شناخته شدن عمومی رهبر چین در ایران با یک ویدئوی طنز

در آخرین شب از پاییز 1393 ویدئویی با عنوان «تبریک شب یلدای رئیس‌جمهور چین به مردم ایران» در اینترنت منتشر و دست به دست شد.

در این ویدئو «شی جین‌پینگ»، رهبر چین مقابل دوربین نشسته بود و به زبان مادری خود سخت می‌گفت. هرچند به نظر می‌رسید که زیرنویس فارسی اظهارات این مقام را ترجمه می‌کند، اما در حقیقت متن آن طنز بود و رئیس‌جمهوری چین در حقیقت فرا رسیدن سال 2014 را تبریک می‌گفت.

این ماجرا زمانی به جنجال تبدیل شد که چند پایگاه خبری نیز ویدئوی طنز را باور کردند و آن را در کنار اخبار جدی کشور روی خط قرار دادند. با وجود آن که متن زیرنویس ویدئو به طور آشکارا طنز بود، اما دامنه انتشار شایعه واقعی بودن آن بسیار گسترده‌تر شد.

وقتی یک مترجم زبان چینی ساکن تهران از سوی دوستان و آشنایان خود پیام‌هایی دریافت کرد مبنی بر این که از او درخواست می‌شد تا صحت ویدئو را تایید کند، تصمیم گرفت تا با ترجمه متن دقیق اظهارات شی جین‌پینگ و انتشار یک ویدئوی دیگر، به ابهامات پیش آمده خاتمه دهد. به دنبال آن هنگامی که رسانه‌ها پی بردند ویدئوی رئیس‌جمهور چین طنز بوده و واقعیت ندارد، آن را «شوخی شب یلدا» نامیدند.

در زیرنویس طنز پیام ویدئویی رئیس‌جمهور چین تاکید شده بود که مذاکرات هسته‌ای در آینده نزدیک به فرجام خواهد رسید. همین یک جمله، باعث شد تا باشگاه خبرنگاران، ناشر ویدئوی طنز پیام شب یلدای رهبر چین را در یک بخش خبری سیما تنبیه کند. بدین ترتیب، نام «فرورتیش رضوانیه»، روزنامه‌نگار و طنزپرداز که این طنز را شکل داده بود، دوباره در رسانه‌ها اعلام شد.

اما با وجود اطلاع‌رسانی درباره جزئیات این رخداد، تاکنون دو موضوع کمتر مورد توجه قرار گرفته است.

نخست، همه اظهارات طنز «شی جین‌پینگ» ، هر چند واقعا توسط او گفته نشده ولی در عمل، با واقعیت مطابقت دارد و سازنده ویدئو تلاش کرده تا برای بیان آن قالبی عامه‌پسند را برگزیند.

دوم، ویدئوی تبریک شب یلدا باعث شد تا آن دسته از مردم ایران که اخبار حوزه بین‌الملل را دنبال نمی‌کنند، برای نخستین‌بار با چهره رهبر خلق چین آشنا شوند، به طوری که این دستاورد به بیشتر دیده شده اخبار پیرامون نخستین سفر «شی جین‌پینگ» به تهران خدمت بزرگی خواهد کرد.

اکنون بسیاری از مردم ایران که پیشتر چهره رئیس‌جمهوری چین را هنگام تماشای ویدئوی طنز به خاطر سپرده بودند، یک قدم جلوتر از کسانی هستند که این مقام چینی را اصلا نمی‌شناسند.

حمایت‌های چین از ایران در مذاکرات هسته‌ای، سفارش کالاهای تقلبی به چین از سوی برخی تاجران ایرانی، عرضه گسترده لوازم یدکی تقلبی خودرو در بازار، تعداد اندک گردشگران ایرانی در چین، فروش کالاهای تقلبی در تبلیغات ماهواره‌ای و لزوم اعمال نظارت دقیق‌تر در مبادی ورودی کالا به کشور، از حقایقی است که پیام طنز رئیس‌جمهوری چین به آن اشاره می‌کند.

