نامزدهای انتخابات و بورس/ سهام عدالت قابل معامله می شود

کاش آن هایی که بورس را سیاسی می دانند و رشد چندی پیش آن را انتخاباتی می دانستند و با خبرها و رسانه هایشان سبب ترس مجدد مردم برای حضور در این عرصه شفاف اقتصادی شدند ، در برنامه هایشان و در مناظره های انتخاباتیشان دست کم اشاره ای هم به این بازار می کردند و می گفتند که چه برنامه ای برای بازاری دارند که بیش از 8 میلیون نفر عضو دارد و عنوان ویترین اقتصادی کشور را یدک می کشد.!

مرور برنامه های 6 کاندیدای ریاست جمهوری نشان می دهد تنها حسن روحانی نیم نگاهی به موضوع بازار سرمایه و تامین مالی از این بازار داشته است و این بازار تقریبا در برنامه های سایر کاندیداها به دست فراموشی سپرده شده است،بازاری که 8 میلیون عضو دارد و بزودی با قابل معامله شدن سهام عدالت دست کم یک بار میزبان حدود 50 میلیون ایرانی خواهد بود.

توسعه و نظارت...

قانون بازار اوراق بهادار برای قوه مجریه دو وظیفه نظارت و توسعه پیش بینی کرده است حال آن که هیچ یک از کاندیداها نه تنها در روزهای انتخاباتی بلکه در طول چند سال گذشته تحلیل دقیقی درباره این بازار نداشته اند و تنها در برنامه های روحانی قدری به موضوعات توسعه ای بازار سهام پرداخته شده است.

باری ؛ به هر حال یکی از این 6 کاندیدا رئیس جمهور آینده ایران تا سال 1400 خواهد بود ولی آن چه که از نقطه نظر نگارنده مهم ارزیابی می شود این است که رئیس دولت دوازدهم احتیاج بیشتری به بازار سرمایه خواهد داشت و قطعا در دولت جدید بسیار بیشتر از دولت یازدهم از پتانسیل بازار سرمایه برای تامین مالی پروژه ها و تسویه بدهی های دولت از طریق انتشار اسناد خزانه استفاده خواهد شد.

البته امیدواریم رئیس دولت جدید هر که باشد بورس را بیش از گذشته درک کند.بورس بهترین راهکار برای مهار تورم است البته اگر مردم به آن اعتماد کنند و در آن سرمایه گذاری بلند مدت داشته باشند.یکی از عللی که در بورس بیشتر سرمایه گذاران کوتاه مدت نگر و نوسان گیر شده اند بی اعتمادی نسبت به حرف ها و برنامه هاست.

در حالی که فلسفه ایجاد بورس به زبان ساده این است که مردم سرمایه های مازاد خود را به این بازار بیاورند ،سهم بخرند و شریک سایر حقوقی ها در اداره شرکت ها شوند تا دیگر یک بنگاه اقتصادی برای توسعه نیار نباشد وام بگیرد،نهایتا شرکت با سرمایه مردم و سایر اشخاص حقوقی پیشرفت کند و جلو برود و سود قابل توجهی هم از طریق مجامع و رشد قیمت سهام نصیب مردم سرمایه گذار شود.نگاهی که متاسفانه در سال های اخیر کمتر دولتی به آن توجه کرده است.

در مجموع انتظار فعالان بازار سرمایه از دولت دوازدهم به طور اجمالی این گونه دسته بندی می شود:

1.توجه به فلسفه وجودی بازار سهام به عنوان بازاری برای سرمایه گذاری بلند مدت که برای تحقق این مهم دولت باید اعتماد سازی کند.اعتماد سازی یعنی این که ریسک های سیستماتیکی که در سال های گذشته همچون نرخ خوراک 13 سنتی برای پتروشیمی ها ، بهره مالکانه 30 درصدی برای معادن سنگ آهن ، الزام یکباره رعایت زبان بین المللی گزارشگری مالی برای بانک ها موسوم به IFRS ، تلاش وزیر صنعت برای خروج پتروشیمی ها از بورس ها و ده ها تصمیم دیگر اتفاق نیفتد.برای اعتماد سازی باید هر تصمیم اقتصادی که گرفته می شود حتما نماینده ای از بورس درباره آن تصمیم نظر بدهد و اساسا از بورس گزارش موشکافانه و عمیقی دریافت شود.

2.تلاش ها و خدمات دولت یازدهم به اقتصاد کشور بر هیچ کس پوشیده نیست اما در 4 سال گذشته برخی وزرا سبب شدند تا در بازار سرمایه مردم با زیان مواجه شوند،از وزیر صنعت بگیر که با تلاش های مداوم سعی کرد تا پتروشیمی ها را از بورس بیرون ببرد تا وزیر نفت که با اصرار بر 6 برابر شدن قیمت خوراک پتروشیمی ها ترسی بر دل اهالی بورس ایجاد کرد که هنوز هم عده ای نسبت به آن دغدغه دارند.اقدامات آن ها ضرورت خانه تکانی در کابینه جدید را جدی تر کرده است.

