن با پای دیگر به قوس کف پا فشار وارد کند که در نتیجه منجر صاف شدن کف پا میشود.
• بارداری: در بارداری تولید الاستین ( نوعی پروتئین که باعث کشسانی پوست و بافت‌های پیوندی میشود) در بدن افزایش میابد که از این طریق باعث صافی کف پا به صورت موقت یا دائم میشود.
• سندرم مارفان: سندرم مارفان یک اختلال ژنتیکی است که معمولا در 30 سالگی تشخیص داده میشود و روی بافت‌های پیوندی تاثیر میگذارد.
• آرتروز روماتوئید: آرتروز روماتوئید نوعی آرتروز خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به مفاصل حمله میکند.
• اسکولیوز: اسکولیوز کج شدگی غیرطبیعی ستون مهره‌ها است که باعث کج و بی‌ثبات شدن شیوه راه رفتن و در نهایت صافی کف پای یک‌جانبه میشود.

تشخیص

تشخیص صافی کف پا معمولا میتواند توسط خود فرد انجام شود، اما دلایلی که در زیر به آن اشاره میکنیم باعث شده تشخیص این عارضه توسط پزشک متخصص پا ضروری تلقی شود. این دلایل شامل انجام آزمایش‌های دیداری مثل تصویربرداری است که ساختار پا را بررسی میکند.

آزمایش‌های دیداری

یک متخصص پا به طور معمول با معاینه پای شما وقتی که روی پاهای خود ایستاده‌اید صافی کف پا را تشخیص میدهند.  یکسری از روش‌های معاینه که برای تشخیص صافی کف پا استفاده میکند به شرح زیر است:

• آزمایش جای پای خیس: در این آزمایش پاها خیس میشود و بیمار روی یک سطح صاف می‌ایستد. در ردپایی که ایجاد میشود هرچه فاصله موجود بین پاشنه و پنجه پهن‌تر افتاده باشد درجه صافی پا بیشتر است. برعکس، کسانی که قوس کف پای بلندتری دارند این فاصله بسیار باریک‌تر از بخش بیرونی پا میفتد.
• بررسی کفش‌ها: این آزمایش میتواند ایرادهای پا را به خوبی نشان دهد. در صورت داشتن کف پای صاف، فرسودگی بخش درونی کف کفش، به خصوص در قسمت پاشنه بیشتر خواهد بود. همچنین رویه کفش در قسمت داخل به سمت کف کفش انحراف پیدا میکند.
• آزمایش تعداد انگشتان: در این آزمایش، پزشک پشت سر شما می‌ایستد و انگشتان پای شما را میشمارد. اگر در این حالت فقط انگشت کوچک دیده شود نشان‌دهنده قوس کف پای نرمال است. اما در کسانی که افتادگی قوس کف پا دارند 3 یا 4 انگشت دیده میشود.
• آزمایش نوک انگشتان: این آزمایش برای تشخیص انعطاف‌پذیر یا غیرقابل انعطاف بودن صافی کف پا است. اگر هنگامی که روی پنجه‌های خود می‌ایستید قوس کف پا قابل مشاهده باشد، صافی کف پای شما از نوع انعطاف‌پذیر است. در غیر این صورت پزشکتان به احتمال زیاد درباره درمان صافی کف پای غیرقابل انعطاف شما را راهنمایی خواهد کرد.

آزمایش‌های تصویربرداری

اگر از درد پا به شدت رنج میبرید، پزشکتان آزمایش‌های تصویربرداری برای شما خواهد نوشت تا علت دردتان را متوجه شود. تصویربرداری‌هایی که در این خصوص مورد استفاده قرار میگیرد شامل موارد زیر است:

• اشعه ایکس و پرتونگاری (TC): اسکن‌ها برای تشخیص آرتروزها و بررسی ناهانجاری‌های مچ پا و/ یا توازن استخوان‌های پا بسیار مناسب هستند.
• اولتراسوند: این آزمایش میتواند تصویری را از آسیب‌‌های بافت‌های نرم پا، مثل پارگی تاندون با جزئیات ارائه دهد.
• تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (IRM): این آزمایش میتواند تصویری با جزئیات از آسیب استخوان‌ها و بافت‌های نرم ارائه دهد، و برای کسانی که آرتروز روماتوئید، ورم زانو، یا آسیب پاشنه آشیل دارند بسیار مناسب است.