متن کامل زیرنویس طنز ویدئوی پیام تبریک شب یلدای «شی جین‌پینگ»، رهبر خلق چین به مردم ایران بدین شرح است:

قبل از هر چیزی آئین طولانی‌ترین شب سال ایرانیان را که به عید بهار چینی بسیار نزدیک است، تبریک می‌گویم.

قدمت دوستی تاریخی ملت‌های ایران و چین به قرن‌های بسیار دور باز می‌گردد. با آن که عده اندکی از ایرانیان، کشور چین را به عنوان مقصد گردشگری انتخاب می‌کنند، اما روند رشد روابط دو ملت ایران و چین امیدبخش است.

امروز ایران با یک رخداد بزرگ تاریخی مواجه است. سه دهه قبل به دنبال حادثه تسخیر سفارت ایالات متحده در تهران، رابطه ایران و غرب هر روز بیشتر از قبل رو به تیرگی گذاشت. برخی کشورها با اعمال تحریم‌های مختلف، تلاش کردند تا تهران را در تنگنا قرار دهند، اما ایران راه گفت‌وگو را برگزید.

از زمانی که مذاکرات هسته‌ای آغاز شد، دولت خلق چین همواره در کنار ایران بود و تلاش کرد تا مذاکرات به نتیجه‌ای مشخص برسد. اکنون تیم مذاکره‌کننده جدید ایران، رخدادهای بزرگی را رقم زده و به پایان ثمربخش رایزنی‌ها نزدیک است، اما دو مشکل بزرگ وجود دارد. دولت چین تمایل دارد تا همچنان در کنار ایران بماند، اما برای ادامه این مسیر دو شرط دارد.

چین یک کشور بزرگ صنعتی است که بسیاری از کالاهای باکیفیت برندهای مطرح جهان، از جمله محصولات شرکت اپل، در آن تولید می‌شود. شرط نخست ما این است که مردم ایران دیگر نباید به ملت و مملکت چین بی‌احترامی کنند. این که در کشور شما اجناس و کالاهای بی‌کیفیت و تقلبی فراوان است، چین مقصر نیست.

وقتی گروهی از تاجران ایرانی به چین می‌آیند و خودشان اجناس تقلبی را به کارخانه‌ها سفارش می‌دهند، گناه ما چیست؟ مگر کشور شما گمرک و موسسه استاندارد ندارد؟ چرا از آنها نمی‌خواهید تا اجازه ندهند که کالاهای تقلبی و بی‌کیفیت وارد کشورتان شود؟

این که یک ایرانی، لنت ترمز تقلبی کیا و پژو را به هموطنان خود می‌فروشد تا در تصادفات رانندگی کشته شوند، اما خودش پورشه سوار می‌شود، تقصیر چین نیست.

خواهش می‌کنم برای جان و مال و سلامتی و امنیت خودتان ارزش قائل باشید و جنس بی‌کیفیت نخرید. به بهانه این که پول کافی ندارید، آشغال نخرید. اگر کشوری کوفت و زهرمار ارزان تولید کند، باید آن را خرید و بلعید؟ چین، کالاهای عالی و باکیفیت هم تولید می‌کند، اما این تقصیر ما نیست که تاجران ایرانی تمایلی به خریداری آن ندارند.

شرط دوم ما این است که اگر هر تبلیغی را در شبکه‌های ماهواره‌ای دیدید، هرگز به آن اعتماد نکنید. با اطمینان به شما می‌گویم تمام کالاهای ساخت اروپا که ویدئوهای تبلیغاتی آن را در ماهواره می‌بینید، نمونه تقلبی آن در ایران به شما تحویل داده می‌شود و هیچ‌کدام اصل نیست. همه این کالاها در چین و به سفارش تاجران ایرانی تولید می‌شود.

ما نگران هستیم که وقتی در آینده تحریم‌های اقتصادی علیه ایران لغو شود، تاجران سودجو این بار کالاهای تقلبی بیشتری وارد کشورتان کنند و همچنان نتوانید اجناس با کیفیت را بخرید. از گمرک و موسسه استاندارد بپرسید که چرا به کالاهای تقلبی اجازه ورود می‌دهند؟ مگر آن‌ها قانون و مقررات ندارند؟

متشکرم و یلدا مبارک!