«وارونگی» از کن تا تهران

به تازگی فیلم «وارونگی» به کارگردانی بهنام بهزادی که در بخش رسمی جشنواره فیلم کن هم حضور داشت، با بازی علی مصفا، سحر دولتشاهی، ستاره پسیانی، شیرین یزدان‌بخش و چند  بازیگر دیگر بر پرده‌ی‌ سینماهای تهران اکران می‌شود و شاید جالب‌ترین نکته‌ای که تماشاگر در لحظه‌ اول فیلم با آن روبرو می‌شود همین حال و هوای این روزهای تهران باشد؛ حال و هوایی که با اسم فیلم به درستی همخوانی دارد، «وارونگی».

بهنام بهزادی در  گفت‌وگویی با ایسنا درباره‌ی همین موضوع بیان کرد: به نظرم نمی‌شود کسی در تهران زندگی کند و هر روز  دغدغه‌ی محیط زیستی‌ جایی که در آن زندگی می‌کند را نداشته باشد. این فیلم برای من حاصل‌ضرب چیزهایی است که آنقدر ما رافرا گرفته که به حضورشان عادت کرده‌ و فراموش کرده‌ایم که نباید اینگونه باشند. آلودگی هوای تهران هم یکی از مسائلی است که آن چنان حضور دائمی و پررنگی در زندگی ما دارد که فراموش می‌کنیم چقدر مهلک وخطرناک است.

او درباره‌ی اینکه آیا «وارونگی» را  براساس داستان واقعی در محیط اطرافش ساخته است؟ گفت: براساس یک اتفاق واقعی که نبود ولی بر اساس داستان‌های واقعی‌ای بود که هر روز پیرامون ما اتفاق می‌افتد و خیلی احتیاجی نبود که مورد خاصی را به کار بگیرم چون به نظرم این اتفاق پربسامدی در اطراف‌ ما است.

وی درباره‌ی تفاوت موضوع این فیلم و روند پرداخت آن با «قاعده تصادف» اظهار  کرد: برای خود من مهترین نکته‌ی فیلم «وارونگی» این بود که چطور می‌توانم انسان‌های عادی‌ای را روایت کنم که در زندگی‌شان اتفاق فاجعه‌بار  یا هولناکی رخ نمی دهد، اما یاد می‌گیرند و دچار تحول می‌شوند واین موضوع برایم چالش فیلم‌نامه بود. با این حال معتقدم «وارونگی» همان قدر دغدغه دارد که فیلم های قبلی‌ام داشت.

بهزادی درباره‌ی انتخاب بازیگران این فیلم هم گفت: علی مصفا و سحر دولتشاهی جزو گزینه‌های اولیه‌ی من بود که برای این نقش‌ها در نظر داشتم و یکی  از مهم‌ترین دلایلم هم این بود که این دو نفر قرار بود نقش‌هایی را بازی کنند که متفاوت از  دیگر کارهایشان بود و می‌توانست تصویر همیشگی آن‌ها را در ذهن مخاطب بکشند.

او ابا اشاره به اینکه «فکر هم می‌کنم این قالب ذهنی درباره‌ی این دو بازیگر الان شکسته شده است» ادامه داد: در مورد بقیه‌ی بازیگران هم باید بگویم که علیرضا آقاخانی، ستاره پسیانی‌، رویا جاویدنیا و بقیه بازیگران خوبی بودند که توانستند نقش‌های مورد نظر را به خوبی ایفا کنند. ضمن اینکه جنس این فیلم به گونه‌ای نیست که بخواهم مجموعه‌ای از ستاره‌ها را برای بازی دعوت کنم بلکه مهم این بود، افرادی حضور داشته باشند که این کارکترها باور پذیر و به خوبی بازی کنند و برای من به عنوان کارگران همین مسلئه کافی بود.

بهزادی که اردیبهشت امسال فیلمش در بخش نوعی نگاه جشنواره کن نمایش داده شد، درباره این تجربه و بازخوردهایی که گرفته بود بیان کرد: جشنواره کن جای خیلی عجیبی است، چون به راحتی ممکن است تماشاگران بایستند و فیلم را هو کنند و به همان راحتی هم ممکن است بایستند و یک فیلم را تشویق کنند.  برای من و گروه «وارونگی» هم در جشنواره کن چنین اتفاقی افتاد و پس از پایان نمایش فیلم تماشاگران دقایق طولانی ایستاده فیلم را تشویق کردند. این واکنش برای ما اتفاقی غافلگیرکننده بود و هیچکدام نمی‌دانستیم که چه باید بکنیم.

او ادامه داد:‌ این اتفاق از آن جهت جالب بود که تماشاگرانی از کشورهای مختلف دنیا با آن ارتباط برقرار کردند. یعنی جدا از گفت‌و‌گوهایی که با رسانه‌ها و بینندگان فیلم داشتیم اتفاق بسیار جالب برایم این بود که یک فیلم بومی که داستانش مبتنی بر روابط آدم‌ها در شهری مثل تهران است چقدر با آدم‌های دیگر توانسته ارتباط برقرار کند.

