گفت و گوی «عصر ایران» با مرتضی سلطانی؛ کارآفرین و بنیانگذار شرکت «زَر ماکارون»/ ماکارونی ایرانی از خوراک دام تا اعتبار امروز

اشاره مهم:
عصر ایران سراغ برندهای ایرانی و کارآفرینانی که در ایران و برای ایران خدمت می کنند می رود و بدون هیچگونه چشمداشت مادی و غیر مادی، آنها را معرفی می کند، از رمز و راز موفقیت شان می پرسد و درباره برندشان با آنان صحبت می کند.
تأکید می کنیم که عصر ایران برخلاف روند موسوم به "رپرتاژ آگهی" این سلسله گزارش ها و مصاحبه ها را با افتخار و به طور صد در صد رایگان تهیه می کند.
کارآفرینان بزرگی که در سطح ملی برندهای بزرگ ملی ایجاد کرده اند می توانند از این امکان به طور کاملاً رایگان بهره مند شوند.
هدف ما علاوه بر معرفی کارآفرینان و برندهای ایرانی، توسعه این فرهنگ در رسانه ها هست که به راحتی و با طیب خاطر نام برندهای ایرانی را ذکر کنند و بدین وسیله به کارآفرینی و توسعه کمک کنند.
*******************************************
عصر ایران؛ یوسف ناصری- مرتضی سلطانی که متولد سال 1340شمسی است، در دهه 70 شرکت «زَر ماکارون» را بنیان گذاشت. سلطانی آنچنان که خود در خاطراتش گفته است پس از فوت پدرش، به ناچار و برای رفع مشکلات مالی، پنج شنبه ها در قبرستان قم سنگ قبر می شسته و مدتی هم کار واکس زدن را تجربه کرده است.

در زمان انقلاب در رشته مدیریت صنعتی دانشگاه شیراز پذیرفته شد. بعد از وقوع انقلاب فرهنگی و تعطیلی دانشگاه ها، وارد عرصه کسب و کار شد و چند کارخانه را راه اندازی کرد. او بعدا تحصیل در دانشگاه را ادامه داد.

سلطانی به طور مشخص با تاسیس سومین کارخانه خود به نام «زرند ماشین 2» و با کار در حوزه سیلوهای پیچ و مهره ای برای ذخیره غلات، با مقوله آرد و گندم آشنا شد. سلطانی در سال 1372 با بهره برداری از شرکت «آرد زر»، به طور عملیاتی پای در حوزه تولید آرد گذاشت. در سال 1380 اولین کارخانه سمولینای ایران(شرکت سمولینای زر) را در ایران به بهره برداری رساند.

در اواخر سال نیز 1384 بهره برداری از شرکت زر ماکارون را آغاز کرد. البته فعالیت خود را در عرصه اقتصادی و صنایع غذایی و غلات محدود نکرده و به توسعه برند خود پرداخته است.
در این گفت و گو عمدتا داستان او و برند مشهوری که در حوزه ماکارونی و پاستا ساخته و چشم انداز احتمالی آن، مورد کند و کاو و نقادی قرار گرفته است.

ناگفته نماند که چند انجمن صنفی مربوط به تولید کنندگان ماکارونی در ایران فعالیت دارند که گاه اظهارات ضد و نقیضی توسط مسئولان آنها رسانه ای میشود. ما در گفت و گو با سلطانی، تجربه برند سازی او را در تولید ماکارونی بررسی کرده ایم.
گفت و گوی ما با بنیانگذار برند «زر ماکارون» را می خوانید.
***

*در زمینه تولید ماکارونی در ایران چند برند معروف هستند که یکی از این برندها «زر ماکارون» است و شما بنیانگذار این شرکت هستید. به غیر از این شرکت، شرکت های متعدد دیگری هم در زمینه صنایع غذایی ایجاد کردهاید. برای آشنا شدن با تجربه برند سازی و کارآفرینی شما، می خواهیم بدانیم چه هدف و برنامه ای دارید که تا این حد سعی می کنید واحدهای تولیدی بیش تری را ایجاد و تاسیس کنید و کارآفرینی را از این طریق دنبال میکنید؟

-در هر کجای دنیا اگر قرار است یک کارآفرین، برندی را بسازد، باید توسعه در دستور کار او باشد. یعنی اگر بگوید من یک برند را میسازم و این برند را در همین حد نگه می دارم و متوقف می کنم و دیگر با این برند زندگی می کنم، این برند، نه توسعه پیدا می کند و نه جهانی می شود.

بنابراین کار توسعه و کارآفرینی، عموما همراه با برند سازی های متعدد و توسعه واحدهای متعدد آن هلدینگ و آن مجموعه صنعتی است. زر ماکارون وقتی کارش را شروع کرد با این نیت بود که ده ها زر ماکارون با برندهای مختلف و تولیدات مختلف، در دستور کار «گروه صنعتی زر» باشد. هلدینگ ما، گروه صنعتی زر است.

یکی از واحدهای این هلدینگ، زر ماکارون است. مثلا برند بعدی ما، زر فروکتوز است که برای اولین بار، دوش به دوش آمریکایی ها و دوش به دوش تکنولوژی روز دنیا داریم از ذرت، محصولی به نام «های فروکتوز 55» به روش آنزیمی می گیریم.

این محصول در ایران و حتی در منطقه خاورمیانه تولید نمی شده. محصول ما، یکی از شیرین کننده های طبیعی حاصل از ذرت است و در صنایع غذایی که شکر مصرف می کنند کاربرد دارد. فروکتوز، جانشین شکر است.

شکر از چغندر قند و نیشکر تولید می شود ولی تولید و استحصال فروکتوز، از ذرت است. شیرین دهی ذرت، بالای 75 درصد است و بقیه آن بای پروداکت ها یا محصولات جانبی ارزشمند است که کاربرد دارد. در صورتی که از چغند قند حدود 12 یا 13 درصد شیرین کننده، دریافت می شود.

تولید چغندر، هزینه بسیار بالایی دارد و آب فراوانی مصرف می کند. تولید چغندر، مطلقا اقتصادی نیست. همه دنیا آرام آرام دارند کارخانجات شکری خودشان را که متکی به چغندر قند است و ساکارز(ماده شیرین کننده) تولید می کنند، تغییر میدهند و ذرت، جایگزین شیرینکننده ها در دنیا می شود.

گروه صنعتی زر، اولین پالایشگاه غلات ایران را تحت عنوان شرکت «زر فروکتوز» راه اندازی کرد. تا مدتی قبل، ایران وارد کننده این محصول بود. امروز نه تنها وارد نمی کند بلکه صادر کننده انواع شربت های شیرین کننده هستیم.

این حرکت های بزرگ، افتخارات کمی نیست که توسط دانش مهندسی ایرانی و با مشاور خارجی، اتفاق افتاده است. اتفاقا در زمان اقتصاد مقاومتی که دنیا ما را تحریم کرده و خیلی شرایط سخت بوده است، این کار بزرگ در هشتگرد استان البرز انجام شده.

*بحث ما بیش تر حول فعالیت برند زر ماکارون باشد که یکی از برندهای شناخته شده کشور در حوزه تولید ماکارونی است.

-نهایتا می خواستم بگویم اگر یک کارآفرین بخواهد برندش جهانی شود باید مدام توسعه در دستور کارش باشد، تنوع محصول در دستور کارش باشد و حضور در بازارهای هدف در دستور کارش باشد.