درمان

درمان کف پای صاف کودکان با بزرگسالان متفاوت است. اما در هر دو مورد روش‌های سنتی را به جراحی ترجیح میدهند مگر در موارد بسیار حاد.

روش‌های درمان غیر جراحی در بزرگسالان

مسکن‌ها

در بیشتر موارد افتادگی قوس کف پا در بزرگسالان به درمان خاصی نیاز ندارد و فقط 25درصد از آنان که کف پای صاف سخت دارند از درد رنج میبرند که در این شرایط از مسکن‌ها مثل تیلئون (استومینوفن) استفاده میشود. کسانی که نشانه‌های شدید و مزمن دارند نیز میتوانند از آرتزهای حمایت‌کننده و حرکات کششی پا استفاده کنند.

آرتزهای حمایت‌کننده

این کفی‌ها برای تغییر ساختار پا مورد استفاده قرار میگیرند. به مرور و با گذشت چند هفته یا چند ماه به لایه‌های کفی اضافه میکنند تا کف پا به تدریج و با کمترین احساس ناراحتی خود را با آن تطبیق بدهد. این کفی‌های حمایتت‌کننده قوس کف پا یک بار تجویز میشوند اما شما باید تا آخر عمر از آن‌ها استفاده کنید.

حرکات ورزشی

حرکات ورزشی باید جزئی از درمان صافی کف پا باشد که قدرت و انعطاف‌پذیری قوس کف پا را افزایش دهد. در زیر به چند نمونه از حرکات رایج که توسط متخصص‌های پا و فیزیوتراپیست‌ها استفاده میشود اشاره میکنیم:

• حرکات کششی پا شامل حرکاتی است ماهیچه‌های درونی پا را تقویت میکند. این حرکات شامل برداشتن تیله یا جمع کردن چیزی با انگشتان پا، یا نوشتن اعداد روی ماسه با انگشت شصت پا میباشد.
• حرکت کشش دونده‌ها ممکن است برای طویل شدن عضله ساق پا و تاندون آشیل استفاده شود. زیرا کوتاه و منقبض شدن هردوی این‌ها موجب آسیب دیدن قوس طبیعی پا میشود.
• حرکت سگ رو به پایین یک حالت یوگا است که باعث کشیده شدن و طویل شدن ماهیچه ساق پا و تاندون آشیل میشود.

جراحی

عمل جراحی در صورت لزوم میتواند باعث از بین رفتن درد و ایجاد قوس کف پا شود. به دلیل متفاوت بودن دلایل و محل درد، هیچ‌گاه هیچ دو عملی شبیه به هم نیستند. روش‌های جراحی بستگی به سن، نشانه‌ها، و ماهیت بدشکلی ساختار پای شما دارد. یکی از روش‌های جراحی قرار دادن ایمپلنت فلزی (ایمپلنت سوبتالار نامیده میشود) در قسمت پشتی پا است تا از قوس کف پا حمایت کند. روش رایج دیگر، نوعی جراحی اصلاحی است که در آن تاندون‌ها را اصلاح و به مفصل خاص خود متصل میکنند تا پا شکل درستی به خود بگیرد. جراحی پا پرهزینه است و دوره نقاهت طولانی و سختی خواهد داشت اما در بعضی موارد که آسیب‌های جدی و حادی ایجاد میشود، مثل پارگی تاندون، پزشک انتخاب دیگری بجز جراحی نخواهد داشت.

تماشاخانه

کشفی حیرت انگیز و جدید در پمپئی / یک مجموعه حمام خصوصی در رم باستان کشف شد (فیلم)

فروریختن کاخ آرزوهای نتانیاهو توسط متحدین غربی / شوک متحدین غربی اسرائیل به دولت آن کشور (فیلم)

فیلم های دیگر