چگونه 16 هزار نفر را 200 هزار می بینید؟!

عصر ایران؛ یوسف ناصری- «در صنایع پتروشیمی به ازای هر یک میلیون تن، 200 هزار شغل به صورت مستقیم و 400 هزار شغل غیر مستقیم ایجاد می کند... می توانیم 8 میلیون تن ظرفیت پتروشیمی ایجاد کنیم یعنی یک میلیون و 600 هزار شغل مستقیم و بیش از 3 میلیون شغل غیر مستقیم».

موضوع اشتغال 200 هزار نفری به ازای تولید هر تن محصول پتروشیمی در صحبت های محمدباقر قالیباف و در تبلیغات انتخاباتی پخش شده از صدا و سیما مطرح شده است.

با توجه به این که کل تولید محصولات پتروشیمی ایران در سال 1395 بالغ بر 51 میلیون تن بوده است، اگر اظهارات این کاندیداها در مورد اشتغال زایی شدید صنعت پتروشیمی ملاک باشد، قاعدتا باید فقط بیش از 10 میلیون نفر در صنعت پتروشیمی به طور مستقیم اشتغال زایی انجام شده باشد.

در حالی که این طور نیست. پس از اظهار نظر  قالیباف، شرکت ملی صنایع پتروشیمی اعلام کرد به ازای یک میلیون تن محصول پتروشیمی صرفا می توان 16 هزار شغل مستقیم ایجاد کرد.

برخی از رسانه های همسو با این کاندیدای اصولگرا، دست به کار شدند و گفته شهردار فعلی تهران و کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری را مستند به گزارش مرکز پژوهش های مجلس کردند.

اما در گزارش مرکز پژوهش های مجلس که در سال 1390 با نام «بررسی زنجیره ارزش افزوده گاز با نگاهی بر وضعیت کنونی ایران:1- صنعت پتروشیمی»، دو تهیه و تدوین کننده این گزارش مرکز پژوهش ها به جدولی استناد کرده اند که گویا به صورت گزارش یا مقاله در سال 1387 منتشر شده. آن جدول در قالب مطلبی توسط آقای رضا محتشمی پور با عنوان «راهبردهای شرکت ملی صنایع پتروشیمی در توسعه صنایع پایین دستی» نوشته شده  و مطابق گزارش مرکز پژوهش ها آن مطلب آقای محتشمی پور توسط دفتر توسعه صنایع پایین دستی شرکت ملی صنایع پتروشیمی منتشر شده.

در جدولی که مربوط به سال 1387 است و آقای محتشمی پور ارائه داده، گفته شده است که در صنایع نهایی پتروشیمی به ازای هر یک میلیون تن محصول پتروشیمی می توان 200 هزار فرصت شغلی ایجاد کرد و به این صنایع نهایی از جمله صنایع ملامین، مشمع، مصنوعات پلاستیکی و نایلونی هم اشاره شده و رسانه های همسو با این کاندیدای اصولگرای ریاست جمهوری(محمدباقر قالیباف) بدون هیچ تجزیه و تحلیل ولو ساده، به زعم خودشان با این استناد به یک گزارش مرکز پژوهش های مجلس در صدد برآمدند  این مدعا را توجیه کنند و نشان بدهند که قطعا می توان با یک میلیون تن محصول پتروشیمی 200 هزار شغل مستقیم ایجاد کرد.

عصر ایران در خصوص میزان اشتغال زایی واحدهای تولیدی پایین دستی صنعت پتروشیمی و این که آیا حقیقتا می توان با هر یک میلیون تن 200 هزار اشتغال در این صنعت به وجود آورد با محمدرحیم مقیمی اصل(رئیس اتحادیه صنف سازندگان و فروشندگان مصنوعات پلاستیک و نایلون و ملامین و مشمع استان تهران)، گفت و گو کرد.

البته ذکر این نکته ضروری است که آقای رضا محتشمی پور که مطلب یا مقاله سال 1387 او مورد استناد مرکز پژوهش های مجلس قرار گرفته، هم اینک رئیس دفتر توسعه صنایع پایین دستی شرکت ملی صنایع پتروشیمی است. با تماس تلفنی با دفتر آقای محتشمی پور، تلاش شد حتی در حد لحظاتی نظر ایشان را نسبت به آماری که در سال 1387 منتشر کرده اند جویا شویم که وی مطابق آنچه که مسئول دفتر ایشان گفت، حاضر به جوابگویی نشدند و به روابط عمومی حواله دادند.  

گفت و گو با رئیس اتحادیه مصنوعات پلاستیکی، نایلون، ملامین و مشمع استان تهران که می تواند واقعیاتی از وضع اشتغال بخش پایین دستی صنعت پتروشیمی را بازتاب بدهد، در پی می آید.