وی اضافه کرد: در جشنواره کن آدم‌هایی با ملیت‌های مختلف نزد من آمدند و می‌گفتند که انگار داستان زندگی خود را روی پرده دیده‌اند و نکته‌‌ی جالب‌تر این بود که یک آقای 70 ساله‌ی آمریکایی هم آمد و گفت که این فیلم می‌توانست داستان زندگی او باشد؛ بنابر این نسبت به اولین تجربه‌ی حضور در این جشنواره  احساس خوشایندی از نمایش فیلم‌ام در این رویداد بین‌المللی داشتم.

بهزادی در پاسخ به اینکه در مقایسه با جشنواره فیلم کن، بازخورد اکران «وارونگی» را در تهران چطور می‌بیند؟ گفت:‌ در تهران فعلا حدود 10 روز است که اکران فیلم آغاز شده و در ابتدا هم تعداد سینماها وسانس‌ها کم بود، اما میزان فروش خوشبختانه روند صعودی داشته است. در واقع افزایش تعداد سینماها که کاملا خارج از اختیار ماست نشان می‌دهد که تقاضا برای نمایش این فیلم  زیاد است و اکنون تعداد سالن‌ها و سانس‌ها تقریبا چهار برابر شده است.

او افزود: این افزایش سالن‌ها و سانس‌ها اتفاقی خوشحال‌کننده است، چرا که ما تیزر تلویزیونی نداریم ، تبلیغات خاصی انجام نداده‌ایم و فیلم را هم مجبور شده‌ایم در بدترین فصل سال اکران کنیم.

کارگردان «قاعده تصادف» درباره‌ی اینکه با این وضعیت باید از شرایط اکران ناراضی باشد، گفت:‌ اگر قرار باشد راجع به اکران در سینمای ایران صبحت کنم حرف‌های بسیاری دارم که می‌دانم خوشایند بسیاری نیست و ترجیح ‌می‌دهم به احترام خودِ سینما سکوت کنم،  اما تصور کنید فیلمی ساخته‌اید با بازیگران مطرح و با یک داستان خانوادگی که می‌تواند برای مخاطب جذاب باشد. ضمن اینکه فیلم شما در این 10 روز آغاز اکران یک سیر صعودی فروش داشته، در جشنواره کن نمایش داده شده و در ظاهر تمام عناصر را برای جذب مخاطب دارد، اما متاسفانه در موقعیتی قرار می‌گیرید که یا باید اکران آن را به زمانی نامعلوم  موکول کرد یا در همین زمان نامناسب آن را نمایش داد و من ترجیح دادم از همین فرصت استفاده کنم.

او اشاره کرد:‌ در حال حاضر با توجه به نمایش‌های جشنواره‌ای فیلم، 20 کشور حق اکران این فیلم را خریده‌اند و از بهار سال آینده ابتدا فیلم در فرانسه اکران عمومی می‌شود و بعد در کشورهای نمایش داده خواهد شد. با توجه به این شرایط تاکید داشتم که «وارونگی» قبل از هر کشوری در ایران به نمایش درآید.

وی ادامه داد: در این شرایط تنها چیزی که می‌توانم بگویم این است که دوست دارم به همه‌ی آن‌هایی که با دغدغه‌ی تهاجم فرهنگی در شبکه‌های ماهواره‌ای داد سخن می‌دهند، یادآوری کنم که سینما یک نهاد خیلی قدرتمند نیست و اگر حمایت دستگاهایی مثل صدا و سیما، شهرداری یا حوزه هنری و أمثال آنها نباشد، ممکن است کسانی مثل من ترغیب شوند که به جای ساختن فیلم‌های فرهنگی و دغدغه‌مند سراغ  ساخت فیلم‌هایی بروند که بدون حمایت‌ آن‌ها هم می‌فروشد و در واقع صرفا تن به قواعد بازار عرضه و تقاضا بدهند.

بهزادی در پایان خطاب به مخاطبان فیلم خود گفت:‌ «وارونگی» می‌تواند پاره‌ای از زندگی ما باشد، فیلمی‌که در آن وقایع هولناکی اتفاق نمی‌افتد اما برای مخاطب و بخصوص اهالی خانواده می‌تواند آشنا و همدلی برانگیز باشد.

سحر دولتشاهی، علی مصفا، ستاره پسیانی، رویا جاویدنیا،علیرضا آقاخانی، شیرین یزدان‌بخش و ستاره حسینی، پیام یزدانی، مجتبی نم نبات و عباد کریمی بازیگران وارونگی هستند.

در خط داستانی «وارونگی» آمده است: «سهیل پس از چندین سال، نشانی نیلوفر را پیدا کرده و به سراغش آمده است. رابطه‌ی آن‌ها که در گذشته ناکام مانده، حالا در آستانه شکل‌گیری دوباره است.»