*در سال 1372 واحد تولیدی آرد را راه اندازی کرده اید. در سال 1384 راه اندازی واحد و شرکت تولید انواع پاستا با نام «زر ماکارون» اتفاق افتاده است. از ابتدا چه تعداد نیروی کار را به کار گرفتید و در حال حاضر چه تعداد در واحدهای مجموعه گروه صنعتی زر، مشغول کار هستند؟

-اشتغال پایدار، تعریف دارد. در چند دهه گذشته ما یک ضربه بزرگ خورده ایم. کارخانجات بزرگ متورم را تاسیس کردیم و هر کجای این کارخانه بد، کار کند می گوییم اشتغال پایدار دارند اگر ما کارخانه را تعطیل کنیم تکلیف نیروی انسانی چه می شود.

دنیا به این صورت با این موضوع برخورد نمی کند. دنیا می گوید مهندسی و دانش فنی و ارزش افزوده. یعنی می گوید کارخانه ای را مثلا با بالاترین کیفیت و تنوع محصول ایجاد کنید و با بیش ترین ظرفیت تولید کار کنید و البته با مهندسی اساسی و درست و فرضا با 500 کارگر. همین تولید را می توانید با کیفیت و کمیّت پایین و تناژ پایینتر، در بعضی جاها با 4 هزار نفر کارگر داشته باشید.

*در حقیقت رویکرد شما ایجاد واحدهای تولیدی کاربر نیست که از تعداد زیادی کارگر استفاده شود.

-من به تکنولوژی و قیمت تمام شده و کیفیت و رقابت فکر می کنم. می خواهم دوش به دوش برندهای مشابه خودمان در دنیا رقابت داشته باشم.

*به هر حال نیروی کاری که در سال 1372 به کار گرفتید چه تعداد بود و الان چه تعداد است؟

-من در سال 1384 در شرکت زر ماکارون با 150 تن تولید روزانه، کارم را شروع کردم و مثلا با 300 کارگر ولی امروز 1500 تن پاستا تولید می کنم. تولید این شرکت 10 برابر شده و تعداد کارگر مثلا باید 3 هزار نفر شود ولی تعداد کارگر در شرکت زر ماکارون کمتر از 2 هزار نفر است. هر چه کمیّت و تولید را افزایش دادیم از این طرف در زمینه قیمت تمام شده و بهره وری کار کرده و روی کیفیت و تنوع و دانش فنی کار کرده ایم.

این تعداد نیروی به کار گرفته شده در زر ماکارون است. اما هلدینگ زر 20 شرکت صنعتی و خدماتی و تولیدی و آموزشی و خدماتی دارد. ما دانشگاه زر(مرکز آموزش علمی- کاربردی زر) داریم.

همچنین در گروه صنعتی زر، یک شرکت حمل و نقل داریم به نام شرکت «زر ترابر». ما پخش سراسری در کشور داریم به نام شرکت «زر پخش». در نمایندگی های زر پخش، بیش از 3 هزار نفر، نیروی مستقیم در اشتغال پایدار ما هستند.

آن شرکت زر پخش در کل کشور 3 هزار پرسنل دارد و خودش محصول را توزیع می کند. در کارخانه تولیدی هم 2 هزار نفر کار می کنند. پس این 5 هزار نفر می شود و چهار یا پنج هزار پرسنل دیگر هم در شرکتهای دیگر داریم مثل شرکت «سمولینای زر» که آرد تولید می کند یا مثل پالایشگاه غلات زر فروکتوز.

ما نباید نیرو را متورم کنیم و اگر جایی مثلا هزار کارگر دارد برایش دست بزنیم. خیلی خوب است که شرکتی هزار کارگر داشته باشد ولی باید ببینیم خروجی این هزار کارگر در مقایسه با برند مشابه چقدر بهره دهی دارد. ممکن است یک برند مشابه در ایتالیا با 250 کارگر، همان تولید را انجام بدهد.

*در حوزه فعالیتی که شما شروع کردید لوگوی شرکت چرا به این صورت است و آیا به شما نگفته اند که شباهت به چیز خاصی دارد؟

-این نماد زر است. چون زر یعنی طلا. درست است؟

*بله ولی شباهت به چیزهای دیگر هم دارد.

-به چه چیزی شباهت دارد؟

*لوگوی شرکت زر ماکارون، حالت تاج مانند دارد.

-خیر. منظور آن تاج نیست. آن یک داستان دیگر و تعریف دیگر دارد.

*شباهت وجود دارد. آیا به شما نگفتهاند که چنین شباهتی وجود دارد؟

-ممکن است خیلی چیزها به همدیگر شباهت داشته باشند. ماهیت و منظور و پیام این است که زر یعنی طلای ملی و باید با یک لوگویی معرفی شود که شکل و شمایل زر، آن است. لوگوی شرکت با هدف زر ماکارون طراحی شده است.

یک هنرمند برجسته آمده است و بنا به ذهنیتی که در ذهن مردم وجود دارد دهها طرح را ارائه کرده و یک طرح هم این بوده. این طرح وقتی روی آن بسته بندی نشسته است خیلی شکیل و خیلی زیبا و خیلی مشتری پسند شده. محصول باید کیفیت داشته باشد ولی بسته بندی هم در دنیا، باید زیبا باشد. زیبایی لوگوی زر و نام زر، به جذب مشتری خیلی کمک کرده مثل بسته بندی با رنگ سرمه ای.

*در چشم انداز شرکت زر ماکارون تا پایان سال 1404 شمسی اشاره کرده اید که «قرار گرفتن در بین شایسته ترین برندها نزد مصرف کنندگان نهایی».
یک اصل در برند سازی، تلفظ راحت و ساده برند و محصول است. به نظر خودتان آیا کلمه زر ماکارون می تواند دربین برندهای ماکارونی که وجود دارد مطرح باشد و این کلمه میتواند در زبانهای دیگر هم جا بیفتد و به کار برود؟

-در زبان های دیگر هم سرچ و جستجو کردیم. دیدیم در برخی زبانها، زر معنای قابل قبول و متعارف با فرهنگ بومی دارد. در خیلی جاها ناشناخته است و حساسیتی روی آن وجود ندارد.

برای مثال یک برند ایرانی که ما آن را خیلی دوست داریم ممکن است در کشور چین، معنی بدی داشته باشد. با تحقیقات میدانی که ما در فرهنگ اکثر کشورهای دنیا انجام دادیم خوشبختانه اسم قابل تشخیص و متعارفی دارد.

زر، امروز به دلیل تولید بالا دومین تولید کننده جهان است. ایتالیایی ها مهد ماکارونی دنیا هستند. بزرگترین برندشان، باریلا است و در سه سایت تولیدی خودشان، حدود 2500 تن در روز ماکارونی تولید می کنند. برند دیگر ایتالیایی روزانه فقط هزار تن ماکارونی تولید می کند.

*ایران در مجموع چقدر ماکارونی تولید میکند؟

-زر ماکارون امروزه 1500 تن تولید روزانه ثبت شده و توزیع در داخل و خارج از کشور دارد. یعنی به لحاظ توان تولید و کمیّت تولید، امروزه در دنیا به عنوان دومین تولیدکننده ماکارونی است.