*در روزهای اخیر و در فضای انتخاباتی بحث هایی در مورد میزان اشتغال صنعت پتروشیمی مطرح شد. با توجه به این که شما رئیس رئیس اتحادیه سازندگان و فروشندگان مصنوعات پلاستیکی، نایلون، ملامین و مشمع استان تهران هستید، از جنبه بالادستی و پایین دستی، تولید در چارچوب این اتحادیه در چه مرحله ای از صنعت پتروشیمی قرار می گیرد و چه تعداد عضو دارد؟

-ما جزو پایین دستی صنعت پتروشیمی هستیم. ما جزئی از پایین دست های صنعت پتروشیمی هستیم. اتحادیه مصنوعات پلاستیکی، نایلون، ملامین و مشمع استان تهران، بالغ بر 3800 عضو دارد شامل تولید کار، توزیعی و خدماتی. از این تعداد چیزی حدود 1300 واحد تولیدکار داریم و بقیه توزیعی و خدماتی.

*قبلا رقم 1800 واحد تولیدی عضو اتحادیه را مطرح کرده اید. همچنین اعلام کرده بودید که 3500 عضو توزیعی دارد. تعداد واحدهای تولیدی عضو اتحادیه افزایش پیدا کرده است؟

-آن موقع که ما آن موضوع را مطرح کردیم کل صنایع را گفتیم. واحدهایی که از ما جواز قانونی دارند و واحدهایی که در دست اقدام بودند. با محاسبه واحدهای در دست اقدام، ما 1800 واحد تولیدی داریم.  

*این واحدهای تولیدی، به صورت کارخانه ای هستند یا واحدهای تولیدی شامل واحدهای کارگاهی هم هست؟

-انواع و اقسام تولیدات داخلی در دو بخش انجام می شود. یک بخش صنایع داریم که جواز از وزارت صنایع می گیرند. این واحدها از ما جدا هستند. اما واحدهایی که از ما جواز دارند همین 1300 واحد است. اعضای ما هم به صورت کارگاهی تولید می کنند و هم تولید در چارچوب صنعت های خیلی بزرگ و عظیم.

در همین بخش تولید، ما در جوازهایی که داده ایم برخی اعضا در واحد خودشان تعداد 300 کارگر یا 200 کارگر دارند. اعضایی هم داریم که با 4 یا 5 کارگر در واحد خود فعالیت می کنند.

*برای کل کشور هم گفته اید که 13 هزار و 500 واحد فعال در این حوزه وجود دارد. درست است؟

-بله. پلیمر، تنوع کاری زیادی دارد و صنعت بزرگی است. قبلا می گفتند ریخته گری، صنعت مادر است ولی الان صنعت مادر، صنایع پلاستیک است. ما پلاستیک را نباید به یک صنعت کوچک محدود بدانیم.

الان صنعت پلاستیک، اینقدر عظیم و اینقدر تنوع کاری دارد که حتی در ایران مویرگ های پلاستیکی و رگ های پلاستیکی(پلیمری) تولید می شود. این نوع تولیدات در بیمارستان ها استفاده می شود. انواع و اقسام تولیدات صنعتی داریم. در پیشرفته ترین صنایعی که در کشور وجود دارد از قبیل خودرو و یخچال، پلاستیک کاربرد زیادی دارد.

الان 60 درصد یا 70 درصد یخچال ها، از پلاستیک است. پلاستیک را در یک رشته خاص نباید تصور کنیم. الان پلاستیک، حوزه بزرگی است. در هواپیما و هر صنعتی که نگاه کنید صنایع پلاستیک حرف اول را می زند.

*در مورد اعضای اتحادیه سازندگان و فروشندگان مصنوعات پلاستیکی، نایلون، ملامین و مشمع استان تهران، شما که می گویید توزیعی، این واحدهای توزیعی مغازه دارها هستند؟

-بله؛ مغازه دار، توزیعی است. تولیدکار هم تولید کننده است. تعداد 13 هزار و 500 واحد فعال، شامل توزیع کننده و مغازه ها در سراسر کشور است.

*آمار دقیقی دارید که در استان تهران، اعضای این اتحادیه  چه تعداد اشتغال ایجاد کرده اند؟

-ما رقم دقیق اشتغال صنعت پلاستیک را نداریم و نمی توانیم بگوییم. ما آمار داریم که یک کارگاه 3 کارگر دارد و یک کارگاه نیز 300 کارگر یا کارگاهی 200 یا 50 کارگر دارد. ما تعداد اشتغال ها را دقیقا بررسی نکرده ایم. به صورت تصادفی از تعدادی از 1300 واحد تولیدی عضو اتحادیه آمار گرفته ایم که به طور متوسط در هر کارگاه 6 کارگر مشغول به کار هستند.  

