یکی از خطرناکترین و از نظر مردم ترسناکترین عفونتهای بدن انسان مننژیت است. مغز و نخاع به وسیله سه پرده به نامهای سخت شامه، عنکبوتیه و نرم شامه پوشیده شده است که به مجموع آنها مننژ گفته میشود. عفونتهای باکتریایی، ویروسی، قارچی و سلی میتوانند به مننژ حمله کنند که در نتیجه آن، التهاب این پردهها و مننژیت ایجاد میشود.
یکی از خطرناکترین انواع مننژیت، نوعی است که به وسیله باکتریها ایجاد میشود و به آن مننژیت چرکی گفته میشود.
این عفونتها معمولا در فصل زمستان شایعتر هستند و عمدتا از راه مجاری هوایی و گاهی خون به مننژ میرسند. مهمترین علامت مننژیت یعنی سردرد بسیار شدید است. علاوه بر آن تب، درد گردن و کمر، خواب آلودگی و حتی تشنج نیز دیده میشود. در معاینه سفتی گردن مشهود است.
بهترین راه برای تشخیص مننژیت چرکی، بررسی مایع مغزی نخاعی است که به آن الپی میگویند. در مننژیت نشانههای التهاب شدید نظیر افزایش گلبول سفید دیده میشود. همچنین کشت آن میتواند نوع باکتری عامل بیماری را مشخص کند. با مشاهده هر گونه علائم بیماری و مراجعه سریع به پزشک و انجام آزمایشات ضروری و شروع سریع درمان با آنتیبیوتیک میتوان مننژیت چرکی را درمان کرد.
عدم درمان مننژیت چرکی، مرگبار است و تاخیر در درمان نیز باعث عوارض عصبی شدیدی میشود؛ مثلا در بچهها باعث کری، تشنج و عقب ماندگی ذهنی میشود. همچنین تاخیر در درمان، افت سطح هوشیاری در زمان پذیرش بیمار، افزایش فشار داخل مغز، سن بالای 50 سال و سنین کم (شیرخوارگی) و همراهی با شوک یا عفونت ریه منجر به آن میشود که مننژیت با عوارض جبرانناپذیری همراه باشد.
گاهی مصرف خودسرانه آنتیبیوتیک، مانع تشخیص به موقع و باعث تاخیر درمان میشود که بسیار خطرناک است. مننژیت چرکی یک اورژانس پزشکی است. در عرض 60 دقیقه از ورود بیمار به اورژانس باید درمان با آنتیبیوتیک شروع شود. ابتدا این درمان به صورت تجربی انجام میشود و سپس بعد از آماده شدن جواب کشت مایع مغزی نخاعی و تشخیص نوع باکتری عامل بیماری، درمان اختصاصی گذاشته میشود. درمان آنتیبیوتیکی به صورت تزریقی و به مدت یک تا سه هفته صورت میگیرد.
همچنین گاهی برای کم کردن فشار داخل مغز و کاستن از عوارض ثانویه مننژیت بهویژه در بچهها از استرویید استفاده میشود. در افرادی که با بیماران مننژیتی تماس داشتهاند نیز باید یک دوره درمان خوراکی آنتیبیوتیک تجویز شود.
منبع: جام جم