ما در کشورهای هدف مثل کنیا، مشتری وفادار داریم. اگر یک روز زر ماکارون نباشد و مشتری مراجعه کند محصول ماکارونی شرکت باریلای ایتالیا را نمی خرد. ما در برخی سال ها حدود 30 درصد تا 35 درصد افزایش می دهیم و صادر می کنیم. من آمار دقیق کل تولید در ایران را ندارم.

*شما اشاره ای هم به تولید ماکارونی در ایتالیا داشتید. اما ایتالیا در سال 2014 میلادی 3 میلیون و 247 هزار تن انواع پاستا تولید کرده و برای ایران گفته شده در سال 1392 مجموعا 400 هزار تن ماکارونی تولید شده است.

-ایتالیایی ها، بیش ترین سرانه مصرف ماکارونی را دارند . در ایتالیا 32 کیلو سرانه مصرف هر نفر است. بعد هم، ایتالیا صادر کننده پیشرو ماکارونی در دنیا است.

ایتالیا مصرف داخلی زیادی دارد. تناژ خیلی بالایی هم صادر می کند. لذا تولید و صادرات ماکارونی در دستور کار ایتالیا قرار دارد و به لحاظ ارز آوری، تولید و چرخه اقتصادی و اشتغال پایدار، این صنعت برای آنها اهمیت دارد.

*آقای مرتضی هاشمی دبیر انجمن صنفی کارخانجات ماکارونی ایران در آبان1393 گفته که در سال 92 کل تولید ماکارونی در ایران 400 هزار تن بوده است و در سال 1393 هم به همان میزان تولید خواهد شد.

-ما اصلا آن انجمن را نمی شناسیم. من این عدد و رقم را قبول ندارم. من آمار انجمن تولید کنندگان و صادر کنندگان ماکارونی ایران را به شما می گویم. دبیر این انجمن آقای ایمانی است و من هم رئیس هیات مدیره آن هستم.

زر ماکارون در سال 1384 شروع به کار کرد. قبل از آن سرانه مصرف کشور ما، کمتر از 3 کیلو بود. امروز زر ماکارون با کیفیت، اطلاع رسانی و معرفی محصول به مردم و مصرف کننده، مصرف سرانه ماکارونی در ایران را بالا برده. مصرف کننده به لحاظ قیمت و کیفیت به صنعت ماکارونی اعتماد کرده است.

الان حدود 8 کیلوگرم سرانه مصرف ماکارونی در داخل کشور است و اگر جمعیت کشورمان را در نظر بگیریم چیزی حدود 640 هزار تن کل مصرف ماکارونی خانوارهای ایرانی است.

حدود 4 تا 5 میلیون نفر هم، افغان در ایران زندگی می کنند که الان مصرف جدی آنان ماکارونی است. قبلا بیش ترین مصرف کننده نان بودند و از وقتی با صنعت ماکارونی و کیفیت ماکارونی آشنا شدند، حضور نان را در سفره خودشان کمرنگ کرده و ماکارونی را جایگزین کردند.

ماکارونی به نان و برنج ملت ایران کمک کرده است. چون قبلا افغان ها، بیش تر از ایرانی ها از نان یارانه ای استفاده کرده و مصرف می کردند. به همین دلیل میزان یارانه نان را خیلی بالا می بردند. اما اخیرا آنان هفت یا هشت وعده در هفته ماکارونی مصرف می کنند. آرام آرام دارند با کیفیت ماکارونی و تنوع آن آشنا می شوند و به طور مرتب دارند جایگزین می کنند.

این بزرگترین خدمت به نان یارانه ای کشور است. باید این موضوع اطلاع رسانی شود. اگر مصرف ماکارونی آن چند میلیون افغان مقیم ایران را هم در نظر بگیریم کل میزان مصرف ماکارونی در ایران اضافه می شود. مقدار صادرات هم که رقم دیگری است.

*گفته شده که 4 برند اصلی، بازار ماکارونی ایران را در دست دارند. شما به طور مشخص میران تولید کل کشور را نگفتید. رقم تولید این 4 برند تولید کننده ماکارونی مشخص است که چقدر تولید دارند؟

-میزان تولید شرکت های دیگر را نمی دانم. آنها به ما اطلاعات نمی دهند. نگاه مدیریتی در زر ماکارون، از ابتدا این بوده که درِ کارخانه ما همیشه باز بوده و بازدید کننده های داخلی و خارجی بیایند ببینند و با این صنعت آشنا شوند.

ما به توان و دانش فنی خودمان اعتقاد داریم. نگرانی از این نداریم که چیزی پنهان کنیم و فردی بیاید یاد بگیرد و مشابه آن را تولید کند. همه رقبا، اخلاق ما را می دانند. نگاه زر ماکارون در حوزه مدیریت را می شناسند. همه می توانند از شرکت ما بازدید کنند. شرکت های دیگر، درِ کارخانه خودشان را باز نمی کنند و به کسی نشان نمی دهند. لذا ما هیچ اطلاعاتی از وضعیت آنها نداریم.

*اتفاقا فیلمی از همه بخشهای تولید ماکارونی در شرکت ماکارونی «مانا» در سایت ایرانی آپارات وجود دارد که هر کس بخواهد می تواند جزئیات تولید ماکارونی را در آن فیلم مشاهده کند.
قبل از فعالیت شرکت زر ماکارون، یک شرکت تولیدی صنعتی ماکارونی در ایران به اسم «تک ماکارون»، به نوعی بساط تولید سنتی ماکارونی را در کشور جمع کرده و الان هم یکی از برندهای معروف تولید ماکارونی در کشور است. نظرتان نسبت به این شرکت چگونه است؟

-تک ماکارون حدود 24 یا 25 سال است که شروع به فعالیت کرده است. یعنی 15 سال قبل از زر ماکارون وارد بازار ایران شد. تک ماکارون در فرهنگ سازی ماکارونی با کیفیت، خیلی نقش داشت. انصافا ما نباید این موضوع را کتمان کنیم. تک ماکارون خیلی خدمت و کمک کرد. مردم به کیفیت و تنوع آن اعتماد کردند.

به هر صورت تک ماکارون، محصول ملی سرزمین ما است. اما زر ماکارون این کار را کامل کرد. تا قبل از زر ماکارون، سرانه مصرف ماکارونی کمتر از 3 کیلو بود و الان سرانه مصرف ماکارونی در ایران نزدیک 8 کیلو است.

*گفته می شود وقتی که تک ماکارون شروع به فعالیت کرد کارگاه ها و شرکت هایی را که به شکل سنتی ماکارونی تولید می کردند کنار زد. آیا آن کارگاه ها و شرکت ها کلا از بین رفتند یا هنوز هم به هر نحو ممکن فعالیت دارند؟

-در صنعت ماکارونی خیلی از آنها که تکنولوژی خودشان را تغییر دادند و برند ساختند، ماندند. اما شرکتی که قیمت تمام شده آن بالا بود و میزان تولید آن پایین بود و کیفیت نداشت، اصولا صاحب مجموعه آسیب می دید و اذیت می شد.

*از 300 کارخانه تولید ماکارونی که فعال بودند الان چه تعداد فعال هستند؟

-شاید بیش تر از 300 کارخانه فعال بودند ولی الان تعداد، خیلی کم شده. ضمنا آنها بیکار نمانده اند. کارگاه های آنها تغییر کرده ولی عموما عامل فروش برندهای ماکارونی در کشور هستند.

