مخمر، قارچ، و کپک ها همگی رابطه نزدیکی با یکدیگر دارند. آنها اساسا اشکال مختلف از یک نوع ارگانیسم مشابه هستند. مخمرها سلول های منفرد هستند که پس از تکثیر قارچ نامیده می شوند. قارچ ها می توانند به شکل مخمرها یا کپک ها (یا ترکیبی) شکل بگیرند.
به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "ایزی هلث آپشنز"، در این مطلب، کپک را به عنوان قارچی که در غذا یا محیطی مرطوب رشد می کند، در نظر بگیرید.
هزاران گونه شناخته شده از کپک وجود دارند. تمامی آنها برای رشد نیازمند رطوبت هستند، اما برای شکوفایی همانند دیگر اشکال حیات گیاهی (فتوسنتز) به نور خورشید نیاز ندارند. در عوض، آنها به صورت مستقیم از ماده ارگانیک (هتروتروفی یا دگرپروردگی) تغذیه می کنند و سپس با آنزیم های گوارشی خود آن را تجریه می کنند.
اگر به طور مرتب در محیط مسقف با بوی کپک، رطوبت، یا رشد آشکار کپک مواجه هستید، پس باید به سلامت خود توجه داشته باشید، زیرا برخی کپک ها به عنوان پاتوژن های (عوامل بیماریزا) انسانی شناخته شده اند. بر همین اساس است که آشنایی با نشانه ها و علائم مایکوتوکسین های کپکی و چگونگی درمان یک بیماری مرتبط با کپک اهمیت دارد.
اسید معده می تواند به سرعت کپک را از بین ببرد. با این وجود، هنگامی که کپک استنشاق می شود می تواند سلامت انسان را در معرض خطر قرار دهد. این مساله برای هاگ های کپک و مایکوتوکسین ها نیز صادق است.
کپک هایی که مایکوتوکسین ها را تولید می کنند می توانند نشانه هایی در بخش هایی از بدن مانند ریه ها، سیستم ایمنی، و سیستم عصبی ایجاد کند. همچنین، آنها می توانند در ابتلا به سرطان نقش داشته باشند.
از نشانه های قرار گرفتن در معرض هاگ کپک می توان به موارد زیر اشاره کرد:
گرفتگی بینی و سینوس ها
سوزش چشم
تاری دید
سرفه مزمن
راش پوستی
چندین قرن است که درباره بیماری های کپکی مرتبط با انسان بحث می شود، که از چشمگیرترین آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
مسمومیت قارچی (از گونه های Claviceps): تشنج، اسپاسم، اسهال، پارستزی، خارش، شیدایی، روان پریشی، سردرد، یا حالت تهوع. همچنین، ممکن است انگشت های دست یا پای خود را به واسطه انقباض رگ های خونی، تورم، و بی حسی که به قانقاریا خشک منجر می شوند، از دست بدهید.
مسمومیت غذایی آلئوکیا (از سم T-2 گونه های فوزاریوم): حالت تهوع، استفراغ، اسهال، لکوپنی (تعداد کم گلوبول های سفید خون)، خونریزی، التهاب پوستی، و گاهی اوقات مرگ.
مرگ و میر بیماری کبدی (از قارچ آسپرژیلوس): افراد مبتلا به بیماری شدید کبدی در معرض خطر بیشتری برای عفونت های آسپرژیلوس مهاجم قرار دارند.
شایعترین انواع کپک که باید با آنها آشنا باشید شامل آسپرژیلوس، کلادوسپوریوم و استاکیبوتریس چارتارم (به نام کپک سیاه نیاز شناخته می شود) می شوند.
کپک سیاه به طور ویژه گزینه ای جالب توجه است، زیرا نه تنها به طور معمول در ساختمان های مرطوب یافت می شود، بلکه می تواند هنگام تغذیه از مواد آلی در دیوار، فرش یا حتی زیر کف هاگ آزاد کند. این هاگ ها اگر بلعیده یا تنفس شوند می توانند موجب نشانه های بلند مدت جدی شوند. با این وجود، از شایعترین نشانه ها می توان به سرفه، عطسه، سوزش چشم، راش و سردرد اشاره کرد.
اما درباره نشانه های بلند مدت جدی قرار گرفتن در معرض این نوع یا دیگر انواع کپک چطور؟
طی یک مطالعه روی 112 بیمار مبتلا به سندرم خستگی مزمن، آزمایش بررسی سموم کپکی در ادرار آنها انجام شد. پژوهشگران دریافتند که نتایج آزمایش 93 درصد بیماران حداقل برای یکی از سه مایکوتوکسین - آفلاتوکسین ها، اکراتوکسین A و ماکروسیکلیک تریکوتسین ها - مثبت بوده است. اکراتوکسین A شایعترین مایکوتوکسین شناسایی شده بود، که در 83 درصد سوژه ها مشاهده شد. نود درصد این افراد به این نکته اشاره داشتند که به تازگی در معرض آب یک ساختمان آسیب دیده قرار داشتند. همچنین، تیم پژوهشی 55 سوژه سالم را نیز به عنوان گروه کنترل زیر نظر داشتند، که هیچ گونه جواب مثبتی در آزمایش آنها مشاهده نشد.