بلوتوث چیست؟

زومیت - تکنولوژی‌های زیادی وجود دارند که با وجود تبدیل شدن به بخش جدایی ناپذیری از زندگی دیجیتال‌مان، کمتر به آن‌ها توجه می‌کنیم و آشنایی چندانی با آن‌ها نداریم. بلوتوث نیز یکی از این موارد است.

فناوری بلوتوث برای اولین بار در سال ۲۰۰۰ به بازار محصولات الکترونیکی مصرفی وارد شد و پس از گذشت ۱۶ سال، همچنان در حال پیشرفت و بهبود است. بلوتوث یک پروتکل ارتباطی بی سیم برای اتصال دستگاه‌ها به یکدیگر است که باوجود سرعت کمتر نسبت به وای-فای، اتصال دستگاه‌ها از طریق آن به مراتب آسان‌تر انجام می‌گیرد و معمولاً در اتصال مستقیم دو دستگاه به یکدیگر، ترجیح داده می‌شود.

با توجه به اینکه تقریباً تمامی تلفن‌های هوشمند از بلوتوث پشتیبانی می‌کنند، این فناوری به روشی پیش فرض برای اتصال بی سیم بلندگو، هدفون و دیگر وسایل جانبی به تلفن‌های هوشمند تبدیل شده است. به جز تلفن‌های هوشمند، بلوتوث را در دیگر دستگاه‌های الکترونیکی مانند پرینترها، دستگاه‌های ریموت و کامپیوترهای شخصی نیز می‌توان یافت.

درست مانند وای-فای، استاندارد بلوتوث نیز با گذشت زمان در حال پیشرفت و بهبود است. از مهمترین این پیشرفت‌ها تا به حال می‌توان به افزایش سرعت انتقال داده‌ها و کاهش مصرف انرژی (که برای دستگاه‌های قابل حمل بسیار حیاتی است) اشاره کرد. به احتمال زیاد، تکنولوژی بلوتوث در سال‌های آینده نقش مهمی در بازار رو به رشد «اینترنت اشیاء» نیز بازی خواهد کرد.

تاریخچه‌ی بلوتوث

ایده‌ی اولیه‌ی بلوتوث برای اولین بار در سال ۱۹۹۴ مطرح شد. در ابتدا هدف از ابداع بلوتوث تنها «انتقال بدون سیم اطلاعات» بود. نام بلوتوث نیز برگرفته از پادشاه دانمارکی است که اواخر هزاره‌ی اول میلادی، دانمارک و نروژ را با یکدیگر متحد کرد.

درست مانند «پادشاه دندان آبی»، تکنولوژی بلوتوث نیز قصد ایجاد اتحاد را داشت؛ با این تفاوت که به جای قبایل مختلف اسکاندیناوی، این بار قرار بود دستگاه‌های متفاوت الکترونیکی از طریق یک استاندارد واحد ارتباطی با یکدیگر یکپارچه شوند. بلوتوث قبل از اینکه به صورت گسترده توسط شرکت‌های بزرگ استفاده شود، توسط تیمی از مهندسان شرکت اریکسون در سوئد اختراع، و در سال ۱۹۹۸ به صورت رسمی معرفی شد.

یک سال بعد استاندارد بلوتوث ۱.۰ به ثبت رسید و در سال ۲۰۰۰ اولین هدست مجهز به بلوتوث به بازار عرضه شد. با پیشرفت این تکنولوژی و معرفی نسخه‌های بعدی از استاندارد بلوتوث، شاهد به کارگیری آن در موس و کیبورد، تلفن‌های هوشمند، پرینترها، لپ‌تاپ‌ها و دیگر وسایل الکترونیکی بودیم.  

هم اکنون بلوتوث ۴.۲ جدیدترین نسخه از استاندارد این تکنولوژی است و تا عرضه‌ی نسخه‌ی ۵ نیز فاصله‌ی چندانی نداریم. پس از گذشت ۱۶ سال از عرضه‌ی بلوتوث، تولید کنندگان وسایل الکترونیکی همچنان در این فکر هستند تا راه‌های جدیدتری برای استفاده از این تکنولوژی پیدا کنند؛ از انتقال خودکار اطلاعات بین ساعت هوشمند و تلفن همراه گرفته تا باز کردن قفل‌ها هنگام نزدیک شدن دستگاه‌های مورد اعتماد مجهز به بلوتوث.