3.بورس تنها محل تسویه بدهی های دولت نیست.نباید از ابزار اسناد خزانه که نمونه ایرانیزه شده اوراق قرضه در جهان است زیاد استفاده کرد وگرنه با قیمت کنونی نفت 4 سال دیگر که هیچ در همین روزها شاهد دولتی هستیم که اگرچه بدهی خود را به پیمانکاران تسویه کرده ولی پولی برای بازخرید اوراقی که دست مردم است و بابت آن 22 تا 25 درصد سود می خواهند ، ندارد.رئیس جمهور عزیز!بورس فقط بازار انتشار اوراق مشارکت و صکوک نیست بلکه تابلویی هم دارد که از سال ها پیش در خیابان حافظ در طبقه همکف یک ساختمان بلند نصب است و 8 میلیون نفری عضو که در بیش از 500 شرکت سهامدارند.آن ها در 4 سال گذشته چیز زیادی به دارایی هایشان اضافه نشده که هیچ بیشتر زیان به خانه های خود برده اند.کاش فکری جدی به حال این بازار بکنید.

4.نرخ سود بانکی واقعا 15 درصد نیست آن را واقعی کنید!نرخ سود بانکی که به واقع ویرانگر اقتصاد است هر چند روی کاغذ 15 درصد شده اما در عمل بالای 20 درصد است.کافی است تلفن را بردارید و به شعبه یک بانک خصوصی تلفن کنید اگر بیش از 100 میلیون تومان داشته باشید 20 درصد حداقل سودی است که به شما پیشنهاد می شود.باور کنید این نرخ سود آفت بازار سرمایه و آفت کسب و کار در کشور شده و اگر قرار هست کسی بدون زحمت ماهیانه 1.5 درصد سود به خانه ببرد عملا نیازی به سرمایه گذاری در کسب و کار و ... ندارد.

5.در روزهای سخت بازار سرمایه در سال 95 بارها و بارها با رئیس سازمان بورس جلسه گذاشتیم و اعتراض کردیم.او در حد توان به بخشی از دغدغه ها رسیدگی کرد اما در جایی گفت خواسته های بازار بیش از اختیار اوست.

رئیس بورس حق دارد،او باید عضو کابینه شود یا دست کم در جلسات کابینه به طور مستمر حضور پیدا کند.بورسی که ویترین اقتصادی کشور قرار است باشد و نماینگان 40 صنعت کشور در آن حضور دارد باید هر هفته به هیات دولت گزارش بدهد،راهکار ارائه نماید،در برابر ریسک ها اعلام خطر کند و ... اما به شرط آن که نفوذش را هم داشته باشد.

تحرک اجرایی و نظارتی در بورس

با آغاز سال 96 سازمان بورس و اوراق بهادار برنامه‌ های متنوعی برای بهبود کیفی و کمی بازار ارائه داده است. برنامه‌ هایی که اجرایی شدن هر یک می ‌تواند بورس تهران را یک قدم به حرفه ‌ای ‌تر شدن نزدیک نماید. در همین راستا در هفته ای که گذشت ، از 3 اقدام و برنامه جدید این سازمان رونمایی شد.

موضوع اول درخصوص تغییر آرایش انتشار گزارش های مالی با حذف پیش‌ بینی سود هر سهم و ارائه گزارش تحلیلی مدیریتی شرکت‌ ها عنوان کرد. تغییر نگرشی که می ‌تواند به عمق بخشی و تحلیل‌ پذیر شدن هر‌چه بیشتر بازار بینجامد. هر چند که بسیاری از فعالان بازار بر سر این موضوع اختلاف نظر زیادی دارند و معتقدند چنین فضایی موجب می شود تا بازار با چالش های بیشتری مواجه شود. خصوصا که بسیاری از شرکت ها نیز در انتقال اطلاعات داخلی به بازار نیز کم لطفی دارند.

دومین مورد درخصوص کاهش نقش اجرایی سازمان در زمینه انتشار اطلاعات و تغییر در سایت TSETMC است. موضوعی که می ‌تواند بازار سهام ایران را به سمت الگوهای جهانی سوق دهد و به فعالیت حرفه‌ ای ارکان مختلف بازار سرمایه کمک کند.اما آخرین اقدام سازمان بورس در زمینه افزایش امکانات برای کاربران آنلاین از طریق شرکت‌ های ارائه دهنده خدمات است. برهمین اساس، عمق مظنه‌ های برتر برای کاربران آنلاین از 3 مظنه به 5 مورد افزایش یافت.

در بازار چه خبر بود؟

شاخص بورس تهران در هفته گذشته از 79.597 تا 79.969 واحد معادل 0.47 + درصد رشد کرد و ارزش معاملات هم در این هفته از سطح قابل توجهی برخوار بود.

*روزنامه نگار و کارشناس بورس