آیا یک راه آسان و خوشمزه برای افزایش مصرف مواد غذایی روزانه خود میخواهید؟ دانه کتان را امتحان کنید، غذای معجزه گر جدید شما.
مصرف صحیح این دانه ها، به درستی درک نمیشود. زیرا آنها را فقط برای خشک شدن در نظر می گرفتند. آنها مملو از مواد مغذی بوده و دارای خواص باورنکردنی هستند که برای یک پخت و پز سالم نیاز است. با آماده سازی صحیح، درخواهید یافت که آنها صندوقچه ای برای ذخیره و ضروری هستند.
1- آنها بسیار متنوع هستند؛ هم پوشیدنی هم خوردنی
بذر کتان ابتدا در خاورمیانه و 2000 سال قبل از میلاد کشف شد. از طریق اثرات آن بر تجارت خارجی و تقاضا، تولید کتان در سرتاسر جهان پراکنده شد. در حال حاضر کانادا اولین پیشرو در تولید آن و سپس کشورهای روسیه، فرانسه و آرژانتین به ترتیب بیشترین تولید را دارند. از آنجا که بذر کتان ابتدا به دلیل فراوانی فیبر تشخیص داده شده بود، همواره برای مصارف آشپزی و نیز مصارف نساجی از آن استفاده میشود. بازار بذر کتان به دلیل شناخت طولانی مدت از خواص تغذیه ای آن و نیز دوام نساجی، در سالهای اخیر به طور پیوسته رونق گرفته و رو به افزایش است.
2- دانه کتان کوچک ولی پر از مواد مغذی است
فقط سه قاشق غذاخوری از آن حاوی مواد زیر است:
امگا3 – 8 گرم فیبر – 6 گرم پروتئین – 31 درصد ویتامین B1 – 35 درصد منگنزگول ظاهر کوچک آن را نخورید؛ این دانه های کوچک مانند مشتی قوی و مفید هستند. علاوه بر مواد مغذی ذکر شده در بالا، این دانه های کوچک حاوی فسفر، سلنیوم، ویتامین B6 ، آهن، پتاسیم، مس و روی نیز هستند. برای اطمینان از کافی بودن مصرف روزانه، حداقل 2 قاشق غذاخوری از آن را به رژیم غذایی روزانه خود اضافه کنید.
3- دانه کتان، راههایی بیشتر از مصرف فیبر ارائه می دهد
اگر با بذر کتان آشنا باشید، ممکن است متوجه شده باشید که فیبر آن برای تنظیم سطح کلسترول و همچنین تنظیم سطح قند خون حیاتی است. اما این دانه های کوچک مفید خواص دیگری نیز دارند:
- سلامت پوست و مو: دانه های کتان حاوی چربی های ALA (آلفا لینولنیک اسید) است که از طریق ارائه چربی های ضروری و ویتامین های گروه B به پوست و مو کمک میکند و باعث کاهش پوسته- پوسته شدن و خشکی میشود که منجر به شوره سر میگردد. همچنین میتواند به کاهش آکنه، اگزما و روزاسه کمک کند. در برخی از گزارشها آمده است که مصرف آن میتواند به کاهش خشکی چشم کمک کند.
- دارای آنتی اکسیدان بالا: آنتی اکسیدان هایی که در بذر کتان یافت میشود، به نام Lignans معروف است. این ها پلی فنول های مرتبط با فیبر است که دارای خواص ضد پیری، حفظ تعادل هورمونی و سلامت سلولی برای ما می باشد. پلی فنول ها همچنین از رشد باکتریهای مفید در روده ما حمایت میکنند. البته این همه خواص آن نیست؛ آنها دارای خواص ضد ویروسی و ضد باکتریایی هستند؛ یعنی تقویت سیستم ایمنی بدن
- سلامت گوارش: یکی از دلایلی که چرا بذر کتان سودمند است، بر میگردد به غلظت بالای موقت آن. این یک فیبر به شکل ژل است که محلول در آب بوده و به جذب مواد مغذی کمک میکند. چربی های ALA برای محافظت از پوشش دستگاه گوارش و حفظ عملکرد کلی آن کمک میکنند.
- کاهش خطربرخی از انواع سرطان: فرضیه ای در این مورد وجود دارد و آن این است که دانه های کتان، میتوانند خطر ابتلا به سرطان سینه را کاهش دهند و حتی در برخی موارد روند آن را معکوس کنند. سه لیگنان که در بذر کتان یافت شده، به طور طبیعی باعث تعادل هورمونها میشود و بنابراین برای سلامت زنان بسیار مهم است. گزارش شده است که دانه کتان برای مبارزه با سرطان کولون، پروستات و سرطان تخمدان کمک کرده است.
- کاهش علائم یائسگی: از آنجا که بذر کتان توانایی متعادل سازی هورمونها را دارد، این دانه و مشتقات آن، اکسیر زندگی برای زنان در دوره یائسگی است؛ زیرا دارای خواص استروژنی است. این نتایج برای گرگرفتگی زنان یائسه موفقیت آمیز بوده است.
- مزایای قلبی عروقی: چربی های ALA موجود در بذر کتان، دارای خواص ضد التهابی فوق العاده هستند و میتوانند باعث محافظت رگهای خونی در برابر آسیب شوند. از آنجا که این امر همچنین به میزان قابل توجهی باعث کاهش کلسترول نیز میشود، پس این دانه ها کمک میکنند تا شریان ها ازهرگونه انسداد پاک شوند.
- درمان سندرم تونل کارپل: زمانی که به طور مستقیم روغن دانه کتان را به مچ دست بمالید، میتواند تا حد زیادی پیشرفت تونل کارپل را کاهش یا حتی آن را معکوس گرداند.
4- آیا چنین چیزی ضرر هم دارد؟
اضافه کردن دانه های کتان به رژیم غذایی میتواند حرکات روده را افزایش دهد، اما در برخی موارد باعث ایجاد ناراحتی های گوارشی با نشانه هایی شامل: التهاب، گاز، دردشکمی، یبوست، اسهال، دردمعده و تهوع میشود. به دلیل وجود استروژن، مصرف آن به زنان باردار توصیه نمیشود.
5- راههای مختلف مصرف بذر کتان
- بذر کتان قهوه ای وجود دارد که میتوان آن را به صورت خام یا بوداده مصرف کرد. برای مصرف فقط آن را بر روی گرانول، ماست، سالاد و یا هر چیزی که دوست دارید بپاشید.
- بذر کتان طلایی نیز وجود دارد که درست مثل بذر کتان قهوه ای میتوان آن را هم خام مصرف کرد وهم بوداده. دستورات مصرف برای رژیم های غذایی مثل دانه کتان قهوه ای است.
- بذر کتان معمولا به یک وعده غذا اضافه شده یا با غذا پخته میشود و یا مخلوط با سایر مواد غذایی مصرف میشود. این بذر یک دانه عالی برای تهیه نان است و نیز یک جایگزین عالی برای تخم مرغ.
- در انتها روغن بذرکتان نیز در دسترس است. معمولا از آن برای درمانهای موضعی استفاده میشود اما میتوان از آن به عنوان یک ماده غذایی یا روغنی برای مصارف خوراکی نیز استفاده کرد.
6- زیاده روی در مصرف هر چیز خوبی نیز، بد است.
از آنجا که مصرف بیش از حد بذر کتان میتواند به مشکلات گوارشی منجر شود، مصرف بیشتر از روزی 50 گرم تخم کتان توصیه نمیشود.
منبع: الو دکتر