*مطرح است که 10 کارخانه تولید ماکارونی در ایران فعال هستند ولی 4 برند اصلی ایرانی، بازار تولید ماکارونی را در اختیار دارند.

-شما که بهتر از من اطلاعات دارید. حتما همین طور است که شما می گویید.

*یک کار قابل توجه شما این است که به فکر صادرات ماکارونی بوده و از سال 1387 و بعد از آن همیشه صادر کننده ممتاز بوده اید. اولین مدال افتخار صادرات کشور را در سال 1394 کسب کرده اید.

-اولین مدال افتخار تولید و صادرات ایران را زر ماکارون دریافت کرده است.

*دو شرکت این مدال افتخار را دریافت کرده اند که یکی زر ماکارون بوده است. چرا اینقدر به صادرات اهمیت دادید؟

-اولا زر ماکارون در حوزه ماکارونی، صادرات داشته ولی توانسته است تنها مدال افتخار از زمان انقلاب را به عنوان تولید کننده و صادر کننده صنعت کشور، دریافت کند. یعنی حوزه افتخار آن، فراتر از تولید ماکارونی بوده.

یک درصد از جمعیت دنیا در ایران زندگی می کنند و 99 درصد جمعیت دنیا، پشت مرزهای این کشور زندگی می کنند. اگر شما یک برند بسازید که این برند، نسل اندر نسل در این سرزمین بخواهد بماند، به عنوان یک افتخار ملی ثبت شود و به عنوان یک سرمایه برای این ملت ثبت شود، نمی توانید فقط بر بازار داخلی تمرکز کنید.

برندها، سرمایه های ملت ها و افتخار ملت ها است. یعنی وقتی یک ملت، برند «اپل» را دارد در دنیا سربلند است. صاحب اپل، اینقدر لذت نمی برد و منفعت ندارد.
ملت آمریکا که این برند یا مایکروسافت در آن خلق شده است بیش تر، لذت می برد. وقتی یک محصول، برند می شود از حوزه شخص و خانواده و مجموعه او خارج شده و یک سرمایه ملی می شود.

با این برند صادراتی می توانید تفکر و نگاه و فرهنگ خودت را همراه با آن صادر کنید. ما اعتقاد داشتیم که اگر برند زر ماکارون بخواهد، دوش به دوش برندهای مطرح دنیا جلو برود و معروف شود باید کاری که دنیا انجام داده است، انجام بدهیم.

دنیا از حوزه مصرف کننده ملی، خارج شده. گفته است برای کشور و مردم خودم تولید می کنم ولی 99 جمعیت در کشورهای دیگر زندگی می کنند که سفره دارند و غذا باید بخورند و ماکارونی می خورند من باید آنها را به عنوان بازار ، مورد هدف قرار بدهم.
زمانی برند شما معتبر و مطرح می شود که بتوانید به صادرات به طور بسیار جدی فکر کنید. یعنی پایه صادرات را باید در نگاه مجموعه و نگاه تولید و ساختار برند سازی، بگذارید، صادرات داشته باشید و نه فقط برای داخل ایران که یک درصد جمعیت دنیا را دارد.

زر ماکارون از ابتدا جهانی فکر کرد و گفت هر کاری که شرکت «باریلا» در ایتالیا برای تولید ماکارونی انجام داده است، انجام می دهم و من دست بسته تر از آن نیستم. چه بسا بتوانم با مهندسی بهتر و با قیمت تمام شده بهتر و با کیفیت بهتر و با بسته بندی خوب و مشتری مداری خوب، در آینده بتوانم باریلا را نیز کنار بگذارم.

چرا نشود؟ حتما این اتفاق میافتد. لازمه اش این است که اولا نگاه من به صادرات، یک نگاه بلندمدت باشد و این که کیفیت، قیمت تمام شده، بسته بندی و تنوع محصول را جلوتر و بهتر از دنیا در دستور کارم قرار بدهم. بعد هم می رویم و مشتری وفادار پیدا می کنیم. ما الان به بیش از 80 کشور دنیا صادرات ماکارونی داریم.

در ضمن این موفقیت در شرایط عادی و برابر اتفاق نیفتاده بلکه در شرایط سخت تحریم بوده است. در زمان اقتصاد مقاومتی بوده است. ما به عنوان سربازان صنعت و تولید و صادرات، شرایط سخت را جدی می گیریم. شرایط ما با رقیب خارجی، برابر نیست.

شرایط شرکت خارجی، مساعد است و با حساب های بانکی خودش به راحتی کار می کند. ما همه این مشکلات را به دلیل تحریم داشته ایم. اما برند خودمان را ساخته و سختی هایش را تحمل کرده ایم.
کارمان سخت تر بوده و برند را ساخته ایم. امروز دنیا دارد کم کم اعتماد می کند که «زر ماکارون» به عنوان یک برند پیشرو، به شِلف[قفسه فروشگاه/Shelf] می رود و نظر مردم دنیا را تامین می کند.

*این موضوع مطرح است که ظرفیت تولید ایران 800 هزار تُن ماکارونی در سال است ولی تولید فعلی کمتر از این رقم است. برخی فعالان تولید صنعت ماکارونی می گویند 400 هزار تن کل تولید سالیانه در سالهای اخیر بوده است.

-الان ماکارونی بیش تری تولید می شود. ما اگر بخواهیم یک میلیون تن ماکارونی تولید کنیم یک میلیون و 640 هزار تن گندم دوروم[گندم مخصوص ماکارونی] لازم داریم.

*به هر حال فقط چند کارخانه، مهم ترین تولید کننده های ماکارونی در ایران هستند.

-هر کدام از این کارخانه ها، میزان تولیدی دارند ولی ما اطلاعات کارخانجات خودمان را داریم. من روزی 1500 تن ماکارونی تولید می کنم.

*یعنی 1500 تن ضربدر حدودا 360 روز یک سال تولید ماکارونی دارید؟

-خیر. ضربدر 300 روز شود. فقط من 450 هزار تن ماکارونی در یک سال تولید می کنم و بخشی از آن را صادر می کنم. البته بعضی وقت ها 20 درصد کمتر یا برابر با ظرفیت کار می کنم. بستگی به عرضه و تقاضا دارد.

*بر اساس آمار سال های اخیر، در سال 1394 صادرات ماکارونی ایران 22 درصد کاهش داشته است. چقدر از آن کاهش صادرات ماکارونی احتمالا مربوط به شرکت زر ماکارون می شد؟

-من این کاهش 22 درصدی صادرات ماکارونی را خیلی قبول ندارم.

*این آماری است که در اولین نشست کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق بازرگانی و صنایع تهران در سال 1395 مورد بررسی قرار گرفته بود.

-این آمار 22 درصد باید اصلاح شود. مشکلاتی در سال 1394 در حوزه تهیه مواد اولیه و عدم پروتکل های مشترک تجاری و اقتصادی با کشورهای هدف داشتیم که کار را یک مقدار مشکل کرد. اما در سال 1395 این مشکلات، مرتفع شد.

