سوپی میتواند بهعنوان پیشغذا و کاهشدهنده اشتها توصیه شود که مملو از سبزیجات باشد و از گروه کربوهیدراتها و گوشتها در آن استفاده نشده باشد. ضمن اینکه سوپ باید کاملا رقیق و آبکی باشد. چنین سوپی میتواند ضمن اینکه حجم زیادی از معده را اشغال میکند کالری کمی وارد بدن کرده و جلوی اشتها را برای مصرف غذای اصلی بگیرد.
سرمای هوای این روزها، انواع سوپ و آش را به یکی از لذتبخشترین غذاهای گرم فصل تبدیل کرده است. پخت سوپها سابقهای دیرینه دارد و تقریبا به دوران باستان برمیگردد. سوپها و آشها بهدلیل داشتن موادغذایی مختلف از جمله گروه کربوهیدراتها مانند بلغور، برنج، جو، سبزیجات، گوشتها و غلات، لبنیات مثل ماست، شیر و کشک که در برخی آشها و سوپها میریزند، یک غذای کامل محسوب میشود. از این رو انواع سوپها و آشها در زمان بیماری که بیمار اشتهای کمی برای غذا خوردن دارد یا توان جویدن سایر غذاها را ندارد و برای تقویت سیستم ایمنی بدن در فصول سرد سال که شیوع آنفلوآنزا و سرماخوردگی افزایش مییابد غذاهای بسیار خوب و مطلوبی هستند.
ارزش غذایی سوپها و آشها
سبزیها: بیشتر سوپها و آشها حاوی مقدار زیادی سبزی هستند. مجموع کالری سوپها و آشها به مواد تشکیلدهنده آنها بستگی دارد اما بهطور متوسط هر فنجان سوپ یا آش بین 50 تا 100 کالری انرژی دارد. البته این مقدار کالری در آشهایی که در آنها پیازداغ یا نعناداغ فراوان ریخته میشود بسیار بالاتر است.
هرچند سبزیهای پختهشده طی فرآیند پخت برخی ویتامینهای خود را از دست میدهند اما حاوی فیبر بسیار بالایی هستند و فیبر میتواند به حرکات دودی دستگاه گوارش و دفع بهتر بخصوص در افراد مبتلا به یبوست کمک کند.
هویج: بیشتر سوپها حاوی هویج هستند. هویج علاوه بر اینکه حاوی بتاکاروتن یا پیشساز ویتامینA است دارای ویتامینهای B,C,D,E نیز هست و باعث افزایش مقاومت بدن در مقابل بیماریهای عفونی میشود.
پیاز: یکی از بهترین مواد ضدعفونیکننده بهشمار میآید که نقش ضدمیکروبی آن به اثبات رسیده است. علاوه بر این پیاز یک منبع خوب منگنز است و این ماده معدنی یک ضددرد طبیعی محسوب میشود بنابراین مصرف پیاز در سوپ به کاهش دردهای عضلانی هنگام سرماخوردگی کمک میکند.
گوشت: برخی از سوپها و آشها هم دارای گوشت مرغ یا گوشت قرمز هستند و علاوه بر ویتامین و موادمعدنی، پروتئین نیز دارند. پروتئین گوشت به بازسازی سیستم ایمنی کمک میکند.
غلات: غلات موجود در آشها مانند جو، جو دوسر، گندم و... نیز منگنز بالایی دارند. مواد غذیی این گروه تامینکننده انرژی بدن و حاوی فیبر، ویتامینهای گروه B و پروتئین هستند.
حبوبات: در گروه گوشتها قرار دارند زیرا از نظر پروتئین غنی هستند. حبوبات مقاومت بدن را در برابر بیماریها افــزایـش مـیدهنـد. افرادی که 2 بار یا بیشتر در هفته از حبوبات استفاده میکنند کمتر به سرطان روده بزرگ، پروستات، بیماریهای قلبی ـ عروقی و دیابت نوع 2 مبتلا میشوند.
چه سوپهایی به کاهش وزن کمک میکند؟
بسیاری از افراد فکر میکنند اگر برنامه غذایی خود را روی مصرف سوپها و آشها تنظیم کنند کالری کمتری دریافت میکنند و لاغر میشوند یا اگر سوپ را بهعنوان پیشغذا بخورند جلوی اشتهایشان گرفته میشود و در ادامه غذای کمتری مصرف خواهند کرد و چاق نخواهندشد. در حالی که بیشتر سوپها و آشها یک غذای کامل هستند و کالری کاملی دارند.
سوپی میتواند بهعنوان پیشغذا و کاهشدهنده اشتها توصیه شود که مملو از سبزیجات باشد و از گروه کربوهیدراتها و گوشتها در آن استفاده نشده باشد. ضمن اینکه سوپ باید کاملا رقیق و آبکی باشد. چنین سوپی میتواند ضمن اینکه حجم زیادی از معده را اشغال میکند کالری کمی وارد بدن کرده و جلوی اشتها را برای مصرف غذای اصلی بگیرد.