*یعنی تعداد 7 هزار 800 نفر در 1300 واحد تولید عضو اتحادیه در استان تهران مشغول به کار هستند؟

-بله؛ این واحدها هم تولیدی صنفی هستند. این واحدها، جواز صنفی دارند. واحدهایی که جواز تاسیس صنایع دارند، صنعتی محسوب می شوند.

*نوع تولید واحدهای تولید صنفی چه فرقی با واحدهای صنعتی دارد؟

-هیچ فرقی ندارد. آقای نعمت زاده وزیر صنعت اعلام کردند که الان دیگر جوازهای صنایع پلاستیک با جوازهای صنفی هیچ تفاوتی ندارد. این مشکلی که ما داشتیم حل داشتیم. واحدهایی که جواز صنایع داشتند رو به جوازهای صنفی آورده اند. به این دلیل که صنفی ها همیشه، از حمایت برخوردارند.

ما در زمینه ارزش افزوده و بیمه ها از حق واحدهای تولیدی دفاع می کنیم. به خاطر همین موضوع گرایش مردم برای گرفتن مجوز صنفی، بهتر شده. در قانون نظام صنفی، اتحادیه ها وظایفی را به نیابت از دولت به عهده گرفته اند.

*از لحاظ اشتغالی که واحدهای تولید عضو اتحادیه ایجاد کرده اند به چه علت رقم مشخصی وجود ندارد؟

-به خاطر این که در چند سال اخیر وضعیت صنعت پلاستیک، بحرانی شده است. وضع صنعت پلاستیک مثل وضع دلار و ارز است که نوسان دارد. فرض کنید مواد اولیه را هر کیلو 4 هزار و 800 تومان می خریم و 200 تومان هم هزینه های مخارج بعدی مثل هزینه حمل و نقل و پرت دارد.

صنایع پتروشیمی به جای این که مواد اولیه را به تولید کاران داخلی بدهند، به کشورهای دیگر مثل چین صادر می کنند و به قیمت ارزان تری به خارجی ها می فروشند. یعنی اگر هر کیلو مواد اولیه را به ما 4 هزار و 800 تومان می دهند، به خارجی ها 4 هزار و 500 تومان می فروشند. روز به روز تعطیلی کارخانه ها و کم شدن کارخانه ها دارد اتفاق می افتد.

*چه موادی از پتروشیمی ها خریداری می کنند؟

-مواد اولیه ما از پتروشیمی است. مجتمع های پتروشیمی تقریبا 370 رقم محصولات پتروشیمی تولید می کنند. ما از این نوع مواد اولیه، بیش تر در جنس های تزریقی، بادی، نایلون، نایلکس و کیسه فریزر استفاده می کنیم. تنوع کاری زیادی داریم.

*آقای نصیری (مدیر عامل اتحادیه تعاونی های سازنده ملامین) در اسفند 1391 گفته بود که افزایش 220 درصدی قیمت مواد اولیه تولید ملامین طی سال 91 اتفاق افتاده است. در همان زمان همچنین گفته بود که تولید کنندگان با مشکل مواجه هستند و تعداد واحدهای تولیدی ملامین از 375 به 14 واحد کاهش یافته.

-الان هم مشکل داریم. ما در حال حاضر شاهد توزیع ناعادلانه مواد پتروشیمی از طریق پتروشیمی ها هستیم. جنس هایی که در صنعت پلاستیک تولید می شود، در برخی فصل ها فروش یا فروش بیش تری دارد. برای مثال مصرف نایلون و نایلکس در فصل های بهار و تابستان، زیاد است. میزان استفاده از لیوان های یک بار مصرف در زمانی که هوا گرم می شود زیاد است.

پتروشیمی ها، مواد اصلی مورد نیاز واحدهای تولیدی را در زمان مناسبی تولید نمی کنند. به همین دلیل کمبود اتفاق می افتد. وقتی که تولید مواد اولیه به این صورت انجام می شود بلافاصله صادرات ما کاهش پیدا می کند و ما نمی توانیم قراردادهای خودمان را با کشورهای دیگر به موقع و با قیمت یکسان اجرا کنیم.

