افراد بسیاری در سراسر جهان روز خود را با نوشدن قهوه آغاز می کنند و مشخص شده است این نوشیدنی می تواند گزینه ای خوب برای پیشگیری از تشکیل سنگ های کلیه باشد.

سنگ های کلیه زمانی که از جای خود حرکت کرده یا در لوله ادرار منتهی به خارج بدن انسداد ایجاد می کنند می توانند موجب بروز دردی شدید شوند. از این رو، نیازی به گفتن نیست که پیشگیری از آنها گزینه ایده آل است.

به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "اکتیوبیت"، اما حرف زدن درباره پیشگیری از سنگ های کلیه آسان‌تر از عمل به آن است. هیچ روش تضمین شده ای برای پیشگیری از آنها وجود ندارد، اما برخی عوامل سبک زندگی و رژیم غذایی وجود دارند که می توانند به طور قابل توجهی خطر مواجهه با سنگ های کلیه را کاهش دهند.

تامین آب مورد نیاز بدن

هیدراته نگه داشتن بدن به دلایل بسیاری اهمیت دارد، و روشی برای پیشگیری از تشکیل سنگ های کلیه نیز محسوب می شود. نوشیدن آب فراوان بهترین روش برای پیشگیری از سنگ های کلیه است.

هرچه آب بیشتری مصرف کنید، ادرار بیشتری نیز تولید خواهد شد و در صورت عدم دفع آن به طور مرتب، ادرار غلیظ‌تر شده و احتمال حل شدن نمک هایی که موجب تشکیل سنگ ها می شوند، کاهش می یابد.

نوشیدن قهوه

مطالعه ای که در نشریه Clinical Journal of the American Society of Nephrology منتشر شد، نشان داد افرادی که روزانه حداقل یک فنجان قهوه کافئین‌دار مصرف می کنند 26 درصد احتمال کمتری دارد با تشکیل سنگ کلیه مواجه شوند. افرادی که قهوه بدون کافئین مصرف می کردند نیز 16 درصد احتمال کمتری داشت با این شرایط مواجه شوند.

نوشیدن لیموناد

بنابر گزارش بنیاد ملی کلیه آمریکا، لیموناد سرشار از سیترات طبیعی است و از فواید پیشگیری از سنگ کلیه مشابه با سیترات پتاسیم مورد استفاده برای درمان سنگ های کلیه مزمن برخوردار است.

با این وجود، این بنیاد نسبت به محتوای شکر لیموناد هشدار داده و اشاره داشته است که می تواند خطر سنگ کلیه را افزایش دهد. بنیاد ملی کلیه آمریکا مصرف لیموناد بدون شکر یا تهیه آن با ترکیب آبلیمو، آب و شیرین کننده های دیگر در صورت تمایل را پیشنهاد داده است. سیترات در ادرار ممکن است از پیوند کلسیم با مواد دیگر که به تشکیل سنگ کلیه منجر می شوند، پیشگیری کند.

مد نظر قرار دادن کلسیم

زمانی که موضوع کلسیم مطرح می شود، اغلب این ماده معدنی یکی از دلایل تشکیل سنگ های کلیه در نظر گرفته می شود زیرا سنگ های اگزالات کلسیم شایع‌ترین نوع سنگ های کلیه هستند.

با این وجود، در شرایطی که افراد بسیاری این اطلاعات را دلیلی بر پرهیز از کلسیم می دانند، اما رژیم های غذایی کم کلسیم ممکن است احتمال ابتلا به سنگ های کلیه را افزایش دهند. به جای مصرف مکمل های کلسیم که می توانند خطر سنگ کلیه را افزایش دهند، این ماده را از منابع غذایی مانند شیر کم چرب یا پنیر دریافت کنید. اگر مکمل مصرف می کنید، برای به حداقل رساندن خطر آن را با یک وعده غذایی مصرف کنید.

کنترل مصرف سدیم

پرهیز از نمک و سدیم در رژیم غذایی بسیار دشوار است و البته لزوما همواره با چیز بدی مواجه نیستیم. سدیم بیش از حد می تواند محتوای کلسیم در ادرار را افزایش دهد که احتمال تشکیل سنگ های کلیه را افزایش می دهد.

نیازی نیست تا از غذاهای سرشار از کلسیم مانند ماهی سالمون و کیل پرهیز کنید، اما باید بر میزان نمک مصرفی خود کنترل داشته باشید. کلسیم بیش از حد در رژیم غذایی شما نیز می تواند بیش از آن که مفید باشد به ضرر شما تمام شود.