*تصور می کنید میزان صادرات ماکارونی افزایش پیدا می کند؟

-بله؛ دولت باید در حوزه تصمیم گیری از تصمیم سازی های ما برای رفع موانع تولید و صادرات استفاده کند که این اتفاق الان دارد می افتد. الان همراهی می کنند. به خصوص سازمان توسعه تجارت، خیلی دغدغه دارد که به ما کمک کند، راه حل پیدا کند و راه را هموار کند، تا ما بتوانیم در حوزه صادرات با کمترین مشکل، محصول خودمان را صادر کنیم. این نگاه همراه سازمان توسعه تجارت را باید خیلی جدی بگیریم و از آن قدردانی کنیم.

*شما بر اهمیت موضوع بسته بندی و نوآوری تاکید زیادی کرده اید. اما برخی از تولید کنندگان ایرانی ماکارونی مثل «مک» که محصولات آنها در همین سال های اخیر و بعد از شما، به بازار داخلی آمده است بسته بندی شکیل تری دارند و از رنگ های جذاب برای بسته بندی محصول خود استفاده کرده اند.
این وضع نشان می دهد که خلائی وجود داشته که این شرکت های جدید توانسته اند در کنار محصولات قدیمی تر مثل زر ماکارون و تک ماکارون، در قفسه های فروشگاه ها و سوپرمارکت های ایران قرار بگیرند؟

-خیر. سلیقه، تنوع، خوش فکری و نوآوری، مطرح است. به طور مداوم، بشر کار می کند و هر روز یک مجموعه تولیدی برای این که محصولش مرغوب تر، شکیل تر، زیبا تر و مشتری پسند تر باشد کار می کند. طراحان آنها و خودشان به دنبال تغییر و تنوع محصول و بسته بندی هستند. این کار، روال بسیار عادی و متعارف در دنیای برند سازی است.

*یک عامل مزیت داشتن ماکارونی تولید ایران و پایین ماندن قیمت تمام شده محصول تولیدی، استفاده از آرد یارانه ای و ارزان قیمت نسبت به شرکت های خارجی بوده. در سال 1385 سهمیه آرد یارانه ای 160 تومانی را قطع شده و تولید کنندگان ماکارونی هر کیلو آرد را با قیمت آزاد و 310 تومان خریده اند. این نوع حمایت ها، قبل از این که دیگر آرد دولتی به تولید کنندگان ماکارونی داده نشود تا چه حد باعث شده قیمت محصول ایرانی ارزانتر تولید شود؟

-اولا شما این رقم 160 تومان را از کجا آورده اید؟

*من این آمار را دارم که مربوط به سال 1385 است و بعد از آن شر کت های تولید کننده ماکارونی آرد با قیمت آزاد مصرف کرده اند.

-قبل از تاسیس شرکت زر ماکارون، آرد یارانه ای می دادند. زر ماکارون، دو تحول انجام داد. یکی این که برند سازی کرد. دوم این که به سازمان غله وقت اعلام کرد که من روی قیمت تمام شده محصول خودم کار کرده ام.

ما به مسئولان سازمان غله گفتیم اگر شما اجازه بدهید آرد را با قیمت آزاد تهیه کرده و محصول خودمان را تولید کنیم. گفتیم ما هم آرد را با قیمت آزاد تهیه می کنیم تا به دولت در زمینه یارانه فشار نیاید و هم این که 10 درصد قیمت محصول نهایی را کمتر از قیمت یارانه ای، به مصرف کننده می دهیم.

باور این موضوع خیلی سخت بود ولی این اتفاق افتاد. آقای دکتر مفتح، مدیر بازرگانی دولت وقت، واقعا یک مدیر همراه بود. با وجود این که پذیرفتن این موضوع سخت بود ولی ایشان به صنعتگر و به ما اعتماد داشت.
آقای مفتح[معاون وقت وزارت بازرگانی] گفت آرد یارانه را حذف می کنم و آرد آزاد تهیه کرده و تولید کنید. اما گفت به شرطی که خلائی در بازار ایجاد نشود.

من گفتم ما گردن خودمان را وسط می گذاریم که تولید کنیم و به مصرف کننده می دهیم و خلاء هم ایجاد نمی شود. به ما اعتماد کرد و ما آرد آزاد تهیه کردیم. یارانه آرد را هم استفاده نکردیم. قیمت محصول نهایی ماکارونی را هم 10 درصد کاهش دادیم. این موضوع ثبت شده و اسناد و آمار آن وجود دارد.

*این کاهش 10 درصدی قیمت ماکارونی، دقیقا مربوط به چه سالی است؟

-مربوط به سال 1385 است که من وارد فعالیت در صنعت ماکارونی شدم. خیلی جالب است که آن وقت زیر پله ای ها تعطیل شدند. چون برای آنان به صرفه نبود که آرد آزاد بخرند و محصول بی کیفیت تولید کنند.

*آماری که من دیدم این است که قیمت هر کیلو آرد یارانه ای 160 تومان بوده و در سال 1385 قطع شده و قیمت آرد آزاد 310 تومان بوده است. آقای آثاریان، از فعالان صنعت ماکارونی در آن سال گفته است 100 درصد افزایش هزینه تولید اتفاق افتاده ولی انجمن به تولیدکنندگان ماکارونی گفته بیش از 35 درصد نرخ انواع ماکارونی را افزایش ندهند.

-آن موقع من رئیس انجمن بودم. حتی 35 درصد هم افزایش ندادیم. ما تا یک سال به میزان 10 درصد کاهش قیمت داشتیم. سند آن را از بازرگانی دولتی بگیرید. ما گفتیم آرد را با دو برابر قیمت می خریم و قیمت محصول را هم 10 درصد کاهش می دهیم.

در سال های بعد که قیمت گندم افزایش پیدا کرد به آن نسبت ما افزایش هزینه ها را دیدیم و افزایش قیمت دادیم. خیلی آرام این کار را انجام دادیم. در سال های 1384 و 1385 هم، من با مقامات دولتی صحبت کردم و نگذاشتم افزایش قیمت ماکارونی اتفاق بیفتد.

*همان موقع انجمن دقیقا اعلام کرده بود که بیش از 35 درصد افزایش قیمت ندهند و ضرر خودشان را از هزینه های دیگر جبران کنند.

-آن بحث مربوط به مدیریت تولید است که در همه جای دنیا می گویند. چون می گویند فشار به مصرف کننده نیاید و خودت مدیریت هزینه را انجام بده. این اصول تولید سالم است. اگر رانت و یارانه نباشد، طرف یا کارخانه خودش را تعطیل می کند یا با اصول مهندسی کار می کند و قیمت تمام شده را کنترل می کند.

*آن جبران کردن هزینه که انجمن به تولید کنندگان ماکارونی توصیه کرده بود از راه های دیگر جبران کنند، آیا از طریق کاهش کیفیت اتفاق نیفتاده است؟

-خیر. اگر کاهش کیفیت اتفاق می افتاد که مردم اعتماد نمی کردند. ماکارونی، تنها محصول ایرانی است که مردم با خیال راحت، محصول ایرانی را می خرند و محصول ایتالیایی را نمی خرند. به دلیل این است که کیفیت محصول ایرانی، نظرشان را تامین کرده است.

*چرا ترکیه می تواند به ژاپن ماکارونی صادر کند ولی ایران عمدتا و حدود 80 تا 90 درصد از صادرات ماکارونی را فقط به عراق و افغانستان صادر می کند؟

-این طور نیست. ایران هم به آفریقا صادر می کند. ما یک نوع ماکارونی «آشیانه ای» و یک نوع ماکارونی «شلز»، داریم که بسیار متنوع و زیبا و بسیار با کیفیت است و با بسته بندی شکیل.