آقای نصیری مدیر عامل اتحادیه تعاونی های سازنده ملامین و رئیس کمیسیون توسعه تجارت و صادرات غیر نفتی اتاق تعاون است. ایشان یک آدم بسیار فهمیده و کار کشته این کار است. او دقیقا وضع صنعت را می داند.  من چندین بار بابت همین موضوع ظرف های پلاستیک و کلا پلیمر با او صحبت کردم. ما به ایشان این مشکلات را گفته ایم و امیدواریم این مشکلات را حل کنند.

ما دو مشکل اساسی در این کشور داریم که امیدوارم دست اندرکاران و مسئولان با شنیدن آنها، این مشکلات را حل کنند. اول این که توزیع ناعادلانه مواد اولیه صنعت پلاستیک اتفاق می افتد و در زمان های نامناسب هم انجام می شود. برای مثال در فصل تابستان، کسی از پالتو استفاده نمی کند. پتروشیمی ها نیز برعکس نیاز بازار کار می کنند.

تا پنج سال پیش صادرات صنعت پلاستیک به کشورهای همجوار به حدی بود که ما فرصت سر خاراندن نداشتیم ولی الان نه. الان دقیقا به مشکل برخورد کرده ایم.

مشکل دوم ما این است که در مناطق محروم مواد اولیه را با قیمت ارزان تر می فروشند. این مواد به دست دلالان می افتد و چند نرخی شدن قیمت اتفاق افتاده است. این چند نرخی شدن باعث ضعف کار شده و تعداد کارگران فعال در بخش تولید، کم و زیاد می شود.

*چرا تولیدات کشوری مثل چین ارزان تر از تولیدات ایران است؟

-الان مواد اولیه را با قیمت هر کیلو 4800 تومان به ما می فروشند. ما می گوییم با همان تعرفه ای که پتروشیمی ها، این مواد را به کشورهای دیگر می فروشند، به ما نیز بفروشند.

*این ماده ای که می گویید قیمت آن 4800 تومان است چه مواد اولیه ای است؟

- آن ماده ای که هر کیلو 4800 تومان قیمت دارد پرمصرف است و پلی اتیلن است. قیمت مواد دیگری مثل کریستال و هایمپک، فرق دارد.

*آقای رضا محتشمی پور گفته بودند که صنایع بالادستی پتروشیمی می توانند به ازای تولید یک میلیون تن تعداد 500 شغل ایجاد کنند و در صنایع میانی 2200 شغل. در ارتباط با صنایع نهایی پتروشیمی 200 هزار اشتغال به ازای تولید هر یک میلیون تن را مطرح کرده بودند. آیا شما اعتقاد دارید که پتروشیمی می تواند چنین اشتغالی ایجاد کند؟

-خیر. آقای محتشمی پور که از مسئولان شرکت ملی صنایع پتروشیمی است از این صحبت ها زیاد داشته است. من صراحتا می گویم و در جلساتی هم که داشته ایم به آقای محتشمی پور گفته ام با ارقامی که اعلام می کنید ارزش های کاری ما را اینقدر پایین نیاورید و حقیقت را به مردم بگویید.

وقتی که بر اساس حقیقت اظهار نظر شود و رک و روراست با مردم صحبت شود، هیچ موقع با چنین وضعی مواجه نمی شویم. درباره آن ارقامی که گفته است، می توانم بگویم یا به خوبی کار کارشناسی انجام نشده و مشاوران آقای محتشمی پور این ارقام را به ایشان گفته اند یا به علت دیگری می تواند بگوید.

این مقدار اشتغال زایی یعنی 200 هزار شغل به ازای یک میلیون تن، قابل هضم نیست و چنین موضوعی را رد می کنیم.

*مقاله ای را آقای محتشمی پور در سال 1387 نوشته اند و موضوع توان ایجاد اشتغال 200 هزار نفری صنایع پایین دستی پتروشیمی به ازای تولید هر تن محصول پتروشیمی  را در آنجا مطرح کرده اند. مرکز پژوهش های مجلس گزارشی درباره ارزش افزوده صنعت پتروشیمی در سال 1390 منتشر کرده و اشاره ای به این مقاله آقای محتشمی پور کرده که موضوع 200 هزار اشتغال را مطرح کرده است. پس شما نظرتان این است که صنعت پتروشیمی نمی تواند این تعداد ایجاد کند؟

-نه تنها نمی تواند ایجاد کند بلکه الان تکنولوژی های جدید و دستگاه های جدیدی آمده است که اگر پنج سال پیش، برای کار با یک دستگاه 2 یا 3 کارگر می گذاشتیم، الان می توانیم فقط یک کارگر بگذاریم و همان مقدار تولید یا حتی تولید بیش تری داشته باشیم.

الان حتی می توان 30 تا دستگاه را به 4 کارگر سپرد ولی در سال های قبل آن 30 دستگاه نیاز به 80 کارگر داشت. به نظرم آقای محتشمی پور آمار و ارقام شفافی اعلام نکرده است.