گروه توسعه‌ی استاندارد بلوتوث، معروف به SIG، در ابتدا از ۵ شرکت تشکیل شده بودند که وظیفه‌ی توسعه و پیشرفت این تکنولوژی را بر عهده داشتند. ۵ شرکت موسس عبارتند از اریکسون، اینتل، نوکیا، توشیبا و IBM. بعدها مایکروسافت در سال ۱۹۹۹، لنوو در سال ۲۰۰۵ و اپل نیز سال ۲۰۱۵ به این جمع اضافه شدند.

ویژگی های بلوتوث

بلوتوث به نحوی طراحی شده است تا قبل از هر چیز، کار کردن با آن تا حد ممکن آسان باشد. این سادگی در واقع به معنای پنهان ماندن بخش اعظمی از زوایای فنی این تکنولوژی از چشم کاربر عادی است. در سخت‌ترین حالت ممکن، کاربر تنها لازم است یک پین کد چند رقمی را برای همگام سازی دو دستگاه وارد کند.

جدیدترین استاندارد بلوتوث با نام بلوتوث ۴.۲ (بلوتوث ۵ اواخر سال ۲۰۱۶ یا اوایل ۲۰۱۷ عرضه خواهد شد)، از لحاظ تئوری حداکثر سرعت ۲.۱ مگابایت بر ثانیه و حداکثر بُرد ۱۰۰ متر را در اختیار می‌گذارد؛ اما کاربران در عمل سرعت و برد کوتاه‌تری را تجربه خواهند کرد.

بلوتوث برای انتقال داده از شبکه‌ی بسته‌ای متشکل از ۷۹ باند رادیویی استفاده می‌کند. دستگاه‌های بلوتوث این قابلیت را دارند تا به صورت خودکار یکدیگر را پیدا کنند و شما قادر خواهید بود تا ۸ دستگاه را به صورت همزمان از طریق بلوتوث به یکدیگر متصل کنید؛ بدون اینکه برای این کار مجبور باشید باتری دستگاه خود را قربانی کنید.

بلوتوث دو نوع اصلیِ «بلوتوث نرخ اصلی/نرخ بهبود یافته» (BR/EDR) و «بلوتوث کم انرژی» (LE) دارد. بلوتوث BR/EDR برد کمتری دارد، اما برای مصارفی که نیازمند برقراری اتصالی پایدار هستند (به عنوان مثال برای استریم موسیقی) مناسب‌تر است.

اما بلوتوث LE پتانسیل بیشتری برای کاربرد در اینترنت اشیاء دارد؛ جایی که در آن داده‌ها به صورت منقطع و محدود ارسال می‌شوند و در عوض مصرف کم انرژی از اولویت بالاتری برخوردار است.

بلوتوث در مقابل وای-فای

هرچند کاربرد اصلی بلوتوث و وای-فای انتقال اطلاعات به صورت بدون سیم است، اما در عمل این دو بسیار با هم متفاوت هستند. باوجود تفاوت چشمگیر ماهیتی، هر از چند گاهی هر یک از این دو سعی می‌کنند به قلمرو دیگری وارد شوند. برای مثال بلوتوث و وای-فای هم اکنون در حال جنگی تمام عیار برای تبدیل شدن به استاندارد غالب در اینترنت اشیاء و دستگاه‌های مرتبط با خانه‌های هوشمند هستند.

بهترین کارایی بلوتوث در اتصال دو دستگاه به یکدیگر و ایجاد شبکه‌های اَدهاک است، در حالی که وای-فای برای ایجاد یک شبکه‌های وسیع پیرامون یک دستگاه مرکزی مانند روتر، مناسب‌تر است.

راه‌اندازی بلوتوث به مراتب از وای-فای آسان‌تر است و انرژی کمتری صرف می‌کند. در عوض برد بلوتوث از وای-فای کمتر است و اطلاعات را بسیار کندتر انتقال می‌دهد. ناگفته پیداست که با سرعت حداکثر ۲ مگابایتی، نمی‌توان از بلوتوث برای استریم ویدئوهای با کیفیت استفاده کرد.

هر دو استاندارد در حال تکامل هستند. استاندارد جدید Wi-Fi Direct طراحی شده است تا بعضی مزایای بلوتوث مانند احتیاج نداشتن به اکسس پویت مرکزی (روتر) و اتصال آسان و مستقیم دو دستگاه به یکدیگر را با خود به دنیای وای-فای بیاورد.

بلوتوث ۵ نیز قرار است از تکنولوژی‌های ناوبری و تشخیص موقعیت بهتر پشتیبانی کند و در عین حال با دوبرابر کردن سرعت انتقال اطلاعات، بُرد بلوتوث LE را نیز تا ۴ برابر افزایش دهد.