پژوهشگران دانشگاه تبریز موفق به ساخت نانوحسگری زیستی شدند که میتواند میزان تضعیف سیستم ایمنی بر اثر سلولهای سرطانی را مشخص کند و از این طریق تشخیص زودهنگام و مناسبی برای ممانعت از متاستاز شدن سرطان در اختیار قرار دهد.
به گزارش ایسنا تومورها پس از مصرف تریپتوفان که یک اسید آمینه ضروری موجود در بدن است، به کمک آنزیمهای خاصی آن را به کینورنین تبدیل میکنند. کینورنین تولیدشده به گیرندههای موجود در سطح سلولهای ایمنی (مثل B Cell و T Cell) متصل شده و مانع از فعالیت ایمنی این سلولها در قبال سلولهای سرطانی میشود.
به دنبال این روند، سرطان با فرآیند متاستاز به سایر نقاط بدن سرایت میکند که خود دلیل عمده مرگ افراد سرطانی است. بر این اساس نوسان نسبت کینورنین به تریپتوفان میتواند در پیشرفت برخی از سرطانها و بیماریهای عصبی تأثیرگذار باشد.
علاوه بر این، ارزیابی این نسبت میتواند اطلاعات ارزشمندی در مورد اثر درمانی برخی داروها به دست دهد. بدین منظور، طراحی نانوحسگرهای زیستی جهت بررسی این نسبت اهمیت خاصی خواهد داشت.
در این راستا محققان دانشگاه تهران با هدف طراحی نانوحسگری زیستی برای بررسی میزان تضعیف سیستم ایمنی ایجاد شده توسط انواع سلولهای سرطانی مانند سرطان کبد، تومور مغزی، سرطان ریه و سرطان روده بزرگ به واسطه مصرف تریپتوفان و تولید کینورنین و تأثیر برخی از داروها بر میزان متاستاز این سلولهای سرطانی تحقیقاتی را در این زمینه اجرایی کردند.
این نانوحسگر زیستی توسط نانولولههای چند دیواره کربنی و آنتیبادی مخصوص کینورنین بر روی الکترودهای صفحه چاپی ساخته شده است و در روند کار آزمایشگاهی غلظت کینورنین و تریپتوفان در انواع سلولهای سرطانی ذکر شده توسط آن اندازهگیری شده است.
نانوحسگر پیشنهادی به روشی ساده و با هزینه پایین ساخته شده است. پاسخ سریع، حساسیت بالا، محدوده تشخیص خطی وسیع و قدرت انتخابی خوب از دیگر ویژگیهای این نانوحسگر زیستی به شمار میرود.
این نانوحسگر زمینه را برای مطالعه اثر داروهای جدید بر روی سلولهای سرطانی در محیط آزمایشگاهی بدون نیاز به بدن موجود زنده فراهم میکند.
این مطالعات از سوی پری کرمی فارغ التحصیل دوره دکتری شیمی تجزیه از دانشگاه تبریز، دکتر میر رضا مجیدی از دانشگاه تبریز، یدالله امیدی و دکتر ژاله برار از دانشگاه علوم پزشکی تبریز و دکتر محمد جوهری از دانشگاه علوم پزشکی اردبیل اجرایی شده و نتایج آن در مجله Biosensors and Bioelectronics با ضریب تأثیر 7.476 به چاپ رسیده است.