البته میزان تولید آن بالا نیست ولی 4 فروشگاه زنجیرهای ایتالیا با ما قرارداد بستند و ما محصول «آشیانه ای» و «شلز» تولید زر ماکارون را به ایتالیا صادر می کنیم.ما خودمان به ژاپن هم صادر می کنیم. اما در سال های گذشته بعضی کشورها به خاطر نداشتن تحریم، پروتکل های روان داشتند و هزینه های آنها پایین می آمد. بعضی کشورهای خاص مثل ما این پروتکل را ندارند.

در نتیجه یا باید ضرر را بپذیریم یا هزینه را برای اعتبارمان مدیریت کنیم که آن بازار را خالی نگذاریم. به همین دلیل محصولات خودمان را صادر می کنیم ولی به سود فکر نمی کنیم.

*چند تن ماکارونی به ژاپن و ایتالیا صادر میکنید؟

-من عدد دقیق صادرات را نمی دانم ولی به ایتالیا صادرات داریم. حتی ما به کانادا صادرات داریم. اظهار نامه های آن در گمرک وجود دارد. ممکن است به صورت انبوه به کانادا صادر نکنیم ولی مهم این است که ماکارونی زر ماکارون به آمریکا و کانادا و نیوزیلند صادر شده.

*یک نوع خاص از ماکارونی را به این کشورها صادر می کنید یا انواع مختلف ماکارونی را می توانید به کانادا و آمریکا صادر کنید؟

-یک نوع محصول «آشیانه ای» بسیار زیبا و شکیل است ولی میزان تولید آن پایین است. چون کیفیت آن بسیار بالا است، دنیا شاید از ما بهتر از ایتالیایی ها می خرد.

*قادر نیستید که انواع مختلف ماکارونی را صادر کنید؟

-بستگی به قیمت تمام شده محصول و عرضه و تقاضا دارد.

*به هر حال بیش ترین میزان ماکارونی صادراتی را به عراق و افغانستان و آفریقا صادر می کنید.

-بله. ما به کشورهای همسایه صادر می کنیم. برای زر ماکارون، عراق و افغانستان بازار متعارف است و خیلی بازار جدی ای نیست. ما به نسبت سهم آنها به این بازارها صادرات داریم. ما در اکثر کشورهای دیگر، مشتری وفادار داریم، سهم داریم، نماینده داریم و به آن کشورها صادر می کنیم.

*شرکت زر ماکارون، ارزش های اجتماعی خاصی را برای خود تعریف کرده و این ارزش ها در سایت اینترنتی شرکت درج شده. یک بیمارستان در یک روستا هم ساخته اید.

-بله؛ در روستای قاهان که زادگاه مادرم بیمارستان ساختم. این روستا در استان قم قرار دارد. بیمارستان را به نام ام لیلا امینی ساختم که نام مرحوم مادرم است.

*علاوه بر آن موضوع، شرکت زر ماکارون حامی مالی آقای عظیم قیچی ساز، هیمالیا ایرانی بود که اخیرا تمام 14 قله بیش از 8 هزار متر جهان را فتح کرد. این همیالیا نورد چند سال بود که می خواست و چهادردهمین و آخرین قله بیش از 8 هزار متر جهان را فتح کند.
اگر قله 8516 متری «لوتسه» را فتح می کرد سی و دومین نفر در جهان می شد که هر 14 قله بیشتر از 8 هزار متر دنیا را فتح کرده بود.
در همان زمان که قله لوتسه را فتح نکرده بود شرکت زر ماکارون، اسپانسر این هیمالیانورد شد و بالاخره فتح قله چهاردهم انجام شد. بر چه مبنا به او کمک کردید و اسپانسر این هیمالیا نورد شده بودید؟

-عشق من کوهنوردی است. ورزش اصلی من، کوهنوردی است. تنها دلخوشی و ورزش مورد علاقه من کوهنوردی است. کوه دماوند را صعود کرده ام و خیلی از قله های معروف کشور را صعود کرده ام.
عشق و علاقه من، کوهنوردی است. وقتی دیدم کوهنوردی که پدیده است و دنیا قدرش را می داند و ما نسبت به توان او اطلاع نداریم، از او حمایت کردم.

*آقای قیچی ساز گفته بود هر سفر به هیمالیا 20 هزار دلار هزینه دارد. شما چقدر از هزینه های سفر او را تقبل کردید؟

-مقدار آن را به یاد ندارم ولی به او کمک کردم تا بدون این که آسیب ببیند و اذیت شود با خیال راحت، فقط به صعود فکر کند. من هم هزینه مالی را برایش تامین کردم. یعنی شرکت زر ماکارون این کار را انجام داد.

*این نوع حمایت مالی از یک هیمالیا نورد، جنبه فردی دارد و مربوط به علایق شخص خودتان است یا ناشی از همان موضوع مسئولیت اجتماعی تعریف شده برای شرکت زر ماکارون است؟

-مسئولیت اجتماعی است که من باید در حد توان به خیریه ها و به خیرین سلامت کمک کنم. در جایی که در حد وسع و توان من است، به عنوان یک فرد که مسئولیت اجتماعی دارم هر کجا کاری از دست من بر بیاید و حتی فراتر از توان خودم کمک می کنم. تا امروز هم خدا را شکر می کنم توفیق داشته ام که همراهی کنم.

*از ورزش همگانی هم حمایت کرده اید یا حمایت شما فقط شامل ورزش حرفه ای کوهنوردی شده؟

-بیش تر کوهنوردی ولی برای ورزش های عمومی مثل فوتبال یا شنا و جاهای دیگر هم کمک کرده ایم. ما اعتقاد داریم یک جامعه سالم با ورزش و تن سالم، می تواند به فکر سالم برسد.

*بعضی از تولید کنندگان ترکیه محصولات خودشان را به ایران صادر می کنند و برخی محصولات برندهای ماکارونی ساخت ترکیه، در بازار ایران وجود دارد.

-ماکارونی وارد نمی شود. شاید چیز دیگری باشد. یک گرم ماکارونی وارد ایران نمیشود. اگر هم بیاید چمدانی وارد می شود.

*محصولات ماکارونی برند آنکارا، در ایران وجود دارد و فروخته میشود.

-به صورت چمدانی وارد می شود. با روش اظهار نامه ای وارد نمی شود. تازه اینقدر قیمت های محصولات ما پایین است و اینقدر کیفیت های ما از آنها بهتر است که اصلا مصرف کننده ما رغبت ندارد زر ماکارون را بگذارد و ماکارونی ساخت ترکیه را بخرد. ضمن این که قیمت های آنها بالاتر از قیمت های ما است.

*شرکت های ترکیه تجربه زیادی در تولید ماکارونی دارند و ایران در سالهای بعد از انقلاب وارد کننده عمده ماکارونی از ترکیه بوده است. به اعتقاد شما، آیا واقعا تجربه آنها بیش تر نیست؟

-ما رقابت کردیم و به آنها رسیدیم. تولیدات آنها برای موقعی خوب بود که برندهای معروف و با تکنولوژی و این تفکری که توضیح دادم در ایران نبود. همان آرد یارانه ای بود و همان زیر پله ای ها کار می کردند که نه کیفیت برای آنها مهم بود و نه مصرف کننده و نه برند سازی. محصولات ترکیه به اینجا آمده بود و جا خوش کرده بود.