*انتشار همین آمار باعث شده است که یکی از کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری بگوید با هر یک میلیون تن تولید محصولات پتروشیمی می توانیم 200 هزار شغل مستقیم ایجاد کنیم.

-آمار و ارقامی که اعلام کرده اند طبق کارشناسی نیست. من درباره آمار با آقای محتشمی پور که در شرکت ملی صنایع پتروشیمی هستند صحبت کردم. همچنین آن موقع به آقای شعری مقدم(مدیر عامل شرکت صنایع پتروشیمی) گفتم و همچنین به آقای زنگنه وزیر نفت. به خانم شاهدایی مدیر عامل فعلی شرکت ملی صنایع پتروشیمی هم گفته ام آمار و ارقامی که می خواهید بگیرید حتما با کارشناسی و با اتکا به مشاوره های خوب تهیه کنید.

در اعلام این نوع آمارها، از اتحادیه ما مشورت و مصلحتی نشده است و الا خلاقیت ما، بالاتر از کشورهای اروپای و آسیایی و آمریکایی است. حتی خلاقیت ما از آمریکا، بالاتر است. خلاقیت ما بالا است ولی تکنولوژی ما پایین است. آن کشورها تکنولوژی بالایی دارند ولی خلاقیت شان پایین است. دقیقا برعکس کارهای ما است.

الان بازیافت ها، بهترین کالا را به جامعه تحویل می دهند. بازیافت، طلای سیاه است. ما می توانیم از این صنعت طلای سیاه، پیشتاز باشیم ولی تکنولوژی آن را نداریم. اگر این تکنولوژی را وارد ایران کنیم حتما کارایی بیش تری خواهیم داشت.

*آقای محتشمی پور در سال 1387 مطلب خودشان را با عنوان «راهبردهای شرکت ملی صنایع پتروشیمی در توسعه خوشه های صنایع پایین دستی» منتشر کرده اند. مرکز پژوهش های مجلس گزارش بررسی زنجیره ارزش افزوده صنعت پتروشیمی را در سال 1390 تهیه کرده است و به آمار آقای محتشمی پور استناد کرده است.

-یعنی مرکز پژوهش های مجلس، آن آمار آقای محتشمی پور را تایید کرده است؟

*مرکز پژوهش های مجلس در گزارش خود به جدول ارائه شده توسط آقای محتشمی پور در مورد 200 هزار اشتغال به ازای یک میلیون تن تولید پتروشیمی استناد کرده است. در انتخابات ریاست جمهوری امسال یعنی در سال 1396 احتمالا بر اساس این آمار ، آقای قالیباف می گویند 200 هزار شغل مستقیم به ازای یک میلیون تن در پتروشیمی ایجاد می کنیم. چرا در چند سال گذشته این ارقام و اعداد غیر واقعی و تعجب آور اصلاح نشده است؟

-ما آمارهای تقریبا 80 درصد واحدها را داریم. چون 20 درصد بقیه مجوزها، مربوط به مجوزهای صنایع می شود. این تعداد اشتغال در صنایع پایین دستی امکان تحقق ندارد.

*بعد از این که در رقابت های انتخابات ریاست جمهوری اعلام شد که 200 هزار شغل مستقیم به ازای تولید هر یک میلیون تن محصول در صنعت پتروشیمی ایجاد می شود، دفتر توسعه صنایع پایین دستی شرکت ملی پتروشیمی اعلام کرد که کل اشتغالی که از ابتدای زنجیره صنعت پتروشیمی تا انتها و تا صنایع پایین دستی به ازای یک میلیون تن محصول پتروشیمی ایجاد شده حداکثر 16 هزار شغل است.

-این آمار 16 هزار شغل به ازای یک میلیون تن اعلام شده است ولی در صورتی این اشتغال می تواند  حفظ شود که واردات کالا قطع شود. اگر جلوی واردات را نگیرند این آمار و ارقام کاهش پیدا می کند.  

*این رقم 16 هزار اشتغال منطقی تر است تا آن آمار اشتغال 200 هزار نفر به ازای یک میلیون تن تولید محصولات پتروشیمی؟

-بله؛ همین طور است. ممکن است یک مقدار بالا و پایین باشد ولی میزان اشتغال در همین حدود 16 هزار نفر به ازای یک میلیون تن محصول پتروشیمی است. اما ما همیشه در سال های اخیر گفته ایم صنایع مجتمع های پتروشیمی، مواد اولیه را مستقیما به تولیدکار بدهند.