آشنایی با اگزالات

بنابر گزارش بنیاد ملی کلیه آمریکا، اگزالات به طور طبیعی در بسیاری از مواد غذایی از جمله میوه جات و سبزیجات، مغزها و دانه های خوراکی، و غلات وجود دارد. مصرف متعادل این مواد غذایی ممکن است برای افرادی که سنگ های کلیه اگزالات کلسیم تولید می کنند، مفید باشد.

اما این باور اشتباه وجود دارد که محدود کردن این منابع غذایی اگزالات به تنهای خطر ابتلا به سنگ های کلیه را کاهش می دهد. اگرچه در تئوری شاید درست باشد، اما این رویکردی هوشمندانه از نظر دیدگاه سلامت کلی بدن محسوب نمی شود. سنگ های کلیه به طور معمول زمانی شکل می گیرند که هنگام تولید ادرار توسط کلیه ها اگزالات با کلسیم پیوند تشکیل می دهد.

کنترل بر مصرف گوشت

گیاهخواران نگرانی در این زمینه ندارند. اگرچه مصرف گوشت مضر نیست زیرا عناصر مهمی مانند آهن، روی، و ویتامین های ضروری را از آن دریافت می کنید، اما مصرف بیش از حد می تواند یک عامل خطرآفرین برای ابتلا به سنگ های کلیه باشد.

پروتئین دریافتی از گوشت مصرفی زیاد است، در شرایطی که منایع حیوانی پروتئین اسیدی نیز هستند و می توانند ادرار را هرچه بیشتر اسیدی سازند. این می تواند به تشکیل سنگ های اسید اوریک یا اگزالات کلسیم منجر شود. مصرف گوشت قرمز، ماکیان، و ماهی را محدود کرده یا از آنها پرهیز کنید.

دریافت ویتامین C از منابع طبیعی

حداقل بنابر نتایج مطالعه ای که در سال 2013 انجام شد، دریافت بیش از حد ویتامین C از مکمل ها می تواند خطر تشکیل سنگ های کلیه را در درجه نخست برای مردان افزایش دهد.

در این مطالعه، خطر ابتلا به سنگ های کلیه برای مردانی که دوزهای بالا از مکمل های ویتامین C مصرف کرده بودند دو برابر بیشتر بود. پژوهشگران بر این باورند که دریافت ویتامین C از منابع طبیعی خطری مشابه را ایجاد نمی کند.

پرهیز از نوشابه

زمانی که خطر ابتلا به سنگ های کلیه مطرح می شود، نوشابه های گازدار دوست شما نیستند. نتایج یک مطالعه نشان داد افرادی که روزانه یک یا تعداد بیشتری نوشابه شیرین شده با شکر مصرف می کنند، 23 درصد احتمال بیشتری دارد به سنگ های کلیه مبتلا شوند.

به نظر می رسد محتوای فروکتوز موجود در نوشابه ها دلیل این مساله باشد که دفع کلسیم، اگزالات و اسید اوریک را افزایش می دهد که همگی می توانند به تشکیل سنگ های کلیه منجر شوند.

انجام ورزش

مطالعه ای که در نشریه Journal of the American Society of Nephrology منتشر شد، نشان داد که انجام ورزش سبک می تواند خطر ابتلا به سنگ های کلیه را تا بیش از 33 درصد کاهش دهد.

این مطالعه اشاره داشت که سه ساعت پیاده‌روی یا یک ساعت دویدن آرام در هفته می تواند روش تعامل بدن با مواد معدنی را به گونه ای تغییر دهد که احتمال تشکیل سنگ های کلیه کاهش یابد.

محدود کردن مصرف قندها

خطرات غذاها و نوشیدنی های حاوی مقادیر فراوان از قندهای طبیعی یا افزوده می تواند خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش دهد.

قند میزان کلسیم در ادرار را افزایش می دهد، در شرایطی که حجم ادرار را کاهش می دهد که به شکل گیری شرایطی مناسب برای تشکیل سنگ های کلیه منجر می شود.

صحبت با پزشک

زمانی که موضوع سنگ های کلیه مطرح می شود، اگر نوشیدن آب فراوان و تغییر در رژیم غذایی تفاوتی در این شرایط ایجاد نمی کند، شاید به گزینه های پزشکی نیاز باشد.

داروهایی که به طور معمول برای مبارزه با سنگ های کلیه تجویز می شوند شامل سیترات پتاسیم، ادرارآوردهای تیازید (کلسیم در ادرار را کاهش می دهند)، آلوپورینول (اسید اوریک را محدود می کند)، استوهیدروکسامیک اسید (برای پیشگیری از سنگ هایی که به واسطه تکرار عفونت های دستگاه ادراری شکل می گیرند) و موارد دیگر می شوند. مدیریت شرایط سلامت مانند چاقی، فشار خون بالا، و دیابت نیز می تواند به پیشگیری از سنگ های کلیه کمک کند.