الان کار مهندسی در زمینه تولید ماکارونی انجام شده و برندهای با کیفیت آمده. زر ماکارون آمد و جهانی شد. درست کار کرد و الان هم کیفیت محصولات ما خیلی جلوتر از محصولات ترکیه است.

ما به ترکیه محصول صادر می کنیم. وقتی می بینیم که اینقدر کیفیت قابل دفاع است و کیفیت مورد استقبال مصرف کننده وفادار قرار گرفته است، دیگر دغدغه نداریم. چون مصرف کننده، کیفیت را می پذیرد. لذا ترکیه، دستانش را بالا برده و پذیرفته که به لحاظ کیفیت، ماکارونی ایران جلوتر است و تنوع دارد.

*ولی به هر حال ترکیه از سال ها قبل بیش تر از یک میلیون تن در سال ماکارونی تولید می کند و بر اساس آمارهای موجود ایران کمتر از یک میلیون تن تولید دارد.

-ترکیه بیش تر از یک میلیون تن تولید می کند. برای این که ترکیه پروتکل های عجیب و غربی با دنیا دارد و به صادر کننده اش به طور موردی کمک کرده و از او حمایت می کند. به همین دلیل شرکت های ترکیه ای در سال های قبل توانستند بازارهای بزرگتری را بگیرند .

الان بازار محصولات ترکیه نسبت به گذشته کاهش پیدا کرده است. با آن سرعت که بالا می رفت نتوانست ادامه بدهد. ما ایرانی ها با وجود همه سختی ها، توانستیم جاهای خوبی را فتح کنیم.

دغدغه دولت ایران و سازمان توسعه تجارت، توسعه صادرات غیر نفتی است. الان هم از نظر کارشناسان بخش خصوصی استفاده می کنند که ایران هم بتواند گلوگاه ها و موانع را شناسایی و رفع کند و ما هم بتوانیم حتی جلوتر از ترک ها و ایتالیایی ها در بازارهای هدف حضور داشته باشیم.

*قیمت جهانی گندم در سال های اخیر کاهش داشت و هر کیلو گندم حدود 700 تومان بود. اما فرضا قیمت تضمینی خرید گندم در ایران 1270 تومان برای سال 1395 بود. این که در سال های اخیر دولت با 1270 تومان می خرید و با قیمت 936 تومان به صنعت ماکارونی می فروخت در حقیقت یارانه به این صنعت می داد.

-این اِشکال دولت است. تولید کننده ماکارونی با همین قیمت 930 تومانی گندم، بالاتر از رقبای جهانی خودش می خرید. به همین دلیل قیمت هر کیلو گندم وارداتی در ترکیه مثلا 700 تومان یا 750 تومان بود و دولت هم یارانه نمی داد و تضمینی در کار نیست.

تاجر یا صنعتگر ترکیه گندم را با قیمت مثلا 700 تومان یا 750 تومان از دنیا می خرید و بعد ماکارونی تولید می کرد. ما در ایران گندم را مثلا باید با قیمت 930 تومان می خریدیم. تازه قیمت خرید ما با قیمت خرید تضمینی گندم هم خیلی فاصله دارد. این همان مبنای غلط است که باید اصلاح شود. بنابراین ما چون گندم را گرانتر میخریدیم قیمت تمام شده محصول ما نسبت به رقبای خارجی، در بازارهای هدف بالاتر می رفت.

یک مشکل دیگر ما، نداشتن پروتکل های مشترک تجاری و اقتصادی بین ایران و کشورهای دیگر است. همه اینها مساله است. این مشکلات باید رفع شود تا ما در شرایط برابر با خارجی ها بتوانیم کار کنیم. شک نکنید که نفس آنان را می گیریم. توان ایرانی را خود شرکت های خارجی، بهتر از ما می دانند.

چند مانع بر سر راه ما قرار دارد. مواد اولیه ما شرایط پایداری ندارد و تحمیلی است. میگوید همین است که هست. این وضع کمک زیادی به صادرات نمی کند.
اگر شرایط ما در شرایط برابر با رقبای خارجی باشد حتما ما به لحاظ قیمت تمام شده، روی دست تولید کنندگان خارجی بلند می شویم. اگر این پروتکل های مشترک تجاری و اقتصادی را ببندند ما می توانیم راحت تر محصول خود را وارد بازار هدف کنیم.

*در همان سال های قبل از تاسیس شرکت زر ماکارون، آرد یارانه ای که به تولید کنندگان ماکارونی داده می شد تا چه حد باعث می شده قیمت تمام شده ماکارونی تولیدی ایران نسبت به کشورهای دیگر پایین بیاید؟

-من در بازار قبل از سال 1384 نبوده ام. اما می دانم هر چه ماکارونی از ایران صادر شد هم آبروی ایران رفت و هم آبروی ماکارونی ایران رفت. همه ماکارونی های صادراتی برگشت خورد و ماکارونی هایی هم که در آن کشورها ماند خوراک دام شد.

*این مربوط به شرکت های سنتی تولید کننده ماکارونی در ایران بوده است و نه مثلا شرکت صنعتی تک ماکارون.

-نمی دانم. مهم این است که ماکارونی ایران در دنیا، بسیار بی اعتبار بود. یا ماکارونی ایرانی را برمی گرداندند یا آن را خوراک دام می کردند. تازه در آن موقع از آرد یارانه ای هم استفاده می کردند. یعنی ماکارونی بی کیفیت، تولید می شده.

واردات ماکارونی وجود داشته و صادرات وجود نداشته است. اگر هم صادرات ماکارونی وجود داشته اینقدر محصول، بی کیفیت بوده که آبروی ایران می رفت.

در سال 1386 در روز ملی صادرات که سخنران بودم، گفتم ما اینقدر بد عمل کردیم که کشورهای دیگر یک تیزر تلویزیونی درست کرده اند و انسان، ماکارونی ایتالیایی را می خورد و ماکارونی ایرانی را جلوی دام می گذارند و آن دام نیز سرش را برمی گرداند. این طور با حیثیت ایران بازی کردند. البته تولید کنندگان ایرانی، مقصر بودند. آن موقع در ایران تولید کنندگان ماکارونی، آرد یارانه ای هم می گرفتند.

*مدتی قبل به طور مشخص رئیس انجمن صنفی کارخانجات ماکارونی گفته بود برخی شرکت ها از راه های مختلف گندم و آرد ارزانتر به دست می آورند و رقابت ناسالمی در بازار ایجاد کرده اند.
واقعا این رقابت ناسالم شرکت های ایرانی تولید کننده ماکارونی به وجود آمده؟

-من نمی دانم. شاید بعضی ها شب می خوابند و گندم از آسمان در کارخانه های آنان می ریزد. اما حقیقتا این حرف های مغرضانه و غیر کارشناسانه، ملت ما را گرفتار کرده است. شما به این صحبتهای بی پایه و اساس توجه نکنید.

*باز این نوع تولید کنندگان ماکارونی مطرح کرده اند که بعضی ها تصمیم گرفته اند بدون سود و با قیمت بسیار پایین اجناس خود را وارد بازار کنند. این تولید کنندگان ماکارونی با این صحبت ها می خواهند به نوعی بگویند برخی قصد دارند دیگران را از بازار بیرون کنند یعنی همان دامپینگ.