گاهی اوقات این مواد اولیه را به کارخانه داری می دهند که تولیدی ندارد. درست است که جواز تاسیس دارد و هویت دارد ولی عملا کارخانه و تجهیزات تولیدی وجود ندارد. این جوازها را لغو کنند و جلوی واردات اجناسی را که مشابه آن در ایران تولید می شود بگیرند.

در این صورت من قول می دهم میزان کل اشتغال ما در صنعت پتروشیمی، بالاتر از ارقامی باشد که الان گفته می شود. در غیر این صورت نمی توانیم همین اشتغال موجود را حفظ کنیم.

*شما مدتی قبل گفته بودید که واسطه ها و دلال ها در دولت آقای احمدی نژاد، در خرید و فروش مواد اولیه مشکل ایجاد می کردند اما در دولت آقای روحانی این دلال ها کنار گذاشته شده اند.

-بله؛ نقش دلال ها کمرنگ شده.

*علاوه بر این گفته اید که توزیع ناعادلانه مواد اولیه برطرف شده است.

-ما گفتیم تا حدودی برطرف شده است. تا حدودی بله ولی الان قیمت مواد اولیه، دو نرخی شده است. واحدهایی که در مناطق محروم، مواد اولیه را از طریق بورس دریافت می کنند ما را به تنش و چالش انداخته است. این مساله باعث چند نرخی شدن شده.

من از شما خواهش می کنم حتما و حتما این موضوع را مطرح کنید. برخی افراد، فقط ادعای تولید دارند و در عمل تولیدی ندارند. محموله های مواد اولیه را به این نوع افراد می فروشند. اما این افراد، نقش دلال را بازی کرده و آن محموله ها را می فروشند.

ما معتقدیم باید بازرسی انجام شده و مشخص شود آیا خریدار مواد اولیه، تجهیزات و دستگاه های تولید را دارد یا ندارد. یعنی اگر بابت یک کارخانه حدود 1000 تن مواد اولیه می دهند، بروند ببینند آیا آن 1000 تن را می تواند مصرف کند. من کارخانه ای را می شناسم که جواز صنایع دارد ولی اصلا تجهیزاتی ندارد و تولیدی انجام نمی دهد. فقط جواز تاسیس را گرفته است ولی این نوع افراد باعث افزایش قیمت مواد اولیه و در نهایت افزایش قیمت محصولات نهایی می شوند.

*بخشی از مشکل تولید کنندگان ملامین به کاهش نقاضا برمی گردد. به نظر شما به عنوان رئیس اتحادیه، چرا گرایش مصرف کننده ایرانی برای مصرف اقلامی مثل ظروف ملامین کمتر شده است؟

-الان استفاده از ظروف یک بار مصرف رواج پیدا کرده است. برای شستن ظروف هم، آب کمتری استفاده می شود.  مواد شوینده هم کم مصرف می شود. صنعت پلاستیک به این خاطر پیشرفت کرده و قوی شده. الان اگر جشن تولدی می گیرند یا مراسم ختم یا هر مراسم دیگری می خواهند برگزار کنند از ظرف های یک بار مصرف، بیش تر استفاده می کنند تا ظرف های ملامینی.

اصلا دارد نسل ظروف ملامین منقرض می شود. همین طور هم خواهد شد. یعنی باید هم بشود. چون تکنولوژی جدید آمده است. آب و برق، کم مصرف می شود. همه اینها باعث شده که جایگزینی اتفاق بیفتد. یعنی ملامین از رده خارج شده و جایگزین آن ظروف یک بار مصرف آمده است.

*آقای نصیری مدیر عامل اتحادیه تعاونی های سازنده ملامین گفته بود که واحدهای تولیدی هیچ توجیه اقتصادی ندارند. واقعا چنین وضعی برای صنعت ملامین به وجود آمده است؟

-هر کس کاری انجام می دهد اقتصادی است چه سود کم داشته باشد و چه زیاد. اگر ما سوار تاکسی می شویم این کار توجیه اقتصادی دارد. فردی که ضایعات نایلون را در خیابان ها جمع آوری می کند خودش دارد به اقتصاد کمک می کند.

*وارداتی از چین و ترکیه و برخی کشورهای دیگر اتفاق افتاده است. آیا صرفا ارزان تر بودن کالای خارجی به خاطر قیمت پایین مواد اولیه آنها است یا صنایع کشورهای صادر کننده کالا به ایران اقداماتی هم برای پایین آمدن قیمت کالاهای تولیدی خودشان انجام می دهند؟

-دقیقا حرف شما به جا بود. من تشکر می کنم که این صحبت ها را مطرح می کنید و به مردم اطلاع رسانی می شود.کشورهایی که به کشور ما صادرات کالا دارند و ما وارد کننده اجناس آنها هستیم، دولت آن کشورها از تولید کنندگان خودشان حمایت می کند.  