یادتان باشد پس از صرف سوپ بلافاصله سراغ غذای اصلی نروید زیرا سیگنالهای عصبی که از اتساع معده و سیری ایجاد میشود و به مغز میرسد، به چند دقیقه زمان نیاز دارد. به همین دلیل هم در اسلام سفارش شده چند لقمه مانده به اینکه کاملا سیر شوید دست از غذا خوردن بکشید، بنابراین توصیه میشود بعد از صرف سوپ حدود 10دقیقه صبر کرده و بعد شروع به خوردن وعده غذای اصلی کنید.
چه سبزیهایی در سوپ و آش بریزیم؟
تقریبا همه سبزیها کمکالری هستند و میتوانید از آنها در سوپهای کمکالری استفاده کنید بجز نخودفرنگی، ذرت، چغندر، سیبزمینی و باقالی که باعنوان سبزیجات نشاستهای شناخته میشوند. سبزیجات نشاستهای با اینکه در گروه سبزیجات قرار دارند اما بهدلیل بافت نشاستهایشان کالری قابل ملاحظهای دارند و بهتر است در سوپهایی که قرار است نقش کاهشدهنده اشتها را بازی کنند، ریخته نشوند. توجه کنید سیبزمینی با انواع نانها و برنج تقریبا یک اندازه کالری دارد و به ازای هر یک گرم، 4 کیلو کالری انرژی تولید میکند بنابراین بهتر است در سوپهایی که نقش کاهشدهنده اشتها دارند، ریخته نشود.
سوپ چربیسوز نداریم
در برخی شبکههای اجتماعی آمده است که با ریختن برخی مواد مانند زنجبیل، سیر و... داخل سوپها میتوان یک سوپ چربیسوز تهیه کرد و با اینکار علاوه بر اینکه موادمغذی خوبی به بدن میرسانیم سطح چربیهای خون را هم پایین میآوریم. در حالی که این یک باور نادرست است و ما غذایی بهعنوان چربیسوز نداریم. درواقع، هر مادهای که مصرف میکنیم حاوی مقداری کالری است که همزمان میتواند در بافتش یکسری ریزمغذی داشته باشد و متابولیسم و سوختوساز بدن را بالا ببرد و وزن را تا حدی کاهش دهد اما این به آن معنا نیست که مصرف زیاد برخی مواد که این روزها در شبکههای اجتماعی خیلی روی آنها تاکید میشود مانند زنجبیل، چایسبز، سیر و... بتوانند وزن را تا حد قابلملاحظهای پایین بیاورند. تنها عاملی که باعث کاهش وزن میشود دریافت کالری کمتر یا سوزاندن کالریها با ورزش و فعالیت بدنی مداوم و منظم است بنابراین اینکه گفته میشود ریختن برخی از این مواد در سوپها میتواند یک سوپ چربیسوز فراهم کند و وزن را پایین بیاورد درست نیست. همه این مواد حاوی مقداری کالری هستند و مصرف زیاد آنها دوباره وزن را بالا خواهد برد.
سوپ آماده بخوریم یا نخوریم؟
گاهی اوقات به دلیل مشغله زیاد یا در دسترس نبودن همه مواد برای پخت سوپ ناچاریم از سوپهای آماده استفاده کنیم. هرچند سوپهای آماده تا حدی پروتئین، سبزیجات و فیبر دارند اما ارزش غذایی آنها هرگز به سوپهای تازهای که خودتان در منزل درست میکنید نمیرسد پس نباید انتظار خاصی هم از آنها داشته باشید تا به بهبود سریعتر بیماریتان کمک کند اما اگر وقت دارید میتوانید برای بالا بردن ارزش غذایی سوپهای آماده برخی مواد تازه موجود در خانه را به آنها اضافه کنید. مثلا میتوانید یک عدد پیاز را خرد یا یک هویج را رنده کنید و داخل آن بریزید.
یادتان باشد بسیاری از غذاهای آماده از جمله سوپهای آماده یا نیمهآماده برای داشتن طعم و مزه بهتر و مشتریپسند، حاوی مقدار زیادی افزودنیهای طعمدهنده هستند. هرچند استفاده از طعمدهندهها در حد مجاز و طبیعی در یک ماده غذایی مشکلی ایجاد نمیکند اما همه ما ممکن است در طول روز مواد غذایی مختلفی مصرف کنیم که هر کدام از آنها دارای مقداری مواد نگهدارنده و افزودنیهای مختلف هستند و تجمع همه آنها در روز زیاد خواهد شد.
منبع: روزنامه جام جم