-صحبت های غیر کارشناسی و غیر علمی که پایه و اساس ندارد نباید مطرح شود. در همه جای دنیا قیمت تمام شده و کیفیت و رقابت مطرح است.

*در همان چارچوب بحث برند و برند سازی، برای این که برند ایجاد شده توسط شما ادامه پیدا کند و فعالیت آن مقطعی نباشد دقیقا برنامه خاصی دارید که ماندگار شود؟

-تنوع محصول را اضافه می کنم. بسته بندی محصولات تولیدی را روز به روز بهتر می کنم. محصولات خود را پا به پای رقبای خارجی و حتی پایین تر از قیمت رقبای خارجی در بازارهای هدف عرضه می کنم.

سعی می کنم مشتری خودم را بسیار احترام بگذارم و به نظر، جیب و نگاه او، احترام بلند مدت بگذارم تا برند من، نسل اندر نسل بتواند برند قدرتمند و مطرحی برای سرزمین من و ایران عزیز بماند.

*با برخی از افرادی که با صنایع غذایی آشنا هستند صحبت کردم. می گفتند که پروپاگاندای آقای سلطانی، عالی است و ادعاهایی را در مورد توانمندی خودش مطرح می کند که در زمان طرح آنها وجود ندارد ولی یک خوبی که دارد این است که بعدا آن ادعاها را محقق می کند.
این طور بحثی را در مورد خودتان قبول دارید؟

-بله. من با یک تیم، کار می کنم. به تنهایی کار نمی کنم. تیم هلدینگ زر، توانسته است در آرد، حرف اول را بزند. در تولید سمولینا(آرد مخصوص ماکارونی) حرف اول را بزند. در تولید ماکارونی هم همین طور.

قطع کردن سهمیه آرد یارانه ای را ما پیشنهاد کردیم و حذف شد. صنعت ماکارونی هیچ فشاری به دولت نمی آورد و تحمیل هزینه به دولت از این طریق وجود ندارد. مثل بقیه صنایع به صورت روان و راحت می توان بدون یارانه فعالیت کرد.

گروه صنعتی ما، با توسعه فعالیت خود پالایشگاه غلات را شروع کرد. از ذرت، محصول های فروکتوز(ماده شیرین کننده) می گیریم. الان یکی، دو تا کار تولیدی را می خواهیم انجام بدهیم و می خواهیم در تجارت غلات به طور جدی فعالیت کنیم.

سیلوهای تغذیه در بنادر شمالی و جنوبی کشور ایجاد کرده ایم که بتوانیم حمل غلات را به درستی انجام بدهیم تا قیمت تمام شده را مثل رقبای قوی در دنیا پایین بیاوریم و متکی به دولت نباشیم و به طور مکرر نگوییم به ما رانت و یارانه بده.

ما سعی کردیم مثل رقبای خارجی، یک فعالیت مهندسی مبتنی بر کار بلند مدت با برند سازی انجام بدهیم. لازمه این کار این است که ما ناوگان حمل و نقل داشته باشیم . ارتباط تجاری با دنیا داشته باشیم. سیلو در شمال و جنوب کشور داشته باشیم. ریل راه آهن داشته باشیم. همه اینها را در گروه صنعتی زر، ایجاد کرده ایم.

*در چشم انداز شرکت زر ماکارون مطرح کرده اید که می خواهید در جهان مطرح باشید. آینده فعالیت تولید ماکارونی در شرکت خودتان را چطور می بینید و این که بتوانید انواع محصول به کشورهای اروپایی صادر کنید؟

-انواع محصولات اگر بخواهد به دنیا صادر شود، الزاماتی دارد. محصولاتی که ساده است، صادرات آنها ماندگار نیست. ما باید محصولات با دانش فنی بالا تولید کنیم که دنیا کمتر بتواند تولید کند. آن وقت اروپایی ها و همه دنیا، مشتری ما می شوند .

ما الان که محصول های فروکتوز 55 آنزیمی را در پالایشگاه غلات زر، تولید کرده ایم و از ذرت تولید می کنیم، این یک محصول با فناوری بالا(High Tech) است و همه دنیا خریدار آن هستند.

در انگلیس آن را تولید می کنند. در ایتالیا هم تولید می شود. من هم در ایران تولید می کنم. چون محصول با فناوری بالا هست خریدار دارد. برای مثال یک غرفه در نمایشگاهی در رم ایتالیا داشتیم. در ایتالیا، محصول های فروکتوز 55 آنزیمی ایران را به دنیا معرفی کردیم.

*در زمینه انواع محصولات ماکارونی و پاستا می شود در بازارهای مصرف اروپایی نفوذ کرد؟

-بله. اما پاستا، محصول با فناوری بالا نیست و غذای معمولی مردم است. های فروکتوز، یک محصول صنعتی است.

*یعنی اروپایی ها فقط محصولات برندهای معروف و قدیمی ماکارونی اروپا را می پسندند؟

-خیر. ما به اروپا هم پاستا صادر می کنیم. اگر تنوع محصول، عالی باشد و کیفیت و بسته بندی محصول، عالی باشد اروپایی ها، محصول ما را مصرف می کنند.

*منظور این که صادرات به صورت عمده و زیاد به اروپا انجام شود تا این که عمده صادرات ماکارونی به عراق و افغانستان باشد.

-وقتی ما محصول با فناوری بالا تولید نمی کنیم خریداران ما محدود هستند. وقتی می خواهید مثلا لوبیا صادر کنید، خب لوبیا در همه جای دنیا وجود دارد یا مثلا چیزی که فرآورده گندم است را بیاورید و با یک ماشین به ماکارونی تبدیل کنید، از فناوری بالایی استفاده نشده.

مرکز تولید گندم، روسیه است تا ایران. در آنجا خیلی سخت است رقابت کرد ولی تولید های فروکتوز که یک شربت فوق شیرین و تهیه شده از ذرت است، دانش فنی و مهندسی می خواهد. این محصولاتی که ما مواد اولیه آن را نداریم باید دانش آن را داشته باشیم.

*در زمینه برند سازی به طور مشخص چه برنامه ای داشتید یا دارید؟

-من کانفکشنری را برای برند سازی ایده آل می دانم. شرکت «مارس» که یک شرکت شیرینی سازی و مواد غذایی در ایالات متحده است و آدامس اوربیت هم توسط آن تولید میشود، در سال های اخیر سالیانه حدود 18 میلیارد دلار فروخته است. ایران این قابلیت را دارد که روی دانش فنی و روی کانفکشنری کار کند و به دنیا محصول کانفکشنری[از قبیل شکلات، ویفر و آدامس] صادر کند.

بیشتر بخوانید:

گفت و گوی «عصر ایران» با شاهرخ ظهیری، کارآفرین و بنیانگذار برند «مهرام» / داستان کارآفرینی با سس مایونز

تماشاخانه

تبحر شگفت انگیز روباه قرمز در طبیعتی سخت / جدال بر سر یک ماهی (فیلم)

بحران آب در شمال شرقی سوریه: اتهامات سنگین علیه ترکیه / بی‌برقی و بی‌آبی برای یک میلیون سوری (فیلم)

فیلم های دیگر