الان واحدهای تولیدی ما مشغول فعالیت هستند و اشتغال ایجاد کرده اند ولی اگر تولید کننده ما، چند روز دیرتر قسط وام را به حساب بریزد این تولید کننده را جریمه می کنند. در کشورهایی که پیشرفت کرده اند، این طور نیست. حتی در آن کشورها با نرخ خیلی کم، بیمه کارگران انجام می شود.

همه این کارها باعث موفقیت آنها شده. کشورهایی مثل چین و ترکیه، این کارها را انجام می دهند. ما اگر می خواهیم تولید کننده، موفق شود و اگر می خواهیم کشور ما پیشرفت کند اول باید از تولید کننده حمایت کنیم.

یعنی تولید کننده، دغدغه فروش نباید داشته باشد، دغدغه خرید مواد اولیه نداشته باشد و دغدغه کارگر و مالیات و بیمه و مالیات ارزش افزوده را نداشته باشد. وقتی این دغدغه ها از بین برود طبیعتا میزان تولید ما نیز بیش تر می شود.

*اعضای اتحادیه مصنوعات پلاستیکی، نایلون، ملامین و مشمع استان تهران، فرضا صادرات ملامین به کشورهای دیگر در سال های اخیر داشته اند؟

-الان هم صادرات داریم. خلاقیت ما بسیار بالا است. بعضی مواقع کشورهای دیگر نمی توانند مانند اجناس تولیدی ما را تولید کنند. ما افرادی داریم که ابتکار به خرج می دهند. ما اگر محصول خودمان را با حرارت مناسبی تولید کنیم مرغوبیت و کیفیت جنس بالا می رود. ما اگر این خلاقیت ها را نداشتیم صددرصد تولید ما منقرض می شد.

*شما اعتقاد دارید مواد اولیه پتروشیمی ها به تولید کننده داخلی گران تر فروخته می شود. اگر این طور است بر چه مبنا 12 تن صادرات ملامین  در سه ماهه اول سال 1395 داشته ایم؟

-ملامین تولیدی در کشور ما بسیار خوب است. کشورهای دیگر در زمینه تولید ملامین نمی توانند با ما رقابت کنند ولی در جنس های دیگر می توانند رقابت کنند. کشورهای دیگر نمی توانند بعضی اقلام را به راحتی تولید کنند. یا برای آنها مقرون به صرفه نیست.

درست است که ما الان پتروشیمی داریم ولی بعضی جنس ها را باید وارد کنیم. چون مقرون به صرفه نیست. ما 10 درصد یا 20 درصد از مواد پلیمری مورد نیاز را حتما باید از خارج از کشور وارد کنیم.

*یعنی در زمینه تولید ظروف ملامین، تولید ارزان تر در ایران اتفاق می افتد؟

-بله. همین طور است.

*کشورهایی مثل استرالیا یا همچنین پاکستان که از ایران واردات ظروف ملامین داشته اند چه جذابتی برای آنها داشته است و آیا ارزان تر بودن علت آن بوده یا موضوع زیبایی ظروف تولیدی مطرح بوده است؟

-به نظر من به خاطر شکل و زیبایی ملامین تولید ایران بوده است. تحقیقات نشان داده که به خاطر شکل و شمایل و زیبایی تولیدات ایران بوده است.

*در یکی از روزنامه ها مصاحبه ای با شما منتشر شده بود و شما در آنجا گفته اید که می توانید طی دو سال و هر روز 400 نفر در صنعت پلاستیک و نایلون و با استفاده از دستگاه های ایرانی تولید کیسه زباله و سفره یک بار مصرف اشتغال ایجاد کنید.  

-موقعی که من آن موضوع را مطرح کرده بودم حتما این کار انجام می شد ولی الان  خیر. ما به کشورهایی که همجوارمان هستند قبلا جنس صادر می کردیم. کیسه زیاله و کیسه فریزر و همه چیز صادر می کردیم. آن موقع بله. روز به روز داشتیم ترقی می کردیم. چون صادرات کالا داشتیم و واردات نداشتیم.

*در فروردین 95 شما گفته اید که روزانه می توانید 400 نفر با تولید کیسه زباله و دستگاه های ایرانی 50 میلیون تومانی اشتغال ایجاد کنید.

-درصورتی که جلوی واردات این اقلام را بگیریم.

*رقمی که شما گفته اید روزانه 400 اشتغال و طی دو سال. با این صحبت شما می شود در صنعت پلاستیک سالیانه 280 هزار در سال شغل ایجاد کرد.

