براساس آمارها، شایعترین نوع سردرد، تنشی است. این سردرد در خانمها شایعتر است و در هر سنی رخ میدهد، ولی شیوع آن در میانسالی (دهه چهارم زندگی) بیشتر است. این سردرد تاثیر منفی قابل توجهی بر عملکرد شغلی و کیفیت زندگی افراد مبتلا دارد.
در گذشته تصور بر این بود دلیل سردرد تنشی، اسپاسم و انقباض در عضلات صورت، سر و گردن (بویژه انقباض عضلات ناحیه پشت سر) به علت استرس، هیجان و تنش روحی است. ولی امروزه این فرضیه را در ایجاد سردرد تنشی درست نمیدانند، بلکه آستانه پایین درد را علت این نوع سردرد میدانند و افزایش حساسیت عضلات سر، گردن و صورت را نتیجه افزایش حساسیت به درد میدانند.
سردرد تنشی دو الگوی مداوم یا گذرا دارد. درد در نوع مداوم، ساعتها و روزها ادامه دارد و فرد اغلب بیش از 15 روز در ماه سردرد دارد.
در نوع گذرا، سردرد از 30 دقیقه تا یک هفته طول میکشد و سردرد کمتر از 15 روز در ماه تداوم مییابد. این نوع سردرد معمولا دوطرفه است و در نواحی پس سری، گردن و گیجگاهی یا پیشانی سر احساس میشود.
بیماران اغلب از احساس فشار، پری یا نوار فشاردهنده دور سر شکایت دارند. درد میتواند در طول روز کم و زیاد یا ثابت باشد. برخلاف سردرد میگرنی، این نوع سردرد باعث اختلال خواب نمیشود. همچنین برخلاف سردرد میگرنی، این نوع سردرد باعث تهوع، استفراغ، حساسیت به نور، صدا و با فعالیت فیزیکی نیز تشدید نمیشود.
این نوع سردرد با افسردگی و اضطراب همراهی تنگاتنگی دارد. تشخیص آن با شرح حال و معاینه سیستم عصبی (که نرمال است) داده میشود. البته گاهی برای رد سایر علل سردرد بویژه در افراد بالای 50 سال لازم است تصویربرداری از مغز، نظیر سیتیاسکن یا آزمایش خون صورت بگیرد.
برای درمان این نوع سردرد در صورتی که دفعات آن زیاد نباشد، میتوان از مسکنهای سادهای نظیر استامینوفن استفاده کرد. ولی یکی از مشکلات بیماران مبتلا به سردرد تنشی، استفاده مداوم و زیاد از مسکنهاست که خود باعث تشدید سردرد این افراد میشود.
معمولا برای درمان سردردهای تنشی از داروهای ضدافسردگی استفاده میشود. مصرف این داروها تحت نظر پزشک برای یک دوره چند ماهه باعث کاهش شدت، مدت و فرکانس سردردها میشود. از معروفترین داروهای ضدافسردگی برای درمان سردرد تنشی ، میتوان از آمیتریپتیلین یا نورتریپتیلین و فلوکستین نام برد.
دکتر محمد روحانی
متخصص مغز و اعصاب