-شما یک بار دیگر این سوال را مطرح کنید. به نظرم اشتباهی رخ داده است.

*گفته اید روزانه می توانید 400 شغل ایجاد کنید.

-من اگر گفته ام روزانه، حتما اشتباه شده. ما گفتیم در صورتی که این نوع جنس ها را وارد نکنند ماهانه می توانیم در تهران 400 نفر اشتغال ایجاد کنیم. یعنی نیایند از چین و ترکیه و کشورهای دیگر جنس وارد کنند. اما هر روز  نمی شود 400 شغل ایجاد کرد.

*این چیزی بوده است که به نقل از شما منتشر شده.

- اشتباه شده. آن را تصحیح کنید. ما با جوازهای صنفی می توانیم در هر ماه 400 نفر اشتغال ایجاد کنیم و با 200 اشتغال ناشی از جوازهای صنایع، می توانیم مجموعا ماهانه 600 نفر اشتغال ایجاد کنیم. شاید من آمار و ارقام را اشتباه گفته باشم ولی بالاخره ماهیانه 400 نفر می توانیم در واحدهای صنفی صنعت پلاستیک اشتغال ایجاد کنیم.

* گفته اید با اقدامات دولت آقای روحانی، دلالان مواد اولیه پتروشیمی حذف شده اند و تغییراتی ایجاد شده. راهکار یا پیشنهادی دارید که تولید ملی در حوزه هایی که اعضای اتحادیه در آن فعالیت دارند یعنی بخش های تولیدی پلاستیک و نایلون و ملامین، رونق بگیرد؟

-در صورتی که توزیع عادلانه مواد اولیه پتروشیمی اتفاق بیفتد و مستقیما مواد اولیه پتروشیمی را به تولید کننده بدهند. یعنی اگر یک واحد تولیدی 20 دستگاه دارد مواد اولیه را به او بدهند و نه کسی که دستگاه تولید ندارد مواد اولیه را به او بدهند.

*یعنی شما اعتقاد ندارید این اقلام مواد اولیه پتروشیمی در بورس کالا فروخته شود؟

-اگر شفاف سازی بشود اشکال ندارد مواد اولیه در بورس کالا فروخته شود. اما اگر به طور مستقیم به کارخانه دار فروخته شود خیلی خوب است. البته با همان قیمتی که به خارجی ها می فروشند.
اگر اقلامی که مشابه آن در ایران تولید می شود جلوی واردات آنها گرفته شود، من قول می دهم که هر روز هر کارخانه دار، یک یا دو کارگر جدید را به کار بگیرد.

*ایران به پاکستان و استرالیا و افغانستان صادرات ملامین داشته است. آیا چین نمی تواند در آن کشورها رقیب ایران شود و کالای خود را بفروشد؟

-با ما نمی تواند رقابت کند.

*در زمینه تولید و صادرات ملامین چنین وضعیتی وجود دارد؟

-تعداد تولید کننده های ظروف ملامین ما، کم شده. اما در تولید نایلون و نایلکس و کیسه زیاله و انواع و اقسام نایلون های عریض و بزرگ و گلخانه ای و سایر تولیدات، می توانیم با چین رقابت کنیم.

*خودتان هم تولید کننده ملامین بوده یا هستید؟

-من 40 سال است که تولید کارم. اما تولید ملامین نداشته ام. الان دوره استفاده از ملامین سپری شده. بحث ملامین را اصلا کنار بگذارید. چون تولید آن ملامین در ایران کم  شده است، اگر واردات آن انجام شود و امکان واردات ملامین باشد، اشکال ندارد. چون ما تکنولوژی آن را نداریم.

*در زمینه تولید کیسه زباله و سفره یک بار مصرف پیشنهاد داده بودید ماهیانه می توان ایجاد اشتغال کرد. الان از آن ایده گذشته اید که با یک دستگاه ایرانی که 50 میلیون تومان قیمت دارد تولید اتفاق بیفتد و اشتغال ایجاد شود؟

-الان هزینه های برق و مالیات، تولید کننده را اذیت می کند. دستگاه های تولید چین و آلمان و اروپا، مقرون به صرفه است. در حال حاضر مقرون به صرفه نیست که فردی بخواهد با دستگاه های تولید ایران کار کند. اگر دستگاه ساخت ایران می تواند در ساعت 2 کیلو کیسه زباله تولید کند دستگاه های چینی و آلمانی می تواند 6 کیلو در یک زمان مساوی تولید کند. الان دستگاه ها و تکنولوژی های آنها به صرفه تر از دستگاه های ایرانی است.